רבי דוב בער פון ליעווע - וואס האט דארט פאסירט? (דיסקאסיע)

[איש את רעהו]

אוי ליטוואק ליטוואק, ווילאנג נאך וועסטו רודפן די חסידים?
לאשוין אפ

[בן אדם]

סקווער איז נישט קיין נייע זאך. גזע בית טשערנאבעל זעט מיר אויס פארפוילט שוין דורות, און דאס איז א טיפישע אויסדרוק פון יענער פארפוילטקייט.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איש את רעהו, איך גיב דיר איבער דער ארבעט. אבער טוה א גוט'ן דזשאב. אנדעריש וועל איך עס צוריקנעמען.

[בן אדם]

ליטוואק, איך מוז מודה זיין אז אסאך מאל ביסטו זיס ווי צוקער.
Keep it up...

[diff]

דער חולק איז אז ביי א בעלעגלה. איז עסען סטעיק אייזקרים פון זיינע איידעלסטע זאכן

[diff]

זקנים, זייט ביזט שוואך נעמסטדיך אן פאר שוואכע. ביזט זיכער געווען אמאל אינגאנצן פארקערט מ'האט נישט געקענט שטיין אין די ד' אמות
אבער, נישט פון בארעדן באקומט מען א כפרה

[moshav zekeinim]

בן אדם:

נישט זיס ווי ציקער איז ער מיט זיין באהויפטונג, נאר ליידער ביטער גערעכט.

איז עס עפעס זיס צו זעען ווי מען הארגעט יענעם'ס רעכטן בעלולות שונות בעת יענער שרייט פון ווייטוג בכל רמח אבריו?!

איך פארסמאקעווע זיך נישט ווען איך ליין די אפענע רישעות פון רעגירונגען, מוסרים, שלעגערס וכדו' און איך פארסמאקעווע זיך נישט ווען איך הער פון די אונטערגעציפטע באהאלטענע רישעות שטיק בארעכטיגט מיט אלענערליי אויסריידן, וואס ווערן געטון בבית צדיקים, וחסידים ואנשי מעשה, וכדו' בשם א מכלומר'שטע ערהאבענער צוועק.

ניין, עס איז גארנישט זיס!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אז מ'טראכט טאקע אריין, אפילו מ'וועט נישט גיין אזוי ווייט ווי ר' בערל, און מ'וועט אנקוקען די עשירות בבית ריזין אלס א לשם שמים זאך, קען נאך זיין נישט עפעס העכער'ס. איך בין נישט דארט געווען, אבער ס'קען זיין אז אויף צו דערהויבען דער מוט פון א דערדרוקטע פאלק, האט ער איינגעפיהרט א פרינצליכע אויפפיהרונג אז מ'זאל דינען דער באשעפער מתוך גדלות והרחבת הדעת. איך בלייב ע מתנגד, דער תורה דארף נישט קיין צוהעלפער'ס, אלע דרכי עבודה דארפ'ן שטייען אין תורה. אבער עכ''פ ביי חסידים האט מען נישט אזוי גערעדט, און ס'איז גאנץ מעגליך געווען די כוונה פונ'ם ריזשינער.

[moshav zekeinim]

ווען עס זאל ווען ווערן ידוע אז דער הייליגער סאדוגערער האט מאלעסטעט א קינד במשך עטליכע יאר, וואספארא בליק וואלסטו געהאט אויף זיין שענסטע און הייליגסטע עבודה???

ביי מיר ווערט דאס וואס ער האט געטון מיט זיין ברודער פאררעכנט פונקט אזוי הארב ווי מאלעסטעישן. עס האט דערווייל נישט קיין קלינגעדיגער נאמען אזוי ווי מאלעסטעישן, אפשר וועט מיט די צייט וועט דער עוול פון אזא התנהגות פאפולער ווערן, אזוי ווי דער עוול פון מאלעסטעשן איז לעצטנס פאפולער געווארן (דור דור וחטאיו). אבער אזא מינופאלירנדע ווירטשאפט כלפי זולת איז בלי ספק א אביוז פון ערגסטן סארט.

