דער זוך האט געטראפן 4 רעזולטאטן: לייטער

החיפוש בוצע על-פי שאילתה: לייטער

דורך מי אני
זונטאג מאי 05, 2024 3:55 pm
פארום: העמק דבר
אשכול: "דו גלייבסט אין ג-ט?"
רעאקציעס: 472
געזען געווארן: 133069

דאס טויט פונעם מחבר

איך האב געקלערט אז דאס קען געבן א מקום השוואה צווישן דעם געדאנק פון דאס ״טויט פון גאט״ און די געדאנק פון ״דאס טויט פונעם מחבר״. והיינו, ווייל ווי @מח שליט האט צוגעברענגט:
מוח שליט האט געשריבן: מאנטאג יאנואר 07, 2013 9:48 pm די ווייסט וויפיל מענטשען עס קריגן זיך פשט אין א שטיקל שייקספיר? אמאל געליינט אז א פראפעסאר האט געגעבן א טעסט אז מען האט געדארפט מסביר זיין א שטיקל פאעטרי. א סטודענט וואס האט באקומען אן X אויף זיין הסבר האט זיך נישט געפוילט אין געשריבן א בריוו צום פייטן בכבודו ובעצמו [משמע אז מען לערנט אין קאלעדזש לעבעדיגע פייטנים'ס ווערק]. דער פייטן האט געגעבן גערעכט פארן סטודענט. דער פראפעסאר האט זיך נישט גערירט. טענעהדיג אז קען זיין דער פייטן האט טאקע געוואלט זאגען דאס. אבער מיין הבנה איז אז די משמעות איז אנדערש.

נו, שוין איינמאל א מחלוקה אין הלכות פאעטרי. כהמעשה הידוע "איי ר' משה, ניט אזעי לערענט מען אפעט א רמב"ם"

פארשטייטסעך ס'איז נישט קיין נפק"מ די אמיתות הסיפור. דאס איז סתם צו ווייזען אז מען פארהערט אויף ביאורים אין פאעטרי אין מען קריגט זיך אין פשט.
והיינו, דער פראנצויזישער ליטערערי טעאריסט און פילאזאף ראלענד בּאַרטעס האט געשריבן א מאמר דאס טויט פונעם מחבר. אין די מאמר קריטיקירט ער דאס וואס מ׳זוכט צו מפרש זיין די ״איין ריכטיגע״ כוונה פון א טעקסט עפ״י די אריגינעלע כוונה און לעבנס-אומשטענדן און אידענטיטעט פונעם מחבר (וועלכעס קען צומאל זיין אומעגליך מפענח צו זיין). ער האט גע׳טענה׳ט אז א ווערק׳ס מיינונג און פשט באקומט זי דורך די דייאלאג עס שאפט מיט׳ן ליינער צו וועמען זי קומט אָן, ווי איידער אז עס ליגט מיט׳ן מחבר וואס האט דאס געשריבן מעיקרא; די מיינונג דערפון ליגט אין דאס עצם שפראך פונעם טעקסט. אין אנדערע ווערטער, יעדעס מאל עס ווערט געליינט דורך א ליינער, איז כאילו עס ווערט יעצט פונדאסניי געשריבן, וכל יום יהיו בעיניך כחדשים. וכבר קדמו בזה אחרים. ועיין ערך אינטענשאנעל פאָלאסי.

דאס קען כמובן אויך געשטעלט ווערן לגבי הייליגע טעקסטן (וועמענ׳ס מיינונג און פשט זענען בכלל מער ממבט סאָבּיעקטיווע אַרט). ונמצא מזה אז עס איז טאקע דא דערין, ובפרט ביי דעם געדאנק פון דאס ״אריגינעלע״ פארשטאנד און פשט פון ״מיהו הוי׳?״, א געדאנק פונעם ״טויט פון גאט״ וועלכעס באדייט אט די ״טויט פונעם מחבר״ פון אט די הייליגע טעקסט: לגבי דעם אַרטיסטישן ״אמת׳ן״ פתרון פונעם טעקסט איבער ״מיהו הוי׳ בו?״, איז דאס אַן אפגעזונדערטע פראגע פון די היסטארישע פראגע פון ״וואס האט טאקע דער מחבר דערפון געמיינט דערמיט?״ (וכמובן טרעפט מען אויך די געדאנק לגבי דאס מפרש זיין הלכה היוצא מהטעקסט, וכעין המעשה של תנור של עכנאי בב״מ נט:) און ווי בּאַרטעס שרייבט טאקע אין זיין עסיי:
Thus literature (it would be better, henceforth, to say writing), by refusing to assign to the text (and to the world as text) a "secret': that is, an ultimate meaning, liberates an activity which we might call counter-theological, properly revolutionary. For to refuse to arrest meaning is finally to refuse God and his hypostases - reason, science, the law
דאס קען מען ביי די געדאנק אפשר נעמען נאך טיפער. והיינו, ווייל די מאמר איז בעצם קאנטראווערסיאנאל ויש החולקים אויף דעם טעזע, ואפילו פון א ריין ליטעראטורישן שטאנדפונקט. ועכ״כ אז דר. סעדריק וואַטס האט געשריבן דערויף א (סאטירישע?…) מאמר אין וועלכעס ער ברענגט ארויס אז די מאמר פון בּאַרטעס איז גאר א סאטירע קעגן דעם געדאנק פון אפטיילן דעם מחבר׳ס כוונה פונעם ווערק! בּאַרטעס׳ ווערק זוכט חוזק צו מאכן פון דעם געדאנק פון דאס אפטיילן! ועיין ערך פּוֺי׳ס געזעץ.

