זאל ער טוהן וואס ער וויל. אבער נאך לויפן טעלעגראם וועט אים נישט העלפען ווייל מען וועט טרעפען אנדערע וועגן. די וואס קאפירן קויפן נישט. אבער לאמיתו של דבר איז ער גערעכט אז עס איז נישט א דרך החיים זיך געוואוינען צו לעבן פאר בחינם.

א חברה מאלפעס

עס איז זיכער אז דער רעכט צו שטימען פאר פרעזידענט איז נאר פאר אונז ק"ש מיטגלידער. דער גאנצע וועלט האט נישט קיין רעכט אריין צורעדען אין אזעלכע הייקעלע ענינים.

נישטא פארוואס נישט,
ביקסען? פארוואס נישט?
העלטקיר? פארוואס נישט?
זעלי פעלי? פארוואס נישטא?
גדליה? נישטא.

כיהודה ועוד לקרא, כי הכלי הנקרא עקינדישען פשוט מאוד שהוא בכלל הגזירה, ותנא ושייר. וכבר אמר הגאון וכלים מכלים שונים.

יעזור השי"ת ויתחממו הלבבות.

האבן מיר געהאט אין רב אשר לא כרעו רגליו לבעל, האבן מיר אים יעצט אויך פארלוירען.

מוסדות לעבן אויף די גאווערנמענט, אוודאי אויך אויף נדבנים און שכר לימוד.

און דאס איז ווייל אונז קענען נישט באצאלן פאר די מוסדות.

פאבליק סקול איז געמאכט אז אפילו דער יחיד וואס האט נישט אויף שכר לימוד זאל קענען שיקען אין סקול, נישט אז א רבים זאל קענען שיקען פאר ביליג אדער גארנישט.

אויב די עסקנים זענען קליין קעפיג, וויאזוי ווייסן זיי צו מאכן א חשבון צו האלטען דער נעבעכדיגער איד אונטער זיין באזיץ דורך שוואכע עדיוקעישן און שוואכע פרנסה? דער נישט עדיוקעישן איז לדעתי נישט אן אויסגערעכענטער פלאן וואס איינער האט געמאכט כדי צו קענען צוקומען צו א געוויסע ציל, נאר א קייטעל פין געשעעניש...

ביי די מלחמה איז נישט געווען קיין אפציע צו ווערען א גוי און געראטעוועט ווערען, ממילא קומט נישט אריין דער שמועס.

שוין, ברוך השם דער שטילער אינגערמאן איז שוין אהיימגעפארן און ער דארף שוין נישט די אלע עצות.

די עסקנים גייען מער קאפ אין וואנט ווי מיט א חשבון וואס איר מאכט. ווען זיי ווילען זיך אדורך קומען זיצען זי ביים טיש און זענען זיך מפלפל. דערווייל מאכן זיי נאר אויפגערעגט, דאס איז נישט קיין סטראטעגיע.

איך ווייס נישט אויב לימודי חול איז א ישועה, אבער יעצט איז עס א בראך.

אין די בריוו וואס מען האט געבעטן די עלטערין צו שרייבען, דארט שטייט אז די 17.5 שעה א וואך וואס די גאווערמענט פארלאנגט איז צו פיל. טאמער איז עס אמת, און מען מאכט עס פינף טעג א וואך איז עס דריי און האלב שעה א טאג. פאריאר האבן זיי געזאגט פרעכע ליגענט אז עס איז זעקס שעה א טאג. ממילא מוז דאס אויך נישט זיי...

אויב איז דא א פרינאפ איז עס על פי הלכה אויך אירע. מיין פלא איז בעיקר געוועהן אז רובא דרובא מענטשן דארט האלטען ער זאל נישט געבן קיין געלט, ווייל מענטשן שטארבן יעדן טאג, און מען דארף נישט געבן קיין געלט פאר די גאנצע וועלט, און ער האט גארנישט מיט זי וכו'. דאס ווייזט אויף א חילוק אין השקפה צווישן אידן א...

