עס איז נישט קיין סוד מער, אז צווישן די געמיינדע וואס האבן פארלאזט דאס חרדיש לעבן, די וועמען מען רופט בשם א.ט.ד. האט זיך אין די לעצטע יאר צוויי אנגעהויבן באמערקן א שטארקער אויפשטייג אין הצלחה ווי קיינמאל בעפאר, פון א געמיינדע וואס ביז עטליכע יאר צוריק האבן אירע מענטשן קוים געקענט צובינדן די שיך אליינ...

דער ערשטער און צווייטער פאל פון וידעו (להרב א. אייזנבאך) גייט בערך אזוי די צווייטע און דריטער פאל פון דער אלטער סימן טוב (דער מינאר).

שטיינמאן האט זיך געקלאמערט ארום דעם רבי'ן אין שווייץ און געהאלטן א שטיקל קשר מיט אים דורך בריוו פאר געציילטע יארן. צוביסליך האט זיך דער קשר אפגעהאקט.

איז דער פאלטיטשאנער געווען א תלמיד אדער בלויז א גוטער ידיד? איך האב געהערט אז מען פלעגט רופן דעם פאלטיטשאנער בארואיגן דעם רבי'ן ווען עס האט אויפן רבי'ן געהערשט א רוח אלוקים רעה. די פאלטיטשאנע אייניקלעך זענען חצי וויזשניץ חצי סאטמאר.

נו עס זענען שטענדיג דא אויבערפלעכליכע תלמידים און טיפע תלמידים, רעכדענקיגע תלמדים און קרימע תלמדים. נעם א משל די באקאנטע לעגענדע פון צדוק ובסות וועלעכע זענען געווען "תלמידים" פון דעם גריכישן מנהיג אנטיגנוס איש סוכו און זייער גאנצער שיטה איז געווען געבויט אויף א קרומער פשט זייערער אויף זייע...

לאמיר אנהייבן אזוי, וועלעכער מנהיג חשוב אדער מורם מעם איז א תלמיד מובהק (רוב משנותיו) פונעם רבי'ן פון בעפארן קריג? וואס הייסט רוב משנותיו? די רבי האט געהאט א ישיבה פאר בחורים. הרב אברהם יצחק קאהן שפעטער אדמו''ר מתולדות אהרן, געלערנט ביים רבין און מבקש געווען ביי ר' אהרעלע ראטה, און דארט אן איידעם ג...

איך ווייס נישט (אפשר אלס מונקאטש) איז דער שאפראנער געווען א מונקאטשער? געאגראפיש זענען די צוויי שטעט נישט נאנט. אגב, מיט יארן צוריק האב איך אין א שבת נאכמיטאג שפאצירט אויף הר כנען, ביי שפוץ זעה איך אן ערל אפמאלן דעם פאנאראמע, מיר הייבן אן א שמועס אין ענגליש, הכלל ער וואוינט אין שאפראן. איך דערצייל ...

אויסער דעם. וואלסטו גערופן יעדן וואס אדאפטירט שיטת רבינו תם א תלמיד הרבינו תם? נאר אויב מען ווייקט זיך אין ספרי ותוספות ר"ת תם קען מען אנגערופן ווערן תלמיד.

האט ער עס "אדאפטירט"?

לאמיר אנהייבן אזוי, וועלעכער מנהיג חשוב אדער מורם מעם איז א תלמיד מובהק (רוב משנותיו) פונעם רבי'ן פון בעפארן קריג?

ברענג א ליסטע נאר פון "תלמידים מובהקים" א שטייגער ווי ר' משה מנחם טירנאוער וואס רוב משנותיו איז ע"פ סאטמאר רב, נישט סתם פון אזעלעכע וואס זענען געגאנגען גוט שבת זאגן אדער סתם אזוי געווען כפוף לרוח הזמן.

ר' יחזקאל'ע מערץ
ר' הערשעלע ספינקער
ר' מאטעלע וויזניצער
ר' יענקעלע לייזער
ר' איציקל פשעווארסקער
ר' יצחק משה ערלאנגער
ר' דניאל ביטון
ר' אליעזר זוסיא מסקולען
ר' ירחמיאל דאמפ
ר' וועלוועלע בריסקער
ר' רפאל קאצנעלבויגן
ר' יוסף חיים זאנענפעלד
ר' עובדיה יונה
ר' רפאל אורזיליו (ראב"ד העדה החרדית הספרדית)

הערליך שיין, ישר כח פארן ברענגען א לעבעדיגער ביישפיל, אט דאס מיין איך טאקע.
דער באבובער האט ספרינגס אויף זיינע פיס. ר' משה'לע איז בעסער ביי נסחאות וואווענדיג און פאכענדיג מיט די וויזשניצע אויגן ברעמען און פנים אויסדרוקן. "אוי וועי מיין וועלט".

האלא, עס איז ידוע לכל אז ליטוואקעס (בחורים) טאנצן מיט פיל מער עקסטאז ווי רוב חסידים. (חוץ קארלין און לובאוויטש). און ווי אויך די ליטוואקעס מאכן א שטארקער מצב ארום דעם חפצה של מצווה (בדומה צו רוב ספרדים) ביי א חתונה איז דער חתן כלה, און שמחת תורה איז עס די ספר תורה. זיי זענען מער שפילעדיג דערמיט. עס ...

צווישן חסידים איז א גאנץ אנגענומענער זאך אז א רבי זאל אויפטרעטן ווי א מלכת היופי הרוקדת. א שיינער רבי א בעל הדרת פנים מיט א גרייז גרויער לאנגער בארד מיט געקרייזלטער אדער געקניפטע פאות אין די זייטן, מעוטר מיט א פרישער שטריימל און מעוטף מיט א מלאכישער בליטשקעדיגער טיש בעקיטשע מלא גוונין, איז א מחזה נה...

אזא קאלעקציע פון מאמרי חכמי אומות העולם געמישט מיט פסוקים. פון וואו האסטו דאס צוזאמנגעקליבן?

עס איז דא א מחלוקה אין גמרא וואס דער צלע איז, לויט איין מאן דאמר איז עס א זנב, ערקלערט רש"י אז אדם האט געהאט א פופיק.

פון טייל פעריטעילס אין גמרא ומדרשות קוקט שוין באלד אויס ווי זיי רעדן פון עוועלוציע (גלייך ווי עס קען משמע זיין פון די אגדות אין די הינדישע און סקאנדינאווישע כתבי קודש). אזעלעכע חז"ל'ן ווי אז אונזערע עלטערן האבן געהאט שווענץ, ביז נח האבן מענטשן נישט געהאט קיין פינגערס, ביז יצחק זענען מענטשן געבו...

די ערשטע פאר וואכן אינעם מוטערס טראכט האבן מיר מענטשן אויך א שטיקל שוואנץ ביים שווענצל ביין, נאר עס בלייבט נישט.

עס מאכן זיך אבער עקסידענטן אויסנאם'ס פעלער ווי מענטשן וואקסן אויף און בלייבן לאורך חייהם מיט א לאנגער שוואנץ. דא איז א לינק פון אזא איינעם באריכטעט אין די מדיא.

https://youtu.be/LCrBZ7gcIhk

אנדערע רופן עס קלוג און אנדערע רופן עס קאמפליצירט.

פארוואס נישט א אידישע געשעפט?