שנונות ומשונות - לבית בריסק

[וואלווי]

מ׳דערציילט נאך אויף חיימקע בריסקער, אז ביים באצאלן אין גראסערי וואו די קעשיער איז געווען א פרוי האט ער צוגעלייגט: ״שלא לשם קידושין״.

לייג צי די באוויסטע בריסקע חקירה: את"ל אז די קידושין איז נישט אפגעטון תיכף ומיד, נאר איז חל איעדע רגע, דארף ער האלטען און איין זאגען "שלא לשם קידושין" ביז זי שיקט ווייטער דאס געלט?

[דער דאס]

כ'ווייס נישט פון וועמען מ'זאגט עס נאך, אבער כ'האב עס געזען בשם 'בריסק'

עפעס אמת איז דא ביי די חסידים.

וואס זיי רעדן אויף אנדערע רבי'ס.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך האב געזען פון הרי"ד מבוסטון לבאר דברי הקינות. ביים קינה 'החרישו ממני ואברהם', וואס גייט אויף גזירת תתנ"ו, שטייט 'מי יערוך בנדרים מי יפליא בנזירות' בערך. זאגט דער רי"ד אז דוקא די צוויי מסכתות האבען זיי פארדראסען, וויבאלד ס'איז נישט דא קיין רש"י דארט, דעריבער האט מען גענויטיגט ת"ח זאלען מפרש זיין. און מיט די גזירות זענען די תלמידי חכמים אויסגעהארגעט און נדרים און נזיר זענען געבליבען שווערע מסכתות

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

[berlbalaguleh]

אפילו דער אלטער שנה ופירש'ניק. געוועזענער תלמיד פון חזון איש. דער באוואוסטער אידיש שרייבער חיים גראדע, ברענגט אראפ א מעשה אין דעם ביכל..."די קלויז און די גאס"...ביי די מעשה וועלכע הייסט ..."זיידעס און אייניקלעך"... וואו ער באשרייבט די ירידת הדורות אין ירושלים ד'ליטא, ווילנא. אז ס'געווען א בריסקער תלמיד, וועמענ'ס קינדער זענען שוין געווען..."מאדערן". כלומר. האלב אפגעפארן. און זיי האבן איינגעלאדנט דעם טאטן צום סדר, וועלכער איז שוין געווען אויף גאר א מאדערנעם אופן. און אויך א סאך געסט פון זייער'ס גלייכן. און דער טאטע האט ביים סדר ארויסגענימען פון א פארוויקלטן טוך זייןנע פארברענטע בריסקער מצות. און זיינע קינדער האבן זיך זייער שטארק געשעמט מיט'ן אלטן, פארצייטישן טאטן...!

[יהושע חיים]

איך האב געזען פון הרי"ד מבוסטון לבאר דברי הקינות. ביים קינה 'החרישו ממני ואברהם', וואס גייט אויף גזירת תתנ"ו, שטייט 'מי יערוך בנדרים מי יפליא בנזירות' בערך. זאגט דער רי"ד אז דוקא די צוויי מסכתות האבען זיי פארדראסען, וויבאלד ס'איז נישט דא קיין רש"י דארט, דעריבער האט מען גענויטיגט ת"ח זאלען מפרש זיין. און מיט די גזירות זענען די תלמידי חכמים אויסגעהארגעט און נדרים און נזיר זענען געבליבען שווערע מסכתות

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

שוין געהערט פון א פריעדיגע מקור (שנשכח) עס קען זיין ער האט עס נאכגעזאגט

[שש משזר]

כ'האב לעצטנס געליינט אן אינטערוויו מיט הרב ישעי' בלוי, בן הקנאי רבי עמרם בלוי זצ"ל, וואס איז געווען מקורב ביים גרי"ז. אלנפאלס, ער האט דערציילט דעם אויבנדערמאנטן מעשה אז ער איז דארט געווען בשעת מעשה ווען דער רב האט געענטפערט וואס ער האט געענטפערט. לפי עדותו איז דער מספר המעשה החסידי צום רב, געווען א איד בשם ר' אשר הויזמאן.

