טענה 2) ספר מלכים דערמאנט כסדר די עבירה פון די במות.
דאס איז א שטארקע טענה, די טענה אליין איז גענוג צו צייגן אז איסור הבמות איז געווען באקאנט בעפאר די צייטן פון יאשיהו. (הגם מ'קען דן זיין אז במות אין יענע צייטן איז - בדרך כלל - געווען סינאנים מיט עבודה זרה).

וועל איך דן זיין אחת באחת, אין עקסטערע תגובות מ'זאל קענען גרינגער דן זיין, און וועלמער זעהן היש דברים בגו אדער נישט. טענה 1) ספר דברים דערמאנט נישט ירושלים. דאס איז א שטארקע קשיא, די קשיא איז שטארקער אויב מ'אנערקענט אז 'במקום אשר יבחר ה'' קען מיינען שילה און בית-אל צוגלייך, מאן יימר אז עס מיינט ירוש...

אויף די הויפט יסוד - אז ספר דברים איז נתחבר געווארן בזמן יחזקיהו/יאשיהו - איז געפרעגט געווארן אסאך שאלות, עטליכע שטארקע קשיות זענען ווי פאלגענד. 1) ספר דברים דערמאנט נישט ירושלים אפי' איין מאל, אויב וואלט דער שרייבער געוואלט לכתחילה ארויסברענגען ריכוז הפולחן אין ירושלים, וואלט ער געדארפט רעדן קלאר פ...

אזהרה: ביקורת המקרא איז א נושא וואס אפי' אויב דו דיסעגריעסט מיט איהרע הנחות, וועסטו טוישן דיין בליק און קוק אויף תנ"ך אויף אייביג, ועל זה נאמר (משלי ב' י"ט): כל באיה לא ישובון. די געדאנק פון ביקורת המקרא דהיינו, לערנען פונעם מקרא אליין אויף די נאטור פונעם מקרא, האט איינגעזייעט שפינוזה, בר...

איך זיך א טייפיסט אין ארץ ישראל, מוז קענען גוט אידיש און לשה"ק.

אויב ווייסט איר פון עפעס קומט אריין אין אישי.

ש'כח.

הלוואי זאל איך האבן די צייט צו מגיב זיין דא, איך האב א געוואלד צו שרייבן... אבער לע"ע קען איך ליידער נישט מגיב זיין 'אין דעפט'. להערה בעלמא, 'פאה' טייטשט נישט געפלאכטן, פאה ארגינעל טייטשט 'עק' למעשה מיינט עס 'לאקן' א שטיק האר. געפלאכטן וואלט געשטאנען קליעות (א שטייגער ווי די פרויען אין אפריקע מ...

אויך וועט יעדער מודה זיין אז די היתר פון גיין מיט פאה נכרית (שייטל בל''א), איז גאנץ א שוואכע, און אז אונזער באבעס בזמן תנ''ך, תלמוד, וכו' זענען קלאר נישט געגאנגן דערמיט (אפשר בביתה צי גאר בחצר או במבוי און עכ''פ אויסגעזען האט עס נישט אזוי אייגנס ווי די היינטיגע). אויף אזוי ווייט אז יעדע ירא''ש שמים...

די עצם שטארקייט פון א פרוי וואס האט געקענט טוישן איהר מהלך המחשבה מקצה אל הקצה, אויף א וועג וואס איז נאך אפשר מער דראסטיש ווי איהרע טעכטער'ס טוישונגען, איז ראוי צו אפלאדירן, ווייניג היימישע פרויען וואלטן זיך געקענט פארמעסטן מיט אזאנס, מ'זאל נישט דארפן וויסן. עס איז באקאנט די שאלה וואס א מגיד האט אמא...

ומדי דברי בו, איז דערמאנט געווארן - סוף פונעם תגלחת נשים ארטיקל אינעם וועקער 16 - א יישר כח פאר הרב צבי גאלד, וואס האט געהאלפען מיטן ארטיקל, און עס שטייט דארט אז אז הרב גאלד האט געשריבען א ספר (נאך נישט ארויס געקומען) מיטן נאמען ״הררים בשערה-לתולדות מנהג הגילוח״. ווארטען מיר צו זען ביידע ספרים סיי ...

געהערט פון א קרוב מיינער וועלכע האט געגעסן א סעודה ביי ר' יחיאל גולדהאבער אין ירושלים (א באקאנטע חוקר אין מנהגים) און ר' יחיאל האט געזאגט אז ער פלאנט ארויסצוקומען בקרוב מיט א ספר אויפ'ן ענין פון תגלחת נשים מיט די זעלבע מסקנא ווי די ארטיקל אינעם וועקער ! ער זאגט אז ער ווייסט אז עס וועט זיין אסאך היץ...

