פרשת פנחס

[נושא ונותן]

פרק כו פסוק א. ויהי אחרי המגפה ... שאו את ראש בני ישראל. רשי אין נאך ראשונים זענען מסביר פארוואס האט מען פליצלינג געדארפט ציילען די אידען? ווייל עס איז געווען א מגפה האט מען געוואלט זעען וויפיל זענען געבליבען, אנדערע ראשונים זאגן ווייל מען האט זיך געדארפט גרייטען צי מלחמה, אדער וועגען ס'האט זיך געענדיגט די מתי מדבר, אדער כדי צי וויסען וויפעל מען דארף צוטיילן אר"י. עכ"פ די מנין איז געווען גלייך נאך דער מעשה פין פנחס מיט די מגפה, אין די מנין איז געווען אביסעל איבער זעקס הונדרעט טויזענט.
אין ירושלמי סנהדרין פ"י ה"ב שטייט אז ביי די והוקע אותם תחת השמש האט מען געהארגעט 157,200 אידען, יא הונדרעט זיבען אין פופציג טויזענט מענטשען! איבער א פערטעל פין כלל ישראל. דאס איז בנוסף דע 24,000 וואס זענען געשטארבן ביי די מגפה. בקיצור איבער חי ריבוא אידען!
דארף מען דא פארשטיין א. ווי אזוי איז ביי די מנין גלייך נאכדעם ווייטער געווען שישים ריבוא? זאגן בדרך נס וועט דא נישט העלפען ווייל אפילו יעדע פרוי אין מיידעל זאל האבן געהאט מיט אמאל 10 קינדער איז עס נישט געניג, ווייל מען האט געציילט נאר מבן עשרים שנה ומעלה, אין אויף מאכן א תינוק בן יומו צי א בן עשרים שנה דאס קען שוין קיין נס אויך נישט אן ארבעטען.
מיז מען זאגן אז כלל ישראל אין מדבר נאך די פריערדיגע מנין האט זיך ציוואקסען צי איבער 785,000 אידען בנוסף צי אלע מתי המדבר, אין ביי דעם מגפה זענען זיי צוריק אראפ צי שישים ריבוא.
לאמיר זיך פארשטעלן וואס וואלט געשען אויב אידען וואלטען נישט געזינדיגט וואלט ארץ ישראל געווארן שבעים ושמונה ריבוא חלקים, אין שבעים ושמונה ריבוא נשמות, אין אפשר גאר אותיות התורה? די גאנצער מספר פין שישים ריבוא וואלט אוועק געפאלן!
אדער קען זיין אז דאס איז טאקע געווען די רצון השם אז אידען זאלן זינדעגען, כדי צוריק צי שטעלען כלל ישראל צי זייערע ארגענעלע מספר! אין אפשר גאר פאר דעם האט גאט געלאזט בלעם מיעץ זיין צי שיקען די בנות מואב כדי עס זאל ווערן א מגפה, בשונה פין שעלטען וואס גאט האט אים נישט געלאזט - ווייל די קללה וואלט געקענט אים ברענגען גאנץ כלל ישראל אין דאס האט שוין גאט נישט געוואלט.
אבער עדיין צ"ב לא לכתוב רחמנא לא ו ולא ה לאז נישט כלל ישראל זיך ציוואקסען צי מער ווי שישים ריבוא וועט מען נישט דארפן קיין מגפה צוריק צישטעלן די ארגענעלע מספר.