עכ"פ כ'האב געזען נאך אפאר גוטע וויצן מאוצרו של רי"ב, וואס כ'וועל דא ברענגען.

---

65.

איינער האט אמאל געפרעגט דעם רב, אז די הפגנות אין ארץ ישראל טוען דאך גארנישט אויף, און וואס איז פשט פון מאכן כסדר'דיגע הפגנות? האט אים דער רב געענטפערט מיט א מעשה:

אין שטאט בריסק איז געווען א גוי וואס פלעגט פארדינגען קליינע שיפלעך צו שווימען דערמיט ביים וואסער. איינמאל האט א איד געדינגען אזא שיפל, און זיך ליידער דערטרינקען אין וואסער. די גאנצע שטאט איז געפארן אויף רעדער, און אידן זענען געלאפן פון אלע זייטן צו פרובירן צו ראטעווען דעם דערטרונקענעם. צווישן זיי איז דער גוי אויך ארומגעלאפן צוטומלט און צושטורעמט. איז איינער צוגעגאנגען צו אים פרעגענדיג: "פאריגע וואך האבן זיך צוויי גוים דערטרינגען ביים זעלבן טייך, און דו ביזט געבליבן רואיג ווי עס וואלט גארנישט פאסירט, און יעצט ביזטו עפעס אזוי צושאקלט?". האט דער גוי געענטפערט: "איך ווייס נישט, אז מ'רודערט איז מען צורודערט"...

האט דער רב אויסגעפירט: "אזוי אויך דא, אז מ'רודערט איז מען צורידערט"... [מיינענדיג צו זאגן, אז מ'רודערט קען מען אויפרודערן דעם דעת הקהל].

[שש משזר]

66.

געווען אמאל א בעל עבירה, וואס איינער האט אים פרובירט צו פארענטפערן ביים גרי"ז, זאגנדיג אז דאס איז נישט געווען אזא גרויסע עבירה, און אויף יענס קען מען מלמד זכות זיין, א.א.וו.

האט אים דער רב דערציילט, אז אין ווילנא האט געוואוינט א איד מיטן נאמען 'יוזל' - ווי דער נאמען פונעם אותו האיש. איינמאל איז דער יוזל געזעצן און געלערנט פרק 'כל הצלמים' אינעם 'טריפה'נעם געסל' וואו מ'האט פארקויפט דבר אחר פלייש, און די גאנצע שטאט האט גערעדט אויף אים... איז איינער געקומען און געפרעגט: "וועלכע איסור האט ער שוין געטון? מעג ער דען נישט הייסן יוזל? איז דען אסור צו לערנען פרק כל הצלמים? איז דען נישט ערלויבט צו זיצן אינעם טריפה'נעם געסל?". האט מען אים געענטפערט: "אויב הייסט מען יוזל, און מען לערנט פרק כל הצלמים, און מ'זיצט אויך אינעם טריפה'נעם געסל, דאן איז הדבר אומר דרשני"...

[שש משזר]

67.

יעדע שבת פלעגט ר' ישעי' בלוי גיין מיט זיינע ברידער [ר' אורי שליט"א און ר' אלימלך ז"ל] צו דאווענען ביים רב, ווייל ער פלעגט דאווענען שפעט, און ער האט געבעטן פון ר' עמרם בלוי צו ערלויבן זיינע קינדער צו דאווענען ביי אים.

איינמאל איז ר' ישעי' אנגעקומען שפעט, האט זיך דער רב געוואנדן צו אים, פרעגנדיג: "ישעי', פארוואס האסטו געשפעטיגט?", אויף וואס ר' ישעי' האט געענטפערט אז ער האט נישט מיט זיך קיין זייגער. האט אים דער רב צוריקגעפרעגט: "אויב אזוי אז דו האסט נישט קיין זייגער, פארוואס ביזטו נישט געקומען פריער?"...

[berlbalaguleh]

66.