[berlbalaguleh]

ר' בערל, אז מ'קוקט אין נישט חסידישע מקורות אויפ'ן ריזשינער זעלבסט, זעט מען א באזעסענע מענטש, נישט קיין העכערע מעשה'ס. למשל, קוק אין זכרון יעקב פונ'ם סעקרעטאר פון ר' יצחק אלחנן ווי ער ברענגט א בריוו פונ'ם ריזשינער וועגען די גזירת הקאנטוניסט'ן ווי ער רעדט זייער נארמאל נישט העכער'ס.
און לגבי די רביצין, דו זאגסט כאטש זי איז פונ'ם הייליגען טשערנאבעלער גזע, איך זאג ווייל זי איז פונ'ם טשערנאבעלער גזע. סקווער איז נישט קיין נייע זאך. גזע בית טשערנאבעל זעט מיר אויס פארפוילט שוין דורות, און דאס איז א טיפישע אויסדרוק פון יענער פארפוילטקייט.

ליטוואק פון בודאפעסט: ייש"כ. אט דאס האביך טאקע געמיינט. ספעציעל לגבי די רביצין. נאר איך זאג עס נישט ארויס אזוי בפירוש. נאר מער ברמיזה. איך ווייס ס'וועט הייסן אז איך זאג דא אפיקורסות. נאר איך בין גאנץ א קנאפער חסיד פונ'ם העיליגן מאור עינים און די גאנצע טשערנאבלער גזע...והדברים פשוטים...!

[berlbalaguleh]

דער חולק איז אז ביי א בעלעגלה. איז עסען סטעיק אייזקרים פון זיינע איידעלסטע זאכן

Diff: you are one heck of a darned (coud've used much stronger language.) prejudiced individual...! shame on you...

[חקרן]

שלום וברכה טייערע חברים און ליינער.

עס טוט מיר זייער לייד אז מיין מעשה האט געברענגט אזעלכע סארט נאגאטיווע רעאקציעס פונעם ציבור, אזש ביז אנצורופן פריעדיגע צדיקי הדורות מיט ביליגע נעמען כאילו איר וואלט געווען זייער חבר פון קלאס.

לאמיר קלארשטעלן די פאקטן: וואס עס האט זיך אמת'דיג דארט אפגעשפילט, ווייסט מען נישט קלאר. סך-הכל פראביר איך אויסצוקלארן דעם בילד און ברענגען דאס מערסטע קרוב אל האמת צו די טייערע חברים, אבער פארט איז מסתבר אז פילע שטיקלעך פעלן פונעם פאזל, וואס אויב מען וואלט דאס געוויסט, וואלט מען אנדערש געקלערט. אפשר איז דער ליעווער באמת געווען א חולי-אנוש, וואס דער בעסטער זאך פאר אים איז געווען אז ער זאל זיך געפינען אונטער די אויפזיכט פון זיינע ברידער און געשוויסטער? - וואס טוט איר אויב עס קומט היינט ארויס א דאקיומענט וואס ווייזט אז דער ליעווער האט מאלעסטעט קינדער און די ברידער האבן אים געוואלט האלטן אין די ראמען... דעמאלס וואלט איר אלע שוין אלעס פארשטאנען.. איא?

דא איז געווען איינער - געדענק איך נישט ווער - וואס ווייסט שוין אויף זיכער אז די רביצין שיינדל האט געהאט אן אפער מיט איינע פון די גבאים. יענער ווייסט שוין און ציעט שוין מסקנות, ס'גייט א רויעך... וואס ווייסט איר וואס דארט איז געווען? - און וואס פאסירט אויב די דאזיגע צדיקים איבער וועמען איר רעדט, זענען באמת הייליגע לייט, צי נעמט איר די אחריות זיי צו בארעדן?

איך שפיר זיך זייער שלעכט; איך האב אריינגעלייגט בלוט און פלייש אויסצוקלארן די סוגיא, איך ארבעט שווער אראפצוברענגען פארן ציבור מיט זאפט און געשמאק די פאסירונגען פון יענע צייטן, און איך וואלט שטארק נישט געוואלט אז מיינע ווערק זאלן פארוואנדלט ווערן אלס שאולזאן סטייל באשמירונגען. אלס אינטעליגענטע מענטשן דארפט איר אננעמען די זאכן לויט ווי איר ליינט, היסטאריש און מיט אן אביאקטיוון בליק און דאס נישט פארשמוצן מיט מחשבות און געדאנקען, וואס סיי ווי ווייסט איר נישט דעם אמת וואס דארט איז געווען. אפשר איז די רביצין די איינציגע שולדיגע און אריינגעדרייט זיינע ברידער, אפשר זענען די ברידער שולדיג און פאליטיק האט געשפילט א ראלע, און אפשר איז דער ליעווער אליין עפעס געווען מיט אים. וואס ווייסט איר?