אגב, אן אינטערסאנטע אנעקדאט פון דא



ווי די אידישע גע'גאל'טע קאפ איז געוועהן א מטרה לחץ פארן קייזער ניקאליי ימ"ש. (מ'רעדט ווארשיינליך פון צאר ניקאליי דער ערשטער).

זעלטן וואס מיר קענען אריינקוקן בתוך תוכיות אין די הויפטקוואטירן פונעם 'סיסטעם' (אגב, א טערמין וואס איך גלייך בכלל נישט…), מאכטצעך אבער ווען ווען א רבי מיט א ברייטערע שפראך צערעדט זיך, גיסט זיך אויס זיין הארץ אויף די מצב, און מ'באקומט א ערנסטע בליק אריין אין די סיסטעמ'ס מהלך המחשבה. אט אזא געלעגענהיי...

הייליגע רבי, קוק אויף די נושא פון הרב נאה דא פון דף 24 און ווייטער. הערת פון הרב הנשקה דא, און צוריק פון הרב נאה דא.

אויף מערערע אשכולות און תגובות אין די לעצטע עטליכע יאהר זינט דער שטיבל איז געגרינדעד געווארן, איז ארויפגעברענגט, איבערגעשמועסט און איבערגעקייעט געווארן די רעוואלוציע וואס גייט אט-אט קומען, מאנכע זענען גאר זיכער אז עס קען נישט אנגיין ווייטער מיט די סטאטוסקווא, פולווער פיהלט זיך אין די לופט, די גרויסע...

ירח בן יומו האט געשריבן:לעבעדיג? ס'שטייט הארבע זאכן אויף קישן א טויטע.
וועמען קישן די חסידים אזוי "לעבעדעיג"? (אויסער דעם רבי'ן'ס האנט?)

שלא מן הענין אבער דאך אן הערה...
פאר א היסטארישע בליק אויף קושן א טויטן קוק דא, 'נשיקת המתים — לגלגוליו ותהפוכותיו של מנהג'.
הערות אויף דעם מאמר דא.

גיי דא צו די ישראל'ישע לייברערי, קריעט אן אקאונט צו באקומען עקסעס צו JSTOR, דאן גיי דא קוק דיך ארום, תרביץ איז זייער אינטעסאנט, בית מקרא, ידיעות, לשוננו, סידרא וכו' וכו'.

זיץ איך בקרב חסידים ואנשי מעשה אויף א סעודה'לע אינעם סאמען ברען פון די אנגייענדע קאראנע קריזיס, מיט א מספר מצומצם געקליבענע אידן בראשם א באוויסטע משפיע, און איך הער צו דעם שמועס, ר' מרדכי - א דורכגעווייטע חסידישע איד - ברענגט ארויס די געוואלדיגע רוחניות'דיגע השפעה וואס די ווירוס לאזט איבער, ר' מרדכי...

מהר"י ט"ב מסאקמאר איז כידוע אויך נישט געגאנגען אלע טאג אין מקוה.

אויף קול מבשר איז דא אן עד, יעצט אין דער צייט פון סאושעל דיסטענסינג, דערווייטערט אייך פון סאושעל מידיע... איך וואלט געזאגט פארקערט, אסאך מענטשן האבן יעצט אריינגענומען אינטערנעט אינדערהיים צום ערשטע מאל, די פילטער קאמפעניס זענען געווען בעקד אפ ווייל עס זענען אריינגעקומען אזויפיל נייע דעווייסעס, מוסד...

בענזשעמין און עמעזאן, איך האב דירעקט נישט געמאכט די נושא וועגן מיין ווייב, ווייל ב"ה אלעס איז מסודר נאך די יאהרן וואס עס זענען זיך פארלאפן, זי קומט פון זייער א ווארימע הויז, (וואס מאכט מיין קאנסערן גרעסער, ווייל די צניעות איינרעדעניש קומט יא דירעקט פון ס'רחל), געשלעכט איז אויך ב"ה פיין מסו...

ווען איך האב חתונה געהאט, האב איך געהאט א שוועריקייט מיט מיין אשת חיל צו אנערקענען איהר אייגענע גוף, זי איז געווען א ס'רחל מוסטער ווי אסאך היימישע פרויען, פאלשע צניעות איז איהר געווען אריינגעבאקן עד דכדוכה של נפש, עס האט איהר גענומען יאהרן בלי גוזמא צו 'טיילווייז' איבערקומען איר אייגענע תפיסה, מיט ד...

קורקלענד האט געשריבן:מעגליך דא?

יאפ! דאס איז עס! שנעלער ווי איך האב מיר געראכטן.

ישר כח.