ער שרייבט אז בּאַרטעס׳ס ווערק אליינס גייט אין איינקלאנג מיט׳ן זיך אליינס אפפרעגן:
As for the notion that it is 'language which speaks, not the author': it would be as logical to say that thought thinks, not the thinker, or that food eats, not the diner, or that work works, and not the worker. Another and larger contradiction is, of course, that this declared enemy of reason, the fictional narrator imagined by Barthes, is obliged to use the procedures of reason to make his case comprehensible. The more he excuses himself, the more he accuses himself

The main claim of this article - that The Death of the Author is a work of satiric fiction - cannot, in logic, be refuted by those who take the essay literally. The reason is obvious. Those who take Barthes's essay at face value are committed to the view that 'there is one place where this multiplicity [of the text] is focused and that place is the reader, not, as was hitherto said, the author'. Indeed, 'a text's unity lies not in its origin but in its destination'. Accordingly, if the present reader, myself, gives clear and unifying focus to the multiplicity of The Death of the Author by explaining that it is a satiric tour deforce, Barthes's essay itself forbids anyone to contradict him. No plaintive protestation that 'such a meaning was not intended', nor any appeal to statements made elsewhere by Barthes, could ever suffice to refute my reading. Indeed, such a protestation and such an appeal would be a betrayal of the literal meaning of The Death of the Author, and would show that even those readers who purport to believe what it overtly says are, after all, its traducers, poignantly clinging, in spite of their professed belief, to the traditional world of referents, of biographical evidence, of conventional rationality

The Death of the Author is, in short, the litmus test of critical and theoretical competence. Those who take it literally are the unperceptive who fail, automatically, that test. Those who take it ironically and recognise a work of fine satiric fiction are those who pass the test; and arguably they alone fully appreciate the merits of the author, Roland Barthes. Perhaps they, prevailing, will help to confer for a while the historic immortality that a champion of biography deserves
ונמצא מזה אז לעולם קען מען זאגן אז דער וואס זאגט אז פשט בדבר איז אפגעטיילט פונעם מחבר, קען מען אלס זאגן אז דבריו אליינס זענען אנדערש פון וואס ער זאגט און עס איז נישט אפגעטיילט דערפון. אבער דאן ווערט דאס א סעלף-רעפערענשאל פּאראדאקס, ווייל דאס וואס ער אליינס זאגט דאך איז יעצט יא ליטעראל און דארף יא זיין אפגעטיילט מהמחבר. וחוזר חלילה. און, די ענין טרעפט מען ביים טענה׳ן אז מ׳קען טאקע נישט רעדן פון ״ג-ט״: מיט דעם אליינס האסטו שוין גערעדט פון ״ג-ט״! ועיין ערך וויטגענשטיינ׳ס לייטער. ונמצא מזה אז די טענה און אבּזערוואציע פון דאס ״טויט פון גאט״, וועלכע גייט צום מערסטענסט ארויף אויף דאס טויט פונעם פריערדיגן קאנסעפּשאן פון ״ג-ט״, און די טענה און אבּזערוואציע פון ״דאס טויט פונעם מחבר״, ווען עס איז ביחס צו די פירוש פון הייליגע טעקסטן, זענען עולה בקנה אחת.