געווען אמאל א בעל עבירה, וואס איינער האט אים פרובירט צו פארענטפערן ביים גרי"ז, זאגנדיג אז דאס איז נישט געווען אזא גרויסע עבירה, און אויף יענס קען מען מלמד זכות זיין, א.א.וו.

האט אים דער רב דערציילט, אז אין ווילנא האט געוואוינט א איד מיטן נאמען 'יוזל' - ווי דער נאמען פונעם אותו האיש. איינמאל איז דער יוזל געזעצן און געלערנט פרק 'כל הצלמים' אינעם 'טריפה'נעם געסל' וואו מ'האט פארקויפט דבר אחר פלייש, און די גאנצע שטאט האט גערעדט אויף אים... איז איינער געקומען און געפרעגט: "וועלכע איסור האט ער שוין געטון? מעג ער דען נישט הייסן יוזל? איז דען אסור צו לערנען פרק כל הצלמים? איז דען נישט ערלויבט צו זיצן אינעם טריפה'נעם געסל?". האט מען אים געענטפערט: "אויב הייסט מען יוזל, און מען לערנט פרק כל הצלמים, און מ'זיצט אויך אינעם טריפה'נעם געסל, דאן איז הדבר אומר דרשוני

שש משזר: איך האב געהערט אן ענליך ווערטל. (אם כבר בשטויות עסקינן).
וויאזוי קען אן ערליכער איד (פארשטייצעך אויב ער גייט אין די שיטה הקדושה פון רביה"ק זצוקללה"ה) עובר זיין די 3 הארבסטע עבירות מיט איינמאל... ער לערנט דעם ויואל משה אויף עברית ביים כותל אין יום העצמאות...

[בן נריהו]

איך האב געמאכט א רשימה וואס האלט דערווייל ביי קרוב צו הונדערט רבי'ס, וואס איך האב געזען ספרים פון זיי עהש"ס וכדומה, אדער לפחות קטעים וואס זענען פארבליבן פון זיי].[/size]

פילייכט קענסט דו - ביטע - דיזן רשימה מיטטיילן? מיט דאנקע.

@שש משזר

[נעגעל וואסער]

66.

געווען אמאל א בעל עבירה, וואס איינער האט אים פרובירט צו פארענטפערן ביים גרי"ז, זאגנדיג אז דאס איז נישט געווען אזא גרויסע עבירה, און אויף יענס קען מען מלמד זכות זיין, א.א.וו.

האט אים דער רב דערציילט, אז אין ווילנא האט געוואוינט א איד מיטן נאמען 'יוזל' - ווי דער נאמען פונעם אותו האיש. איינמאל איז דער יוזל געזעצן און געלערנט פרק 'כל הצלמים' אינעם 'טריפה'נעם געסל' וואו מ'האט פארקויפט דבר אחר פלייש, און די גאנצע שטאט האט גערעדט אויף אים... איז איינער געקומען און געפרעגט: "וועלכע איסור האט ער שוין געטון? מעג ער דען נישט הייסן יוזל? איז דען אסור צו לערנען פרק כל הצלמים? איז דען נישט ערלויבט צו זיצן אינעם טריפה'נעם געסל?". האט מען אים געענטפערט: "אויב הייסט מען יוזל, און מען לערנט פרק כל הצלמים, און מ'זיצט אויך אינעם טריפה'נעם געסל, דאן איז הדבר אומר דרשני"...

ווי באקאנט די בריסקער ווארט אויף די גמרא וואס געבט סימנים אויף א שוטה, אז אויב האט ער דריי פון די סימנים איז ער אנגענומען אלס שוטה, איי מ'קען פארענפרען יעדער איינס באזונדער, אבער "איין תירוץ - אז ער איז א שוטה - איז בעסער ווי דריי אנדערע תירצום"..

[שש משזר]

איך האב געמאכט א רשימה וואס האלט דערווייל ביי קרוב צו הונדערט רבי'ס, וואס איך האב געזען ספרים פון זיי עהש"ס וכדומה, אדער לפחות קטעים וואס זענען פארבליבן פון זיי].[/size]

פילייכט קענסט דו - ביטע - דיזן רשימה מיטטיילן? מיט דאנקע.