איך האף אז מען וועט נעמען ערנסט מיינע רייד, נישט ארומשמירן מענטשן אין די וועלט אריין, און די וואס האבן שוין יא געשריבן זאכן וואס זיי דארפן נישט, זאלן מוחל זיין און פארמעקן זייערע געשריבענע. אנשטאט דעם זייט מגיב זאכליך, מיט היסטארישע פאקטן און שיינע הערליכע דיסקאסיעס פון אן אנדערן סארט.

מיט הבנה און פארשטאנד
חקרן

[moshav zekeinim]

ר' חקרן, דו האסט געעפנט דעם אשכול, דו האסט ארויף געברענגט דעם נושא אויפן טיש, דעריבער טאמער ווילסטו נישט אז מען זאל ארויף ברענגען היציגע מסקנות אין דיין אשכול, דאן טרעט איך אפ, און איך וועל מיך איינהאלטן פון ארויף ברענגען מיינע געפילן איבער דעם נושא.

אבער, אני כשלעצמי האב איך נישט קיין ספק ווער עס איז דא דער שולדיגער און ווער די באנדיטן זענען דא, ווער דער טאטאלער רודף איז, און ווער דער אומשולדיגער נרדף איז. איך בין היבש אויסגעקאכט אין געזעלשאפטליכע פסיגאלאגיע, און בנוסף האב איך היבש געליינט איבער דעם ר"ר בערניו ממקורות שונים. מצידי איז איבריג יעדע ראיה.

דיינע פארטיידיגונגען אויף די סאדוגערע אונטערדרוקער איז בחינת הרוצה לשקר ירחיק עידותו. אפשר אהין און אפשר אהער, זאכן וואס קיינער קען נישט אנטייטלען און דער וועלט איז אפקר. און לאמיר שוין זאגן אז אהין אדער אהער, דאן איז וואס, אשר על כן ווערט א מענטשנס מיינונג בטל?! וואו איז דאס געהערט געווארן, אויב נישט ביי פראפעשענל מיניפולאנטן.

עס עקזיסטירט נישט ביי מיר איין שילדיגע אין א פארברעכן וואס עטליכע זענען באגאנגען צוזאמען. ווער עס האט געהאט א יד אין די מעשה נבלה, מאכט נישט אויס ביודעין אדער בלא יודעין, דארף אפגעבן א דין וחשבון.
זאל ער האבן טויזנטער נאך פאלגער איבער די לעצטע פאר הונדערט יאר וועלעכע פארהייליגן אים. זאל ער האבן געמאכט גילגול שלג דריי מאל א טאג, זאל דער ר"ר צאץ און דער ר"ר שאץ האבן געזאגט אויף אים הויקעס ספויקעס. טאמער האט ער פארשמירט זיין הענט מיט אידיש בלוט איז ער נישט חף מפשע און דער מענטש וואס איז פארהייליגט געווארן דארף אראפגעריסן ווערן בכל תוקף, ווילאנג מען הערט נישט פון א אמת'ע מקור נאמן אז ער האט תשובה געטון אויף זיינע מעשים און אז ער האט זיין ברודערן איבער געבעטן.

געזונטערהייט, ווילסט זיך האלטן דיפלאמאטיש צו פיגורן וועלעכע האבן נאך איין איינפלוס אויף די היינטיגע היימישע דיפלאמאטיע, גוט פאר יו.

הרי שלך לפניך. ביי מיר וועט אבער סאדוגערער הויף בלייבן לשמצה, נישט וועגן צאנז, נאר צוליב די מעשה.

[שש משזר]

ר' חקרן, דו האסט געעפנט דעם אשכול, דו האסט ארויף געברענגט דעם נושא אויפן טיש, דעריבער טאמער ווילסטו נישט אז מען זאל ארויף ברענגען היציגע מסקנות אין דיין אשכול, דאן טרעט איך אפ, און איך וועל מיך איינהאלטן פון ארויף ברענגען מיינע געפילן איבער דעם נושא.

טו טאקע אזוי.
ס'וועט זיין געזונטער פאר חקרן, פאר אסאך ליינער'ס, און אפשר פאר דיר אויך [אויף יענע וועלט].