דאס קען סתם אזוי האבן א שייכות מיט׳ן צושטעל פון גאָדעל'ס טעארעמס צום ענין פון אלוק. והיינו, ווייל זיינע טעארעמס ארבעטן דורך שאפן א סעלף-רעפערענשאל פּאראדאקס פון פארוואנדלען מאטעמאטישע פּראפּאזישאנס אין צו א זאץ וועלכע גייט בעצם מיינען די ״זאץ קען מען נישט אויפווייזן״. וממילא וועט מען מוזן צוקומען צו נאך אקסיאמען מחוצה לה פונעם סיסטעם, און די אליינס צו נאך מחוצה להן, וכן הלאה. און אט דאס קען דאך זיין די געדאנק פון ״ג-ט״, ובפרט לגבי מוכיח זיין מציאותו.

און אז מ׳האט געזאגט דערביי פריער אז עס איז (מעגליך) דא דערביי דעם בכל יום יהיו בעיניך כחדשים, וויבאלד ווען מ׳ליינט דאס איז כאילו עס ווערט פונדאסניי געשריבן, איז טאקע דא דעם רמז וואו מ׳איז מקבל עול מלכות שמים של ג-ט והמצות בק״ש, אז עס זאל זיין בכל יום כחדשים, כדאיתא באו״ח סימן סא סעיף ב ע״ש.
דורך בְּתוֹךְ עַמִּי
פרייטאג פעברואר 02, 2024 8:34 am
פארום: העמק דבר
אשכול: "דו גלייבסט אין ג-ט?"
רעאקציעס: 472
געזען געווארן: 133069

Re:

מי אני האט געשריבן: דאנערשטאג סעפטעמבער 28, 2023 4:47 pm לגבי וואס איך האב געשריבן איבער'ן קאַנסעקווענטשיאַ מיראַבּיליס, איז מיר בייגעפאלן אז די עצם אשכול וואס לויפט שוין פאר 13 בלעטער (כמנין "אחד", וואס פונעם יסוד ב' פון אחדות ה' איז דאך דאס אלעס נובע), איז אליינס א קעיס-אין-פוינט פון עובר זיין דערויף: עס טענה'ט פאר דעם ודומו סלה אין דעם, מיט'ן "רעדן" איבער דעם באריכות. דאס איז בעצם וואס וויטגענשטיין האט געזאגט לגבי שפראך מיט זיין משל פונעם לייטער.

דאס קען געבן א פירוש אינעם פסוק (משלי יז כח) גם אֶויל מחריש חכם יחשב. ווייל דער מלבי"ם טייטשט דעם ווארט "אֶויל" (לעיל א ז, ובעוד מקומות) אלס א ראדיקאלע סקעפּטיקער (כעין חתימתי?):
אמנם, האֶוילים (שגדר האֶויל הוא המסתפק ובלתי מאמין), שהם מטילים ספקות, בין על החכמה, בין על יראת ה' שהוא המוסר שהיא ראשית ויסוד דעת החכמה, הם מבזים בין את החכמה בין את המוסר.

"אֶוילים" - אֶויל נגזר ממילת אולי, שמורה על הספק, והם האנשים המטילים ספיקות על כל דבר, ואי אפשר להם לקבל חוקי החכמה, שמטילים ספק באמיתתם.

והאֶוילים אינם פתאים, כי נמצא פילוסופים גדולים שהיו מסופקים בכל דבר חכמה (סקעפטיקר), ויתבאר עניינם בכל הספר.
והיינו, אז זיי זענען מטיל ספק בכל און עס קומט אויס פון די פאזיציע אז דערפאר זאל מען נישט זאגן קיין פּראפּאזישאנס. אבער די פאזיציע אליינס איז דאך א געזאגטע פּראפּאזישאן וואס מ'האלט! והרבה קולמוסין וכו'.

ובזה קען אולי די באקאנטע לימוד חז"ל מפסוק זה במס' דרך ארץ זוטא (פ"ז מ"ד, והובא בפסחים צט.) יפה שתיקה לחכמים קל וחומר לטפשים, באדייטן צו דעם ודומו סלה ביי דעם. והיינו, ווייל דער נחלת יעקב ברענגט דארט צו במס' דרך ארץ פונעם בינה לעתים, אז די געדאנק פונעם מאמר איז אז יעדעס מענטש רעדט דאך רוב דיבורו אין די נושא וואו ער האט עקספּערטיִז - דער חכם בדברי חכמה, און דער טיפש בדברי הבאי. און דאס איז די ק"ו דא: אז אפילו בעניני חכמה וועלכע איז די פעלד פונעם חכם איז דאך טוב לו השתיקה, וק"ו להטיפש אז עס איז טוב לו השתיקה בעניני חכמה וואס איז דאך טאקע נישט זיין פעלד ע"ש. און אז די עיקר און שפיץ חכמה איז דאך עניני אלקות ומעטאפיזיקס, איז אין דעם דארף סיי דער חכם אוחז זיין בשתיקה בעניני "ג-ט", וכ"ש הטיפש וואס דאס איז דאך לגמרי נישט זיין פעלד כלל.

