שנפרה ונרבה כדגים?

[בענדזשאמין פרענקלין]

די מוראשקע משל באשטעטיגט דאך מיין טענה, מען פרו ורבו'ט אז ס'רינט פון אלע זייטן, מיליאנען מוראשקעס ווערן געהרג'ט יעדן טאג לעומת עטליכע וואל פישן, אבער זיי זענען נאך אלץ עד אין שיעור וערך מער און נומערן...

דער חילוק איז נאר אז דער מוראשקע לעבט אויף א ברעקל און וועגן דעם איז דאס פרו ורבו עקספלאזאציע נישט אזא גרויסע פראבלעם פאר זיין יקום, משא"כ דער מענטש וואס עסט כמעט ווי א דיינעסאר און פארניצט אזויפיל ווי א וואלפיש און ער פרו ורבו'ט 'לייק זער איז נאו טאמאררא' אויף א פארנעם וואס דער איקו סיסטעם פארנעמט נישט דענסמאל איז א גרויסער פראבלעם, והעקסטינקשין פון די דיינעסארס און זייער קאזינסס, און די כמעט-עקסטינקשין פון די בלויע וואל פיש יוכיח.

[ממרום שלח אש]

בענזשאמין, פאסט נישט, די דיינעסאורס זענען געדאנגען כדרך כל הארץ צוליב א זייטיגע דיזעסטער, א אסטרואיד צו א קאמעט וואס האט געלאנדעט אין מעקסיקא מיט א אומגעהויערע קראפט האט זיי אומגעברענגט.

עס איז איינס פון די מערסטע באקאנטע געאלאגישע געשעענישן אין די היסטאריע.

אדרבא, ווען נישט די אסטרואיד וואלטן זיי נאך היינט געקעניגט, זיי זענען געווען זייער סוקסעספול, און מען האט זיך תמיד געבראכן קאפ וויאזוי ס'מעגליך אז זיי זענען געווארן פארניכטעט.

http://www.pbs.org/wgbh/evolution/extin ... eroid.html

די בלויע וואל פיש איז וועגן מענטשן פאנגן צופיל, מען קען זיך נישט ברענגען קיין ראיה פון מענטשן, ווען נישט געזעצן וואס צוימען הרגנען און פאנגען, וואלטן רוב גרויסע באשעפענישן ספישיס שוין געווען פארניכטעט.

[בענדזשאמין פרענקלין]

איך האב פאר דיר נייעס ממרום איינע פון די טעאריעס איז, אז עס איז געווארן א שטיקל צייט זייער קאלט און עס איז נישט געוואקסען גענוג עסן פאר די גרויסע בייכער זייערע, משא"כ אסאך אנדערע קלענערע ספישיס האבן האבן יא איבערגעלעבט. (וואס בלייבט שווער לויט די אסטרויד טעאריע).

[בענדזשאמין פרענקלין]

בכל אופן איז בעצם נישט דאס געווען מיין כוונת האשכול, איך בין זיך נישט געקומען זארגן דא פארן וועלטס איקא סיסטעם מכח א געמיינדע פון חסידישע אידן אין ברוקלין, מיר האלטן נאך א ווייטען מהלך אז מיר זאלן שטעלן דאס גאנצן איקא סיסטעם אונטער א געפאר, (סוועט מסתמא געשעהן פארדעם דורך די מוסלעמענע) איך האב געניצט דעם משל אז אונזער אייגן היימישע איקא סיסטעם איז אונטער געפאר, ווען עס שפראצן טויזענעטע משפחות טעגליך אן קיין שום פלאן פון דירות פרנסות וכו', אפשר וועל איך איין מוצאי שבת אפשרייבן דעם נמשל אויפן משל.

[געפילטע פיש]

איך האב פאר דיר נייעס ממרום איינע פון די טעאריעס איז, אז עס איז געווארן א שטיקל צייט זייער קאלט און עס איז נישט געוואקסען גענוג עסן פאר די גרויסע בייכער זייערע, משא"כ אסאך אנדערע קלענערע ספישיס האבן האבן יא איבערגעלעבט. (וואס בלייבט שווער לויט די אסטרויד טעאריע).

דוכט זיך אז די קעלט איז געקומען צוליב די פארטיקעלס וואס די אסטרויד האט אויסגעשפרייט אינעם אטמאספערע.