טוט זיך אפ א שאלה אין די גוישע פורום רעדיט, איינער פרעגט א שאלה, וואס די שאלה אליין איז ווערט דאס געלט. די שאלה איז אזוי, באא"ר (בין איך א רשע?), מיין טאטע האט מזנה געווען אויף מיין מאמע מיט א מיסטרעס, און געהאט מיט איר א טאכטער. ווען דאס מיידל איז געווארען זיבן יאר אלט, האט מיין מאמע אויס געפי...

די אלע פראבלעמען הייבן זיך נאר אהן ווען א ווידער איז דארט. נעם אים אוועק און אלעס איז אקעי.

ווען מען קאנפראנטירט מיט אנטיסעמיטיזים ווערען זיי נישט אויס אנטיסעמיט, זיי לערנען זיך נאר אויס עס צו טוהן אויף א קלוגערע וועג.

מען דארף נישט קיין פארטרעטער, מען דארף גארנישט זאגן, עס איז בעסער אז מען זאגט גארנישט, און אזוי ווערט די זאך פארגעסן, קיינער האלט נישט אַ מלחמה מיט א שטעקען וואס רעדט נישט.

איך מוז אריין האקן, אז עס מאכט נישט אויס צו ער קען יא גמרא אדער נישט, צו היסטאריע אדער נישט, צו ער קען יא אידיש אדער ענגליש, די אלע זאכן זענען נישט רעלעוואנט צו זיין התנהגות מיט די גוים אין ראקלענד. כלומר, עס מאכט אפילו נישט אויס טאמער די גוים זענען טאקע אנטיסעמיטען אדער נישט, נומער איינס, א איד רעד...

די ערשטע צוויי זענען מענטשן וואס פעלט זיי עמפאטיע, פארשטייען נישט אנדערע מענטשן וויאזוי זיי פילן, און טוהן זאכן וואס שטערן אנדערע אהן פארשטיין אז זיי גייען אויף די נערווען. עס איז דא מענטשן וואס קענען דערהייבן דער סארט, און אנדערע וואס נישט, עס ווענד זיך אין דער אייגענע מאס עמפאטיע. דער לעצטער ליידט...

סאטמאר רבי האט אמאהל אויפן וועג צו מנחה באגעגענט א ליטווישע גדול, האט ער אים געפרעגט צו ער האט שוין געדאווענט מנחה, האט דער גדול געענטפערט "היינט נאך ניט", והמ"י.

רעד דיך נישט איין, אפילו ווען מען האט רוב גייען זיי נאך נישט קראכען אזוי שנעל. אט וועגן דער איינגערעדטער גאות רעדט מען. מאכן די גוים פיינט האבן מער איז נישט קיין גוטע זאך קיינמאל. מען איז קיינמאל נישט זיכער.

דאס אז די ישיבה פארמאכט זיך איז א ראיה אז מען קען נישט מאכן א ישיבה אנדערש ווי די אנדערע, ווייל די וועסט נישט האבן קיין בחורים. דער רגע מען נעמט אהן יעדעם, קומט נישט קיינער. זכר לדבר, שמעלקע לייפער

m מר ווידער שרייט אויף מיכאל האלל אז ער איז א אנטיסעמיט, ווייל ער האט א פעיסבוק בלאט ווי ער שרייבט זאכן וואס זענען אנטיסעמיטיש. מה נאמר מה נדבר, איך ווייס נישט וויפיל אידן ווילען דער הנהגה, אבער מר ווידער האלט זיכער אז זיינע חרדים ווילען דאס, ווען נישט טוט ער דאס נישט. וואס איז פשט אז אונז אידן זענע...

דער בוך ברענגט מער נאסטאלגישע זכרונות פין אמאהל, קארצער, מצות פין פאריאר, א איד וואס מען האט גערופען "עמך", איבערלאזנדיג דער טלית ותפילין אויף דער טיש, ווי אזוי זיין ווייב איז אים איינמאל געקומען באזוכן אין סיביר, בדרך כלל איז עכט א פלא ווי אזוי איינער קען געדענקען אזויפיל פרטים פון צוואצי...