דיין רעטאריק דורכאויס דעם אשכול, האט מיך כמה פעמים ארויסגענומען פון די גלייזן, און כ'האמיך איינגעהאלטן מגיב צו זיין מיט אייזערנע קייטן. דיין שפראך און מסקנות באלאנגן נישט אין 'אנשי שם' נאר אין 'צימעס'.

יעצט נאך חקרן'ס בקשה, און דיינע אייגענע ווערטער הנ"ל, בלייבט מיר נישט איבער מער ווי צו זאגן: גם אני מצטרף לזה. מסקנות מאך ביי דיר אינדערהיים, נישט אין פאבליק ביי אנשי שם.

דיינע מסקנות זענען נישט בגדר 'דיסקוסיע', מ'דיסקוסירט שאלות, און היסטארישע אספעקטן. מסקנות אזויווי דיינס, האלט ביי דיר.


ייש"כ ובתקוה להבנה.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דאס אז היסטוריא איז מיר אינטרעסאנט איז נאר אזויפיל אויף צו פארשטייען דער געזעלשאפט, די אנטוייקלונג פון אונזער גלויבונגען און אונזער לעבען שטייגער. דעריבער ווען איך זעי אזא הנהגה פון א טשערנאבילער רעביצין, שטימט עס מיט אלע אנדערע זאכען וואס זיי האבען געטוהן און טוהן היינט.
איך פארשטיי נישט דער גרויסע שנאה וואס @moshav zekeinim האט צום סאדיגורער. מיר ווייסען נישט אינגאנצען וואס איז געווען און וואס דער ליעווער האט געוואלט און וואס זיין ברידער האבען געמיינט. טאמער זיי האבען געקלערט אז ער איז א חולה נפש, זענען זיי נישט גערעכט איהם צו קייטעלען אויף צו ברענגען א ישועה? און טאמער ער האט געוואלט שמד'ען, דארף מען דען נישט עפעס טוהן איהם צו ראטעווען? איך ווייס נישט וואס מ'האט זיי געזאגט, אבער סתם באשמוצען מענטשען, ובפרט אז ס'ברענגט נישט קיין ליכט אויפ'ן היינטיגע לעבען, ווייל כפשוטו זענען די ממשיכי דרך פון סאדיגער נישט חשוד אויף אזעלכע מעשים, איז אביסל זינלאז.

[פריעד באטשי]

גם אני הקטן מצטרף לדברי ידידינו היקרים כיהודה ועוד לקרא, און לעניית דעתי איז מורינו @חקרן גערעכט מיט זיין בקשה, און אונז האבן נישט וואס אריינצורעדן לגבי ווער עס גערעכט ״אויף למעשה״ אין די גאנצע פרשה, אוודאי איז זייער שיין אויס צו שמועסן די מעשה בכלליות, כל זמן עס איז נישט צו אטאקירן פערזענליך קדושים וטהורים אדער בני קדושים וטהורים, אבער פערזענליך איז נישט עטיש און שכלדיג עס צו טון ווען עס איז אוממעגליך פאר אונז צו וויסן וואס עס איז אמת׳דיג פארגעקומען דארט.
בנוסף לזה דארף מען אין באטראכט נעמען אז א גרויס חלק פון די סיפור איז געבויט אויף משכיל׳ישע ביכער אויף וואס אונז קענען זיך נישט פארלאזן בכלל ווייל זייער אגענדע איז געווען אך ורק להרוס כל הקודש לנו, און אז זיי האבן געטראפען די געלעגנהייט צו באשמיצן אזעלכע שיינע גרויסע הויפן ווי רוזין, סאדיגורא, טשערנאביל, וכו׳ בפרטיות און חסידות בכלליות, האבן זיי זיך זיכער צוגעכאפט דערצו מיט ביידע הענט ווי צו א געבראטענס, און זיי האבן עס זיכער באפעפערט און באציקערט לויט זייער געשמאק און ציל, און אויב אונז גלייבן עס עד הסוף האבן די משכילים ליידער אויפגעטון/אפגעטון דאס זייערע מיט גרויס הצלחה ה״י.
און אפילו אויב איינער פון אונז ווייסט קלאר אז איינער פון די צדדים איז יא/נישט גערעכט דארף ער זיך צושטעלן צום פותח האשכול אזוי ווי די תקנות השטיבל.
א דאנק
פריעד באטשי

[שש משזר]

אגב, צו אלע וואס ציען מסקנות איבער שיינדעלע, דורך סקווירא כהיום.