@שש משזר

כ'מוז אפזאגן דיין בקשה.
כ'האב נאך א חלום עפעס צו טון מיטן רשימה, וואס ערמעגליכט מיר נישט עס ארויסצוגעבן צום פובליקום.

[משולם שטיינפעלד]

66.

געווען אמאל א בעל עבירה, וואס איינער האט אים פרובירט צו פארענטפערן ביים גרי"ז, זאגנדיג אז דאס איז נישט געווען אזא גרויסע עבירה, און אויף יענס קען מען מלמד זכות זיין, א.א.וו.

האט אים דער רב דערציילט, אז אין ווילנא האט געוואוינט א איד מיטן נאמען 'יוזל' - ווי דער נאמען פונעם אותו האיש. איינמאל איז דער יוזל געזעצן און געלערנט פרק 'כל הצלמים' אינעם 'טריפה'נעם געסל' וואו מ'האט פארקויפט דבר אחר פלייש, און די גאנצע שטאט האט גערעדט אויף אים... איז איינער געקומען און געפרעגט: "וועלכע איסור האט ער שוין געטון? מעג ער דען נישט הייסן יוזל? איז דען אסור צו לערנען פרק כל הצלמים? איז דען נישט ערלויבט צו זיצן אינעם טריפה'נעם געסל?". האט מען אים געענטפערט: "אויב הייסט מען יוזל, און מען לערנט פרק כל הצלמים, און מ'זיצט אויך אינעם טריפה'נעם געסל, דאן איז הדבר אומר דרשני"...

ווי באקאנט די בריסקער ווארט אויף די גמרא וואס געבט סימנים אויף א שוטה, אז אויב האט ער דריי פון די סימנים איז ער אנגענומען אלס שוטה, איי מ'קען פארענפרען יעדער איינס באזונדער, אבער "איין תירוץ - אז ער איז א שוטה - איז בעסער ווי דריי אנדערע תירצום"..

גמרא מפורשת תחילת מס' חגיגה. כמדומני דף ה' או דף ו'

[נעגעל וואסער]

יא יא. נאר אויב איך געדענק גוט, שטייט אז אויב האט נאר איין סימן איז נישט קיין ראיה ווייל אפשר פונקט האט ער א געוויסע סיבה וכדומה, אויב האט האט אבער דריי סימנים נעמט מען אבער יא אהן אז ער האט א דין פון א שוטה. איי ס'קען פונקט זיין אז דער וואס האט אלע דריי סימנים האט פונקט די זעלביגע דריי סיבות? וע"ז הסביר, ענדערש איין תירוץ ווי 3 תירוצים.

[שש משזר]

68.

רבי עמרם בלוי זצ"ל איז געווען א מקורב ביים בריסקער רב. צו מצות באקן, האט ער געהאט די אמט פון שעפן וואסער פאר מים שלנו, און צומאל האט ער אפילו אריינגעגאסן די וואסער אין די מעל [כידוע האט דער רב געהאט נערוון ע"ג נערוון און ספעציעלע יערליכע תפקידים פאר יעדן איינעם, ביים מצות באקן].

איין יאר איז ר' עמרם געגאנגען זיצן אין תפיסה, מסתם נאך א הפגנה כדרכו בקודש, און עס איז אויסגעקומען אז ווען דער רב האט געוואלט גיין מצות באקן איז ר' עמרם נאך געזעצן אין תפיסה. האט זיך דער רב ארומגעדרייט נערוועז: 'וואס וועט מען דא טאן? רבי עמרם איז ניטא'!

ווען איינער פון די מקורבים האבן זיך אנגערופן צום רב, אז ער איז גרייט איבערצונעמען ר' עמרם'ס שטעלע, האט אים דער רב אפגעענטפערט: "איך זוך איינער וואס זאל אים איבערנעמען דארט אין תפיסה, אז ר' עמרם זאל קענען אהערקומען מצות באקן"...