[הקטן]

בכל אופן איז בעצם נישט דאס געווען מיין כוונת האשכול, איך בין זיך נישט געקומען זארגן דא פארן וועלטס איקא סיסטעם מכח א געמיינדע פון חסידישע אידן אין ברוקלין, מיר האלטן נאך א ווייטען מהלך אז מיר זאלן שטעלן דאס גאנצן איקא סיסטעם אונטער א געפאר, (סוועט מסתמא געשעהן פארדעם דורך די מוסלעמענע) איך האב געניצט דעם משל אז אונזער אייגן היימישע איקא סיסטעם איז אונטער געפאר, ווען עס שפראצן טויזענעטע משפחות טעגליך אן קיין שום פלאן פון דירות פרנסות וכו', אפשר וועל איך איין מוצאי שבת אפשרייבן דעם נמשל אויפן משל.

רבותי, נעמט ענק צו פראדאקשען פאל פארס!
בענדזי זעהט פאר א ערנסטע מאנגל און קאנטראקטערס, פלאמבערס, ארכיטעקטען און סתם עסקנים וואס זאלן אהער שטעלען נייע געגענטער א וואו צו וואוינען. אויך פעלט אויס נאך סוחרים און נאך קונים ASAP פשוט סזאל זיין פרנסות.
רייסט איין ביי שנפרה ונרבה כדגים!

וואס טראכט איר גייט געשען אויב מען נעמט די איצטיגע "אייגן היימישע איקא סיסטעם" און מען ציברעכט דאס אויף העלפט אדער מען דאפעלט דאס X 10 איז דאס מער אדער ווייניגער סכנה?

[berlbalaguleh]

בכל אופן איז בעצם נישט דאס געווען מיין כוונת האשכול, איך בין זיך נישט געקומען זארגן דא פארן וועלטס איקא סיסטעם מכח א געמיינדע פון חסידישע אידן אין ברוקלין, מיר האלטן נאך א ווייטען מהלך אז מיר זאלן שטעלן דאס גאנצן איקא סיסטעם אונטער א געפאר, (סוועט מסתמא געשעהן פארדעם דורך די מוסלעמענע) איך האב געניצט דעם משל אז אונזער אייגן היימישע איקא סיסטעם איז אונטער געפאר, ווען עס שפראצן טויזענעטע משפחות טעגליך אן קיין שום פלאן פון דירות פרנסות וכו', אפשר וועל איך איין מוצאי שבת אפשרייבן דעם נמשל אויפן משל.

רבותי, נעמט ענק צו פראדאקשען פאל פארס!
בענדזי זעהט פאר א ערנסטע מאנגל און קאנטראקטערס, פלאמבערס, ארכיטעקטען און סתם עסקנים וואס זאלן אהער שטעלען נייע געגענטער א וואו צו וואוינען. אויך פעלט אויס נאך סוחרים און נאך קונים ASAP פשוט סזאל זיין פרנסות.
רייסט איין ביי שנפרה ונרבה כדגים!

וואס טראכט איר גייט געשען אויב מען נעמט די איצטיגע "אייגן היימישע איקא סיסטעם" און מען ציברעכט דאס אויף העלפט אדער מען דאפעלט דאס X 10 איז דאס מער אדער ווייניגער סכנה?

רבותי. וואס איז דא צו טענה'ן. ווילאנג דער פעטער זאל זיין געזונט (יר"ה) שיקט טשעקס איז נישט דא וואס צו דאגה'ן. כ'האב ערגעץ געליינט אז ס'א מזל אז ס'נישט געווען קמפיוטערס 150 יאר צוריק. אויב יא. וואלטן זיי פאראויסגעזאגט אז אין יאר 2014 וועט זיין אזויפיל מיסט פון פערד אז מ'וועט נישט קענען גיין אין די גאסן.

[מי אני]

איך גלייב אז וואס בענדזשאמין פרענקלין וויל בעיקר ארויסברענגען איז דאס בּיהעיוויארעל סינק אפעקט/פענאמענאן (טאקע בתוך די סוגיא פון אָווערפּאַפּוּלעישאן). דהיינו, דער עטאלאגיסט דר. דזשאן קעלהוּן האט עקספערעמענטירט מיט בע״ח און געוואוזען אז ווען א סאסייעטי ווערט שטארק קראַוּדעד אין מקום, צופאלט דאס סאציאלע ארדער מיט (צומאל) גאר הארבע קאנסעקווענצן. און דאס איז אפילו ווען עס איז נישטא קיין פראבלעם אין ריסאָרסעס [עסן, טרינקען, חיות/שכנים טורפות וכדומה]. (הגם ער האט גע׳טענה׳ט אז די זעלבע/ענליכע אפעקט איז דא ביי מענטשן, איז עס אבער נישט אזוי זיכער.)