פארוואס דיסיידן זיי וואס טשערנאביל שטעלט פאר מיט זיך, צוליב דעם היינטיגן הנהגה פונעם סקווערן גאט?
אפשר זאלן זיי ציען מסקנות פון אנדערע חצרות לבית טשערנאביל?

אדרבה, לאמיר אליינס אדורכגיין די גזע, וואס איז נאך דא היינט, און מ'עמיר זען צו זיי זענען ערגער פון סיי וואספארא רבי'סטעווע:
טשערנאבילע רבי פון בני ברק
טשערנאבילע רבי פון בארא פארק
ראכמיסטריווקא רבי פון בארא פארק
ראכמיסטריווקא רבי פון ירושלים
טאלנע רבי זצ"ל פון ירושלים
מאכנובקא רבי זצ"ל פון בני ברק
ועוד רבות...

פרעג איך ענק, איך כשלעצמי אינטרעסירט מיך נישט קיין סאך די גזע בכלל, און שיינדעלע ליעווער בפרט, אבער על סמך מה ציט מען מסקנות אויף א גזע? על סמך עפעס א דיקטאטורישע רעזשים אין דזשו-לענד?!

[בן אדם]

און טשערנאביל איז טאקע נישט געווען קיין זכר צו אזעלכע מיני הנהגות, לא מיני ולא מקצתיה. די זאכן האבן זיך אנגעהויבן דא על אדמת אמעריקא אין סקווירא, (ווי ס'געווען א השפעה פון אנדערע חצרות ווי סקווערער רבי ז"ל האט זיך געדרייט און זייערע חסידים האבן זיך אנגעטשעפעט און עם).

[געוואלדיג]

איך האב נישט מער ווי צו איבער לייגן מין תגובה וואס איך האב פריער געשריבן צו ר' בערל אבער איך האב געמיינט יעדן

ר' בערל איהר נעמט זאכן זייער ערנסט, אזא עלטערער איד ווי אייך וואלט שוין געוואוסט אז עס איז מעגליך אז דער סאדיגורער איז געווען א קדוש וטהור און פארט געמאכט א טעות מיט באהאנדלען זיין ברודער, וכן הוא לגבי הרעביצין וואס כאטש וואס לויט די מעשה איז זי געווען יענע סחורה, קען מען נאכנישט אפסטעמפלען מינטשן לויט די מעשה פון אזוי פיל יארן ווייט, א וודאי קען מען בודק זיין די מעשים צו עס איז געווען אויסגעהאלטן, אבער נישט די מענטשן בכלליות.

יישר כח חקרן פאר דיין בקשה.

[berlbalaguleh]

ר' חקרן, דו האסט געעפנט דעם אשכול, דו האסט ארויף געברענגט דעם נושא אויפן טיש, דעריבער טאמער ווילסטו נישט אז מען זאל ארויף ברענגען היציגע מסקנות אין דיין אשכול, דאן טרעט איך אפ, און איך וועל מיך איינהאלטן פון ארויף ברענגען מיינע געפילן איבער דעם נושא.

טו טאקע אזוי.
ס'וועט זיין געזונטער פאר חקרן, פאר אסאך ליינער'ס, און אפשר פאר דיר אויך [אויף יענע וועלט].

דיין רעטאריק דורכאויס דעם אשכול, האט מיך כמה פעמים ארויסגענומען פון די גלייזן, און כ'האמיך איינגעהאלטן מגיב צו זיין מיט אייזערנע קייטן. דיין שפראך און מסקנות באלאנגן נישט אין 'אנשי שם' נאר אין 'צימעס'.

יעצט נאך חקרן'ס בקשה, און דיינע אייגענע ווערטער הנ"ל, בלייבט מיר נישט איבער מער ווי צו זאגן: גם אני מצטרף לזה. מסקנות מאך ביי דיר אינדערהיים, נישט אין פאבליק ביי אנשי שם.

דיינע מסקנות זענען נישט בגדר 'דיסקוסיע', מ'דיסקוסירט שאלות, און היסטארישע אספעקטן. מסקנות אזויווי דיינס, האלט ביי דיר.


ייש"כ ובתקוה להבנה.