[ונבנתה העיר]

רא"י רייכערט נישט איין גאנצע ציגארעטל - אדער מער ווי איינס, אדער ווייניגער.

מארלבארא וועט אים נישט איינטיילען וויפיל ער וויל יעצט רייכערען...

[שש משזר]

70.

ר' אברהם יהושע האט אמאל געזאגט - נאך עפעס אן הפגנה אויף מלכי ישראל צו וואס - אז ער האט מורא צו לאזן זיינע תלמידים נאכאמאל אדורכגיין יענע גאס.

פארוואס? ווייל אין די 'העדה' איז געשטאנען, אז טויזנטער אידן האבן אנטיילגענומען אינעם פראטעסט, און ער האט געזען אז פאקטיש זענען נאר אהיים פון יענע גאס עטליכע הונדערט אידן. מוז דאך זיין, אז די איבעריגע זענען פשוט 'פארשוואונדן געווארן', אלזא, איז א סכנה אז מ'זאל אדורכגיין יענע גאס...

[איך אויך]

ר' אברהם יהושע פארנדיג אמאל אין א טעקסי האט ער געהערט אז מען האט גערופן הרב הערמאן 'דער חפץ חיים פון אמעריקע' רופט ער זיך אן 'און איך בין רעק''א פון דעם טעקסי'.

[שמעקעדיג]

כבר קדמוך

viewtopic.php?p=310617#p310617

[שש משזר]

אומגלויבליך [בעצם, שוין איינמאל גלויבליך אויפן נארישן אויסגאבע], אבער דער טריביון האט אינעם יעצטיגן יו"ט נומער (סוכות תשע"ז) פשוט גע'גנב'עט א שיינע פאר מעשיות וואס כ'האב דא פארשריבן, און נאכגעשריבן מיין לשון כמעט דאס גאנצע.

פאר מער פרטים ליינט דא.

[berlbalaguleh]

איךה וואלט דאהיר וועללען רעאגירן צו איינע באריכט דאס דען העררן נריהו בען געשריבן האבט צו דען העררן משזר שש אן דעין זיעבעטן אויגוסט פון דיעזע יארע צוויי טויזענט אונד זעכהצעהן.
נור איךה וואר פעררייזט און איך דיעזע נאטיץ פערפעהלט צו בעמערקן האבע. הויטע אבנד, נאכהער וואס איךה מיך צוריקגעקערט נאכהויזע האב. וואלט איךה זעהר העפליך וועללען אנפראגן דען הויכגעשעצטן העררען נריה בען, דאס אויב ער קען אויסשליסליך ניכט שרייבן ווי איין נארמאלער מענטש. דאס ער ביטע ניכט פארזעצן צו שרייבן דאהיר. ווייל מיינע נערווע זינד שוין ביי די גרענצע פאן פלאצן. און איך דאס פלעשל פאן די פיללן שאהן באלד אינגאנצן פערנוצט האבע...מיט פיהלע דאנק איהר געטרייע אונטערטאן...!
נ.ב.: צו בן נריה. אז דו קענסט נישט שרייבן ווי א נארמאלער מענטש, זיי מוחל שרייב נישט דא. ווייל מיינע נערוון פלאצן שוין. הער דיך אויף משוגע צו מאכן,יא...

[סקרן]

מ'פארציילט אז ר' א"י האט אמאל געפרעגט א איד ביי וועם האסטו פודה געווען דיין בכור האט ער געענטפערט ביי וועם
האט ער אים ווייטער געפרעגט ווער זאגט ער איז א מיוחס אפשר דארפסטו נעמען אפאר און איינס פון זיי וועט האפענטליך זיין א מיוחס
האט ער צוריקגעפרעגט דעם רב ווער איז געווען דעם רב'ס כהן הפודה האט ער אים געזאגט וואס הייסט איך בין דאך א לוי
האט ער אים געפרעגט "ווער זאגט"