ולדאבונינו איז אבער דער טיפש אט דער וואס איז ליידער יא עוסק בדיבורו בזה, און האט נאך טענות קעגן אנדערע מיט'ן רעדן און שטעלן די סארט פראגעס פון "דו גלייבסט אין ג-ט?"

מן יאמר אז די וואס שטעלן די סארט פראגעס וכדו׳ מיינען עפעס אנדערש ווי דאס וואס דו שרייבסט אנפאנג דעם תגובה?
דורך מי אני
דאנערשטאג נאוועמבער 16, 2023 3:04 pm
פארום: העמק דבר
אשכול: "דו גלייבסט אין ג-ט?"
רעאקציעס: 472
געזען געווארן: 133069

לגבי די קשיא איבער דעם אז זאגן אז מ׳קען גארנישט זאגן אויף ״ג-ט״, איז שוין אטאמאטיש אליינס עפעס געזאגט אויף ג-ט, איז אינטרעסאנט וויאזוי מ׳קען דאס אליינס אָנקוקן ווי א חילוק מצדו ומצידינו. והיינו, אז ביי דעם וועט מען זאגן ווי וויטגענשטיין׳ס לייטער אז נאכ׳ן דאס זאגן, דארף מען איה״נ דאס אליינס אויך אפווארפן. ונמצא מזה אז דאס ווענדט זיך טעמפּאָרעלי בזמן, וואו מעיקרא זאגט מען די פּראפּאזישאן און ״דערנאך״ נעגעיט מען דאס. ווארום, אויב דאס איז אויפאמאל, קענסעלט זיך עס גראד אויס אין צו א ״ניין״. אין אנדערע ווערטער, א ״נישט-יא״ דארף האבן א ״יא״ מקודם על מה לחול.

ועכ״פ נמצא מזה אז מצדינו, וואו אונז זע׳מיר נתון תחת ממשלת מושג הזמן, זאגט מען כאטש אויף דעם מושג פון ״ג-ט״ מקודם אז מ׳קען גארנישט זאגן דערויף, און ״דערנאך״ (בזמן) נעיגעיט מען דאס אליינס אויך, וכוויטגענשטיין׳ס לייטער. משא״כ מצד המושג אליינס איז דאס אפילו מעיקרא אויך נישטא.

דאס גייט בכלל אין איינקלאנג מיט דעם, וואו די חילוק בין הטעאיסט והאטעאיסט איז פשוט אז דער טעאיסט זאגט יא אויף דעם פּראפּאזישאן פון ״ג-ט״ און דערנאך נעגעיט ער דאס, ווי איידער א ״ניין״ מעיקרא.

ואפשר לרמז זה בהפסוק (ישעיה מג י) כי אני הוא לפני לא נוצר אל ״ואחרי לא״ יהיה. והיינו, אז ביים מושג פון ״ג-ט״ פעהלט אויב אַן ״אחרי״ וואו מ׳זאגט א ״לא״ און מ׳נעגעיט אט די פּראפּאזישאן וואס מ׳האט געזאגט מקודם. ועוד יותר, דער אברבנאל איז דארט מפרש אז שם הוי׳ אליינס ווייזט אויף המציאות אשר הוא לו בעצמו (ועיין במו״נ ח״א פס״א), וואס דאס איז לא יכילהו רעיון ולא ישלוט בו לשון, ווי אויך המציאות אשר לו בדברים הנמצאים שהמציא ומהוה. אויף די ערשטע סארט איז נישט שייך קיין שום התייחסות והצטרפות, ולכן וועט דאס נישט דערמאנט ווערן צוזאמען מיט קיין שום כינוי. די צווייטע סארט איז זיך שוין יא מתייחס לנבראים, ולכן ווערט דאס דערמאנט צוזאמען מיט כינויים ווי ״צבא-ות״ וכדומה ע״ש. ולפי״ז אפשר לומר אז דאס איז אויך, לדרכינו, א רמז אינעם פסוק (שם מד ו) ה׳ צבא-ות אני ראשון ואני אחרון ומבלעדי אין אלהים. והיינו, אז לגבי הנמצאים, וואס כלפיהם שטעלט מען צאם די כינוי פון ״צבא-ות״ מיט׳ן שם הוי׳ ב״ה וכדברי האברבנאל, וואס זיי זענען נכנע תחת שליטת הזמן און דעם טעמפּאָרעל ענין פון ״ראשון ואחרון״, איז לגבי מושג ״אלקים״ פעהלט אויס א נעגעישאן, אַן ״אין״, לאחרון, אויפ׳ן פּראפּאזישאן פון ״ג-ט״ וואס מ׳האט מעיקרא געזאגט.