שש משזר: איך זעה זייער שטארק מושב זקנים'ס נקודה. ס'איז בכלל נישט בגדר צימעס ארויסצוזאגן א מיינונג נאכ'ן ליינען די רעפארטס וואס א טייל ווייסן מיר שוין ממילא ממקורות שונים. די אונטערשטע שורה איז. אז די רביצין, האט הויפטזעכליך צוליעב איר אייגענע אגענדא צוקלאפט איר מאן'ס עגא און איהם געלייגט אין דער ערד מיט די הילף פון די סאדיגורא ברודער/ס און איר אייגענם ברודער. געמאכט א שמאטע פון איהם. און דאס וואס חקרן שפעקולירט אז אפשר איז ער, דער ליעווער געווען א חולי אנוש איז אויך נוטה צו זיין נישט ריכטיג. ווייל דער הייליגער ריזשינער צדיק האט דאך אויף איהם געזאגט גדולות ונצורות ווען ער איז געבוירן. און ספעציעל נאכ'ן ברית.ביי מיר. לויט מיין וועג פון טראכטן און ציען מסקנות קענמען נישט טאנצן אויף צוויי חתונות. אויב איז מען פאררעכנט פאר א צדיק, קדוש וטהור, דאן קענמען נישט אפטון קיין ביליגע מעשים און זיך דעקן מיט'ן צידקות. ווידער אויב מ'גייט יא אויף יענע דרכים, דאן איז מען נישט מער ווי א ביליגער פאליטישן. גארנישט בעסער ווי א טייל פון די היינטיגע רבי'ס...!

[diff]

מ'האט שוין געליינט שלח, קרח. ורשעים הללו ראו ולא לקחו מוסר

[געוואלדיג]

ר' בערל, אויב איז דער ליעווער געזונט אין נפש לדעתך צוליב די ווערטער פונעם ריזשענער, דאן איז דער סאדיגורער אויך הייליג ווייל אויף איהם האט דער ריזשענער אויך גערעדט גדולות ונצורות (וואס איך געדענק נישט יעצט), אונטערשטע שורה די גענצע מעשה איז נאר מער אויף זיך ארויס לערנען וואס צו (נישט) טוהן, און נישט צו משפט'ן יענע דור.

[berlbalaguleh]

ר' בערל, אויב איז דער ליעווער געזונט אין נפש לדעתך צוליב די ווערטער פונעם ריזשענער, דאן איז דער סאדיגורער אויך הייליג ווייל אויף איהם האט דער ריזשענער אויך גערעדט גדולות ונצורות (וואס איך געדענק נישט יעצט), אונטערשטע שורה די גענצע מעשה איז נאר מער אויף זיך ארויס לערנען וואס צו (נישט) טוהן, און נישט צו משפט'ן יענע דור.

ניין: אבער פון די רעפארטס פון חקרן און אויך פון אנדערע מקורות איז משמע אז דער ליעווער האט אנגעהויבן אלס זייער א באלאנסירטער מענטש. און ביי א געוויסע נקודה האט ער געשפירט אז די רביס'טווע איז צו א גרויסער עול פאר איהם. און ער האט געוואלט אוועקפארן צו אנאנדער שטאט וואו ער איז נישט אזוי באקאנט און לעבן אלס פשוט'ער בעה"ב. נאר זיין ווייב שיינדל, וועלכע האט פאר א יעדן פרייז געוואלט שפילן די ראלע פון א רביצ'ן האט געפרעשור'ט איהר מאן אז ער זאלל יא אנגיין מיט די רבי'סטווא. און זי האט געפיהרט א מערכה אקעיגן איהם. מיט די הילף פון אנדערע מענטשן. איז זעלבסט פארשטענדליך אז ער איז מיט די צייט געווארן א ביסל אומ-באלאנסירט. און די נאכפאלגנדיגע מעשים ווי סטראשען אז ער גייט זיך שמד'ן און אנטלויפן צו די משכילים קיין טשערנאוויץ זענען נישט אינגאנצן געווען זיין שולד. ווייל ער האט זיך ארומגעזעהן אז ער z ער איז אין א מצב פון וועלכן ער קען נישט ארויסגיין. ספעציעל אז זיין אייגן ווייב ארבעט אקעיגן איהם...! איך קען פולשטענדיג עמפאטיזירן מיט איהם...!

