דער סדר איז נישט פין ענגליש? זיכער נישט. דער כלל אז דער ווערב מוז קומען אויפן "צווייטן ארט" אפילו אין בייזאצן (embedded clauses) איז זייער אלט, לאנג לאנג איידער אידיש-רעדנדע אידן זענען געקומען אין קאנטאקט מיט ענגליש. אגב אין ענגליש קען מען זאגן: I know him because back in New York we used...

איך האב קיינמאל נישט געהערט די ווארט איינלערנען, אבער לויט וויאזוי די ביזט עס מסביר, איז עס די זעלבע ווי איינ'חזר'ן. (פארשטייט זיך אז דו מוזט עס נישט מקבל זיין אלץ א אידישע ווארט.) וואדען? איינ'חזר'ן איז א כשר אידיש ווארט. איר האט א ספק ווייל דער שורש שטאמט פון ל"ק? ס'איז אזוי אידיש ווי די ווא...

הדסים האט געשריבן:איך האב קיינמאל נישט געהערט די ווארט איינלערנען, אבער לויט וויאזוי די ביזט עס מסביר, איז עס די זעלבע ווי איינ'חזר'ן. (פארשטייט זיך אז דו מוזט עס נישט מקבל זיין אלץ א אידישע ווארט.)

וואדען? איינ'חזר'ן איז א כשר אידיש ווארט. איר האט א ספק ווייל דער שורש שטאמט פון ל"ק?

איך מיין אז כ'האב טאקע געדארפט זאגן "אויסלערנען". אויסלערנען זיך הייסט לערנען לערנען לערנען ביז מ'לערנט זיך עפעס אויס. איינלערנען זיך הייסט דער פראצעס. אז איינער גייט מאכן אן עקזאמען אין עפעס א פרעמדער שפראך מוז ער זיך איינלערנען א לאנגע ריי ווערטער, ער זאל וויסן דעם באדייט פון יעדן ווארט....

טאמער דו ביסט שוין דא, לאשיצער , וואלט איך זייער געוואלט א ווערטער בוך פאר פארצייטישער אידיש. איך ליין געוויסע ביכער, און זיי האבען דארט ווערטער וואס מ'נוצט נישט היינט בכלל, מאנכע קומען פון פויליש אדער רוסיש, און מאנכע האבען א פארגרייזטע אויסלייג און עס איז זייער שווער געוואויר צו ווערן וואס זיי מי...

אויב איך מעג פרעגן, פארוואס פרעגט איר די שאלה? איך ארבעט יעצט אויף א לינגוויסטישן ארטיקל איבער דער שפראך פון ק"ש. איך האב אויסגעפארשט א קליינעם פרט פון אידישן ווערטער-סדר (וואס איך קען אייך שפעטער אויסזאגן) און באמערקט, דורך א סטאטיסטישן אנאליז, אז וואס לענגער מ'שרייבט אויף ק"ש אלץ מער ני...

חשוב'ע חברים, כאטשיג איך בין נישט קיין חסידישער איד פרוביר איך (אלס אן אקאדעמיקער) צו פארשטיין די חסידישע געזעלשאפט און (אלס לינגוויסט) בעסער צו פארשטיין די אידישע שפראך ווי זי ווערט היינט גענוצט אין דעם חסידישן ציבור. וויל איך אייך פרעגן: וויפל פון אייך שפירן אז קאווע שטיבל האט געשפילט א ראלע אין ד...

דרך אגב אויב וויל מען ליינען א פארווערטס ארטיקל אויפן היימישן אויסלייג קען מען נוצן מיין "פארהיימישער" פראגראם. עס (אדער אידישיסטישער, ווייל "פראגראם" איז לשון נקיבה: זי) האט נאך גרייזן אבער פארט איז דאס אן ערשטער פרואוו. למשל: אריין: קודם־כּל — אַ דאַנק לאַבינען פֿאַרן אַוועקשטע...

יצחק ניבארסקי איז דער זיידע נישט נאר פון דער יונגער שרייבערין עטעלע ניבארסקי, אבער אויך פון איר ברודער רואוועלע ניבארסקי, וועלכער האט געשפילט די ראלע פון מנשה לוסטיג'ס זון אינעם פילם. ער איז אויך זייער א גרויסער קענער פון אידיש. פאראן א גרויסער חילוק צווישן דעם יידיש פון יידישיסטן און דעם אידיש פון ...

מרדכי ישראל האט געשריבן:וואס איז די דזשורנאל? און ווי קען מען עס קויפן?

אויפן שוועל איז דער זשורנאל פון דער "יידיש-ליגע". http://www.leagueforyiddish.org/afnshvel.html
אלע מיטגלידער פון דער ארגאניזאציע באקומען דעם זשורנאל רעגלמעסיג, 3 מאל א יאר מיין איך

אויף דיין איבעריגע תגובה וועל איך מיך נישט מתווכח זיין, ווייל איך קען פשוט נישט אזויפיל יידישיסטן אז איך זאל האבן א קלארע ידיעה איבער זיי, אבער היסטאריש גערעדט, האט מען פארבינדן יידישיסטן מיט די יו"כ באלן, און א אנטי תורה שטימונג. איך ווייס נישט פון קיין איין יו"כ באל וואס איז דורכגעפירט ...