דאס קען ספעציעל נוגע זיין צום חרדי׳שן לעבנסשטייגער. ווי ערווענט קען מען טענה׳ן אז דאס חרדי׳שע לעבנסשטייגער איז אזוי אויסגעשטעלט אז אירע מעמבערס האבן א שווערערע צייט זיך ארויסצוזעהן פון די קראַוּדינג, מכח די אינפראַסטראָקטוּר וכו׳. נאך מער, וויבאלד דאס חרדי׳שע לעבנסשטייגער איז אזוי מיוסד אויף סאציאלע קאָנפאָרמיטי והמסתעף, איז לכאורה עני סאציאלע דיִווענסי א גרעסערע סכנה פאר איר סאציאלע פאבריק. ואם כנים אנחנו בזה קומט אויס אז ס׳איז איראניש אז חרדיזם׳ס סאציאלע נאָרם (און פרעשור) אויף צו געבוירן מער קינדער וממילא צו פארמערן איר פאפולאציע (אין א מער דענס ענווייראמענט וכנ״ל), קען צוגעבן צו דאס דיקאנסטראקשן פון איר סאציאלע ארדער וכו׳.

viewtopic.php?f=19&t=2879

[רביה''ק זי''ע]

די אויבער חכמים זארגן זיך נישט פארן ביג פיקטשער, נאר פאר זייער אייגנעם באקוועמליךקייט.

די ביג פיקטשער איז נישט מער ווי א צאמשטעל פון אלע פריוואטע מענטשן צוזאמען, אז פאר יעדעם פריוואט איז גוט איז אויטאמאטיש אויך גוט פאר די ביג פיקטשער.

[יתרו]

איך האב פאר דיר נייעס ממרום איינע פון די טעאריעס איז, אז עס איז געווארן א שטיקל צייט זייער קאלט און עס איז נישט געוואקסען גענוג עסן פאר די גרויסע בייכער זייערע, משא"כ אסאך אנדערע קלענערע ספישיס האבן האבן יא איבערגעלעבט. (וואס בלייבט שווער לויט די אסטרויד טעאריע).

בענדזשאמין האט א פוינט
דר האט איר אן אויסצוג;
Researchers believe that the fast rates of recovery in mammals were due to their small size. After the asteroid hit earth, many plants and animals would have died, leaving behind insects that could feed off the dead plants and carcasses. Only small animals like mammals could have survived by feeding on the insects. It is estimated that the largest land-dwelling animals after the impact event would have been no bigger than a cat.

https://www.google.com/amp/s/www.thereg ... id_impact/

[מי אני]

די אויבער חכמים זארגן זיך נישט פארן ביג פיקטשער, נאר פאר זייער אייגנעם באקוועמליךקייט.

די ביג פיקטשער איז נישט מער ווי א צאמשטעל פון אלע פריוואטע מענטשן צוזאמען, אז פאר יעדעם פריוואט איז גוט איז אויטאמאטיש אויך גוט פאר די ביג פיקטשער.

דאס גייט לכאורה מיט א רידאָקשיניסט מהלך אן כולל זיין עמערדזשענטיזם [אז די גאנצע קען זיין ״מער ווי די סומע״ פון אירע באשטיינדלען].

[מי אני]

כ׳האב מיך דערמאנט אז מיין ביאלאגיע טעקסטבוך נוצט טאקע א בילד פון א דג ביים גראפיש מסביר זיין די קאנצעפט פון קעריאינג קעפּעסיטי (וואס @בענדזשאמין פרענקלין רירט אן) ווען די פאפולאציע קומט אן צו די ענווייראמענטעל לימיט/רעזיסטענס, און די פאפולאציע (דארט) בלייבט אין א סיניוּסוֺידעל (ע״ש/עפ״י די סיין/קאָסיין פאָנקשען, ועיין כאן) סטאבילע עקוויליבּריוּם.

[מי אני]

אין דעם שמועס איז אינטרעסאנט צוצוצייכענען צום פּאראדאקס פון ענריטשמענט אין ביאלאגיע. דאס לויטעט אז אויב לייגט מען אריין גאר אסאך עסן אין אן עקאָסיסטעם פאר די טורפים קען דאס עווענטועל האבן אן אומגינסטיגן אפעקט און דיסטעיבּאלייזן זייער פאפולאציע [עס ווערט צו גרויס וכו׳].

‏עס איז אויך באקאנט די דעמאגראפיק-עקאנאמיק פּאראדאקס, וואס ווי ארומער א דעמאגראפיק איז אלס מער קינדער האבן זיי. וע״ע מזה באשכול זו.