[עמעזאן]

מ'פארציילט אז ר' א"י האט אמאל געפרעגט א איד ביי וועם האסטו פודה געווען דיין בכור האט ער געענטפערט ביי וועם
האט ער אים ווייטער געפרעגט ווער זאגט ער איז א מיוחס אפשר דארפסטו נעמען אפאר און איינס פון זיי וועט האפענטליך זיין א מיוחס
האט ער צוריקגעפרעגט דעם רב ווער איז געווען דעם רב'ס כהן הפודה האט ער אים געזאגט וואס הייסט איך בין דאך א לוי
האט ער אים געפרעגט "ווער זאגט"

האט ער גענטפערט על צד זה בין איך דאך אויך נישט קיין סולובייציק...

[שש משזר]

71.

ווען ר' חיים קורלאנסקי האט געארבעט אויף זיין הערליכן ספר 'הראשון לשושלת בריסק' - קורות חיי הבית הלוי, האט ער ווי פארשטענדליך געוואלט הערן מעשיות און פרטים פון די בריסקע קינדער. אבער אין בריסק ווי אין בריסק איז דא דער עליטיסטישער צוגאנג, אז מ'זאגט גארנישט ווייל יענער וועט סייווי נישט כאפן די עומק, אדער ווייל יענער קען אפשר גאר פארדרייען פשט. אזוי ארום איז אויסגעקומען אז ער האט נישט באוויזן ארויסצושלעפן אינפארמאציע פון די בריסקע קינדער.

דאן איז ר' חיים אויפגעקומען מיט א געניאלן איינפאל. ווען ער האט זיך ווידער געטראפן מיט איינע פון די בריסקע קינדער, האט ער אנגעהויבן דערציילן מעשיות וכו' פארדרייענדיג געוויסע דעטאלן ביי יעדן סיפור. 'דאס' האבן די בריסקע קינדער, אויפגעהאדעוועט אויף דייקנות אין יעדע פרט פון זייער בריסקע דינאסטיע, שוין נישט געקענט צולאזן, און האבן שנעל פארראכטן דעם בעל מספר אז די מעשה איז גאר געווען אזוי און אזוי... אזוי ארום האט ר' חיים באוויזן ארויסצובאקומען די אינפארמאציע קונצליכערהייט פון די בריסקע קינדער...

[שש משזר]

72.

די פאלגענדע מעשה האט פאסירט [כמדומה], ווען דער ספר 'בדי השולחן' איז ארויסגעקומען כמתכונתו של הספר משנה ברורה. פאר רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק האט דאס שטארק פארדראסן, און ביים קומענדיגן 'חומש רש"י' שיעור האט ער דערציילט א מעשה פון זיין פעטער און מומע, אז ווען חיים דער רב'ס איז געווען א קינד האט ער אויסגעשטעלט בענקלעך איינע נאכן אנדערן, און געזאגט אז 'דאס איז א באן'. זיין בארימטע שוועסטער ליפשא [אשת הגרי"מ פיינשטיין] האט געזאגט אז 'דאס איז נישט קיין באן'.

האט דער בריסקער רב געפרעגט ליפשא'ן: פארוואס זאגסטו אז ס'איז ניט קיין באן? האט זי געענטפערט אז אין א באן איז פארהאן צוויי דינים, איינס איז די 'צורה' פון א באן, און איינס איז די 'פעולה' פון א באן, די מאטארן וכו'. חיימ'קע האט אויסגעשטעלט די בענקלעך מיט די צורה פון א באן, אבער עס קען ניט טאן די פעולה פון א באן. עס פארט פשוט ניט...

מיט דעם האט ר' אברהם יהושע צוגעענדיגט: אינעם משנה ברורה זענען אויך פארהאן צוויי דינים, די צורת הספר און די תוכן הספר, ווען איינער שטעלט אויס זיין ספר מיטן צורה פונעם משנה ברורה, איז עס טאקע אויסגעשטעלט ווי א באן, אבער עס פארט פשוט ניט..