יעקב מענטש 1) יא, גאנץ מעגליך און מ'טרעפט אזעלכע מינים מענטשן זייער אפט ווען מ'גייט אין ייווא-ארכיוו אין מאנהעטן אדער אין אידיש-קלאסן אין די אוניווערסיטעטן. טאקע זייער אפט. ווער ס'איז אמאל געגאנגען זעהן א פארשטעלונג ביים "נייעם אידישן רעפערטואר-טעאטער" אין ניו יארק (למשל, "גאט פון נק...

לענינינו, יידישיסטן האבן נישט לאנג צוריק פארמאגט ריזיגע קאמיוניטיס מיט שולעס און א צייטונג וואס האט פארקויפט אין די הונדערטער טויזענטער עזעמפלארן וועכענטליך ועוד, אבער וויבאלד זיי האבן געזוכט בלויז צו האלטן דאס אידישע 'טראדיציע' ליידיג פון שמירת תורה ומצוות, איז די רגע וואס דאס אינגווארג איז אונטער...

ראובן האט געשריבן:

ונבנתה העיר האט געשריבן:א דאנק אייך, אט-אט-פראפעסאר בלימאן. נאר ווילאנג מיר זענען אינעם מודה-אני'דיגען גייסט: 'בריאה' איז ענדערש א לשון הקודש'דיגער ווארט, ווי אן הלכה מושג.

איך האב געשריבן 'בריה', און דאס האט @לאשיצער מסביר געווען. די רעדאקטארשע האט געטוישט אויף בריאה.

ריכטיג

איינער קען מיר מסביר זיין די פרשה וויאזוי א היימישע פרוי האט געשאפן און רעגיסטרירט א פאטענט פאר'ן שפיצל?
https://patents.google.com/patent/USD349184S/en

ניין, דעם אינטערוויו מיט ראובן האב איך דורכגעפירט אויף אידיש. "אויפן שוועל" האט דווקא געבעטן ביי מיר צו מאכן דעם אינטערוויו, ווארום זיי האלטן אז די טעמע (א היימישע אויסגאבע פון הויכן ליטערארישן קאליבער) קען אינטערעסירן זייערע לייענער, רוב אידישיסטן. מיר'ן זעהן וויאזוי דער אינטערוויו ווערט ...

איך האב געמאכט אן אינטערוויו מיטן חשוב'ן רעדאקטאר פון אונזער "וועקער" @ראובן. דער אינטערוויו איז ערשט ארויס אינעם אידישיסטישן זשורנאל "אויפן שוועל". די אויסגאבע האט געגעבן דערלויבעניש מ'זאל שטעלן דעם גאנצן אינטערוויו דא אויף קאווע שטיבל.

לינק צום אינטערוויו (PDF אין דראפבאקס)

קען איינער מיר מסביר זיין דעם חילוק צווישן "נו" מיט דער הברה [nu] און "נו" [ni]? איך הער ביידע, אמאל פון זעלבן מענטש. איז דא א ניואנס צווישן זיי? ש'כוח.

איר האט א טעות. bague, רינג, איז גערמאניש נישט לאטייניש בכלל. בייגל: from Middle High German boug- "ring, bracelet," from Old High German boug "a ring," related to Old English beag "ring" (in poetry, an Anglo-Saxon lord was beaggifa "ring-giver"), from Proto-G...

מאקס וויינרייך אין זיין גרויסער "געשיכטע פון דער אידישער שפראך" האט אויך אנגעוויזן אויף ווערטער פון לאטיינישן אדער פראנצויזישן אפשטאם און זיי געברענגט אלס א ראיה אז די אידן וואס האבן מיט דער צייט גערעדט אידיש (ד"ה די גערמאנישע שפראך) האבן פריער גערעדט עפעס א לאטיינישע שפראך; נישט נאר ...

שבת אחים האט געשריבן:Pretentious

וואס וואלט געוועהן די בעסטע אפטייטש אויף אידיש?

אנשטעלעריש, אויספיינעריש, אפעקטירט, אויפגעבלאזן, אנגעבלאזן, פעדאנטיש, גדלנ"יש, הויך קלינגענדיג
אדער אין לענגערע זאצן:
יענער גייט מיטן קאפ ארויף, נאז ארויף.
יענער איז א פֿיין-שמעקער.

הער לאשיצער: איך האב שוין פון לאנג געוואלט אויפמאכן א דיסקוסיע (וואס איז שוין אנגעהויבן געווארן פון פריער) איבער די איינפלוס פון די פראנצויזישע שפראך אויף אידיש. ס'איז שוין געקומען צו רייד אין אן אנדער אשכול, אבער כדאי צו באטאנען דא אז די פראגע "פראנצויזישע ווערטער" אין אידיש איז קאמפליצי...

אומגינציג?
אין אסאך פאלן דעקט זיך דאס ווארט ominous מיטן אידישן ווארט "בייז". בייזע ווינטן אויפן האריזאנט...

איך האב לעצטנס גערעדט וועגן דעם פילם מיט אפאר אנדערע אקאדעמיקערס. איינער האט באמערקט אז דער פילם, אלס א פרואוו צו שילדערן דאס לעבן פון אפגעפארענע חסידים, האט אויסגעקליבן דריי מענטשן וואס האבן אלע געליטן פון עפעס צרות/טראומעס בשעת זיי זענען נאך געווען מעמבערס פון דער חסידישער געזעלשאפט, און די צרות/ט...