[געוואלדיג]

יא איך בין מסכים מיט יעדע ווארט, נאר פון די פוינט ביז קענען לייגן א נאסע ליילך אויף וועם עס זעהט אונז אויס, איז א שטיקל וועג צו גיין.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

@שש משזר, טאקע ממקום שבאת. ווען מ'האט אנגעהויבען דער רכמסטריווקא רעביסטיווע אין אמעריקא, האט מען עס פארקויפט מיט'ן לשון 'דער רעבע נעמט אליינס ארויס די גארבאדזש'. מ'האט איהם פארקויפט אלס א העכסט נארמאלער מענטש און דער חסידות וועט זיך אנטוויקעלען נארמאל. למעשה נאך א פאר יאר סרח'ט עס אויפ'ן וועג קיין סקווער. דער רעבע האט נישט אזא געזונטע שמייסער ווי זיין ברודער, ווי אויך האט ער נאך נישט קיין שטעטל, אבער ביים צווייטע דור וועסטו שוין זען. מ'בויט שוין מוסדות, מ'רודפט יונגעלייט עי"ש היטב. דארט האב איך געכאפט אז ס'איז אפשר נישט מסויים קיין סקווער. איך געדענק ביים אויפרוף פון @לעיקוואוד האט זיין זיידע געדאווענט מוסף פאר'ן עמוד. דער רכמסטריווקא ביהמ"ד אין לעיקוואוד (וואס אגב פאר וועמען האט עס אויסגעפעהלט? אז דער רעבע זאל האבען נאך גארבאדזש ארויסצונעמען?) האט געמאכט א מנין אין א זאל לכבוד דער שמחה. מ'האט אזוי אנגעסטראשעט דער זיידע דארט טאמער ער וועט פארגעסען אז אין ראכעמסטריווקא פיהרט מען זיך עפעס א סדר ביי קדושת כתר, וואס איך פארגעס יעצט (ובפרט אז איך זאג דאך נישט כתר נאר נעריצך!). דאס איז די נארמאלקייט פון א טשערנאבעלע גזע.
דערנאך איז דער טשערנאבעלער רעבע פון בני ברק אמאל געקומען קיין לעיקוואוד. מ'האט איהם אלס פארקויפט אלס א נארמאלער באזעסענער מענטש דלא מחזיק טיבותא לנפשיה, בפרט ביי אנטווערפענער אידען וואס זענען געשוואוירענער חסידים זיינער. ער איז געקומען קיין לעיקוואוד, קודם מיט א פמליא פון ערגעץ ארויסגענומען. דערנאך האט מען געטראפען די פאפירען פונ'ם גבאי כהכנה דרבה פאר'ן נסיעה, מיט א רשימה פון די 'רעבישע געברויכען' במשך דעם שבת. וואס נארמאל ווען נארמאל? און דערנאך האט מען געשפירט זייער מעשים ביי זייערע מנהגים. זיצעדיג ביי יענעם האבען די שווענץ געזארגט צו שווייגען דער עולם ביי 'ואהבתך' פרייטיג צו נאכט, ווייל ביי אונז זאגט מען עס נישט צוזאמען מיט'ן בעל תפלה. דער שחצנות איז א סקווערער און ס'האט זיך אזוי איבערגעפיהרט.
די אלע קלענערע רעבע'ס וואס דו ברענגסט האבען טאקע נאך נישט די געלעגענהייט. ווארט צו, וועסטו שוין זען.
נאכ'ן באמערקען די מעשה'ס האב איך אנגעהויבען חושד צו זיין אז די מחלה איז גאר טשערנאבעל, נישט אמעריקא. און ווען מ'ליינט אלטע ביכער צו מעשה'ס פון אמאל, זעט מען דער שחצנות דארט אויך. מ'וויל זאגען אז סקווער האט עס פון בעלזא (אפשר ווייל דער אלטע סקווערער זצ"ל איז דאך געווען יונגעהייט א יתום, ממילא האט ער נישט געקענט איינזאפען דער ריכטיגע טשערנאבעלע מהלך, נאר פון זיין שווער!), איך האב מורא אז בעלזא האט עס פון טשערנאבעל, ווי דער מיטעלער רב (אפשר דער פריערדיגער רב? איך מאך א טעות?) איז שוין געווען אן איידעם ביים ר' אהרן טשערנאבעלער, דער וואס וועט באלד זיין א גרויסע חלק פונ'ם מעשה פונ'ם ליעווער.