***

לגבי די שאלה פון ״צי דו גלייבסט אין ג-ט?״, פארציילט דייאַדזשעניס ליערשוס איבער דייאַדזשעניס דער ציניק:
IMG_6414.jpeg
דורך מי אני
דאנערשטאג סעפטעמבער 28, 2023 4:47 pm
פארום: העמק דבר
אשכול: "דו גלייבסט אין ג-ט?"
רעאקציעס: 472
געזען געווארן: 133069

לגבי וואס איך האב געשריבן איבער'ן קאַנסעקווענטשיאַ מיראַבּיליס, איז מיר בייגעפאלן אז די עצם אשכול וואס לויפט שוין פאר 13 בלעטער (כמנין "אחד", וואס פונעם יסוד ב' פון אחדות ה' איז דאך דאס אלעס נובע), איז אליינס א קעיס-אין-פוינט פון עובר זיין דערויף: עס טענה'ט פאר דעם ודומו סלה אין דעם, מיט'ן "רעדן" איבער דעם באריכות. דאס איז בעצם וואס וויטגענשטיין האט געזאגט לגבי שפראך מיט זיין משל פונעם לייטער.

דאס קען געבן א פירוש אינעם פסוק (משלי יז כח) גם אֶויל מחריש חכם יחשב. ווייל דער מלבי"ם טייטשט דעם ווארט "אֶויל" (לעיל א ז, ובעוד מקומות) אלס א ראדיקאלע סקעפּטיקער (כעין חתימתי?):
אמנם, האֶוילים (שגדר האֶויל הוא המסתפק ובלתי מאמין), שהם מטילים ספקות, בין על החכמה, בין על יראת ה' שהוא המוסר שהיא ראשית ויסוד דעת החכמה, הם מבזים בין את החכמה בין את המוסר.

"אֶוילים" - אֶויל נגזר ממילת אולי, שמורה על הספק, והם האנשים המטילים ספיקות על כל דבר, ואי אפשר להם לקבל חוקי החכמה, שמטילים ספק באמיתתם.

והאֶוילים אינם פתאים, כי נמצא פילוסופים גדולים שהיו מסופקים בכל דבר חכמה (סקעפטיקר), ויתבאר עניינם בכל הספר.
והיינו, אז זיי זענען מטיל ספק בכל און עס קומט אויס פון די פאזיציע אז דערפאר זאל מען נישט זאגן קיין פּראפּאזישאנס. אבער די פאזיציע אליינס איז דאך א געזאגטע פּראפּאזישאן וואס מ'האלט! והרבה קולמוסין וכו'.

ובזה קען אולי די באקאנטע לימוד חז"ל מפסוק זה במס' דרך ארץ זוטא (פ"ז מ"ד, והובא בפסחים צט.) יפה שתיקה לחכמים קל וחומר לטפשים, באדייטן צו דעם ודומו סלה ביי דעם. והיינו, ווייל דער נחלת יעקב ברענגט דארט צו במס' דרך ארץ פונעם בינה לעתים, אז די געדאנק פונעם מאמר איז אז יעדעס מענטש רעדט דאך רוב דיבורו אין די נושא וואו ער האט עקספּערטיִז - דער חכם בדברי חכמה, און דער טיפש בדברי הבאי. און דאס איז די ק"ו דא: אז אפילו בעניני חכמה וועלכע איז די פעלד פונעם חכם איז דאך טוב לו השתיקה, וק"ו להטיפש אז עס איז טוב לו השתיקה בעניני חכמה וואס איז דאך טאקע נישט זיין פעלד ע"ש. און אז די עיקר און שפיץ חכמה איז דאך עניני אלקות ומעטאפיזיקס, איז אין דעם דארף סיי דער חכם אוחז זיין בשתיקה בעניני "ג-ט", וכ"ש הטיפש וואס דאס איז דאך לגמרי נישט זיין פעלד כלל.

ולדאבונינו איז אבער דער טיפש אט דער וואס איז ליידער יא עוסק בדיבורו בזה, און האט נאך טענות קעגן אנדערע מיט'ן רעדן און שטעלן די סארט פראגעס פון "דו גלייבסט אין ג-ט?"