ר' בערל; זעהט אויס אז כ'האב נישט צו פלייסיג געלערענט לעצטענס מילא האב איך נישט קיין פראבלעמען מיט די בלע"ז'ן פון רש"י הק', אבער עוד חזון למועד אדער ווי די פוילע חברה זאגן "מארגן מארגן נישט היינטע זאגן אלע פוילע לייטע, זאג איך עס גוט נאך? אדער ווי די כולל אינגעלייט זאגן ווען כ'וועל געווינען די לאטערי וועל איך ארויסגיין פון כולל און מיך זעצן לערנעןberlbalaguleh האט געשריבן:דער גאלדענער אדלער: ייש"כ. אבער דער קאפ און די הענט ארבעטן ב"ה בחסדי השי"ת גאנץ פיין אין די שפעטע נאכט שעות. ווייל דאס איז דאך אן אינטעגראלער חלק פון מיין לעבן. דאס באליבטע קאווע שטיבל. צו ליינען די שאלות און ענטפערן די תשובות פון עמך בני ישראל הקדושים. ה' עליהם יחיו. כה יתן ה' וכה יוסיף. אז מ'זאלל קענען אנגיין ווייטער אויך מיט דעם מנהג טוב.דרך אגב. וואס הערט זיך אין די בלע"ז'ן פון רש"י דעפארטמענט. צי זענען שוין אלע מיסטעריעזע בלע"ז ווערטער פארענטפערט געווארן...?
מיין טאטע, ע"ה פלעגט צו זאגן..."ווען מ'זאלל צאללן פאר דעים, וואלט דאך גאר גוט געווען"...! אשר על כן מוז מען דאך ארויסגיין א ביסל ארבעטן פאר פרנסה. אבער ווען נישט פאר די סיבה, (אדער אפשר וועטציך נאך טרעפן עפעס אן עושר וואס האט איבעריג געלט, און ער וועט אויפשטעללן אן אוניווערזיטעט (על טהרת הקודש, פארשטייצעך) וואלט איך געזיצן און געחקר'ט דעם שורש פון ווערטער אין א סאך שפראכן...!. למשל אידיש. אדער אז ס'איז דא א געמיינזאמער שורש פאר א סאך ווערטער פון הונגאריש און ספאניש...! און אז א גרויסע צאל ווערטער אין די ספאנישע שפראך שטאמען פון לשון הקודש...!
דער אייבישטער האט איינגעטיילט די וועלט אין פארשידענע חלקים. ס'זענען דא מענטשן וועים ס'אינטרעסירט זייער שטארק צו די מעטס האבן אריינגעבאכעט אין די יענקיס. אדער אז די דזשעטס האבן באזיעגט די דזשייענטס. און זיי זענען עוסק אין דעם חקר, יומם ולילה. נאכדעים אז דא אזעלכע ברואים ווי איך. וועלכע האבן זייער שטארק ליעב צו דערגיין דעם שורש פון ווערטער...און שפראכן...!
berlbalaguleh האט געשריבן:שלום רב להאי גברא רבא (ראבעה/ראביי) בעהמחב"ס שו"ת זאב יטרף...שורש המילה..."בילי"...זה בשפה ההונגרית. וזה בין לגדולים ובין לקטנים. תרתי משמע...! אצל הגדולים זה היה מונח אצל כרעי המיטה לצורך שימוש באמצע הלילה. כמו שכתוב במגילת אסתר..."בערב היא באה, ובבוקר היא שבה". מפני ש'הבתי כיסאות שבימיהם (שירותים, בלשון השפה הטמאה, רח"ל מהאי דעתא.), היו נמצאות בשדות. ומפני המזיקין...!
וזה מנהג ותיק.במיוחד אצל יוצאי מדינת הונגרי' כמו טשיללאר. וראפאגאש בארכעס. ו' קאקא'אש קעיק. שצריך להיות בכל בית יהודי. והעניים היו קונים את הכלי הנקרא.."בילי"...מכלי מתכות עם כיסוי הנקרא ..."גלאזור"...וכתוצאה מכך נולדה שאלה בענייני הלכה. האם צריך לקנות כלי חדשה ל'פסח.(זה היה עוד בימי קדם. לפני הולדת האי חברייא קדישא של מזכי הרבים..."נר מצוה"... או אפשר להגעיל אותה (תרתי משמע) ברותחין. ודיו. (פי' מספיק. בשפה הטמאה רח"ל.). ובבתי עשירי עמנו הע"י, השתמשו בכלי זכוכית. ואז נעלמה השאלה לגבי שימוש בחג הפסח...ואם היה המפעל החשוב שנקרא בימינו בשם ..."בינגא"... אני בטוח שאנשי שלומי עמנו היו עוד משתמשים בכלי היקר הזה. כי הם בטח היו מוכרים אותה במחיר השוה לכל נפש (וגוף)...!
ואני גם שולח בזה דרישת שלום להאי נשר הגדול..."תור הזהב"...הנקרא בלשון אידיש-דייטש.."דער גאלדענער אדלער"... כי זה שלשים יום אשר לא נקראתי לבוא אל המלך. ואני מתגעגע להשיעורים ב'לעזי חומש ורש"י שלמדנו ביחד בגירסא דינקותא...!
berlbalaguleh האט געשריבן:מ'קען נאך א סאך מאריך זיין איבער די נושא. אבער איך מוז באלד צוריקלויפן צו מיין באס צו די צאן קדשים...האטס מיר א גוטן טאג און א פרייליכן תמיד...!
באניצער וואס לייענען דעם פארום: נישטא קיין אנליין באניצער און איין גאסט