איבער וואס מ'מעג יא אדער נישט שרייבן

[שמואל הלוי]

וואס?

[אךשמח]

ווי באלאנגט עס?

דא באלאנגט עס.

[א איד]

ייש"כ

[יאנקל]

איז דער אשכול געמאכט פאר דזשאוקס, בלע״ז, אדער פאר חסידות שלעגערייען?

[איך אויך]

מען האט געמעקט מיין אויסדרוק אויף ליפא, וויל איך פרעגן דעם מעקער איז דען ליפא הייליגער ווי אדמורי סאטמער וואס ביידע זייטן האקן דא איינער אויפן אנדערן אז עס גייט א רויך? מיט וואס איז ליפא אנדערש ווי העלבראנס איז זיין בליט רויטער?

עס איז דא א אונגענומענר כלל בעולם המידיע וואס איך וואלט מציע געווען זאל ווערן דא דער סטאנדארט, וואס א רב/רבי/פאליטישן/עקטער/זינגער/פאבליק פיגור טוהט ביי זיך אינדערהיים איז צווישען עם און זיין ווייב צווישען עם און זיין קינדער ולחילופין צווישען עם און זיין גאט, אבער דער מינוט וואס עס רעדט זיך פון א זאך וואס יענער טוהט אין פובליק פארען פובליק ווער ער אויס פרייוואט אינדווידאועל און יעדער האט רעכט צו זאגן זיין מיינונג לטוב ולמוטב.

(ווען עס קומט צו קארט קעיסעס ווי באקאנטע אקטיארן קלאגן אז מען האט אינוועדעד זייער פרייוועסי וועט רוב מאל דער שופט פסקנן אנקעגן זיי, הלמאי יענער מאכט דאך מיליאנען נאר פון זיין פעימעס און פלוצלינג ווען עס געפעלט עם נישט בעט ער פרייוועסי, איך זאג נישט אז מיר אידען מוזען נאכמאכן די ביליגע גויאישע גאס אבער לדעתי איז דער כלל ריכטיג און אנטשטענדיג.)

ולענינינו, ליפא מאכט גרויס געלט פון זיין א איש מפורסם און אדרבה ער זיכט זיך מפרסם צו זיין בכל מה דאפשר, איז פונקט ווי אזוי מען מעג שרייבן ווי פיין ער זינגט, ווי משוגע מען ווערט פון זיינע איידיעס, מעג איך שרייבן אז ער איז א שטיק קליפה א חלק פון אונזערע נסיונות בדור שפל זה.

וואס האלט דער עולם?

[מנשה לוסטיג]

כלפי שמיא איז עס לכאורה לשון הרע, אבער באמת קען זיין אז ער גייט איין דערויף, ווייל איינער וואס טוהט א זאך ברבים איז עס ארויס פונעם גדר פון לשון הרע ורכילות, אבער בכלל פונעם אויסלייגן די טענות איבער עהם, זעט מען אז מיר זעמער נישט קיין ווייטע מחותנים פון דעם אזויגערופענעם קליפה, ווייל מיר הערן דאך עהם צו, און מיר פאטשקענען אין די שכינות'דיגע בלאטע גענוי אזוי.
ובכן, אויב דאס איז די גאנצע עוולה זיינע, מה כל הרעש

[דולה ומשקה]

איך פרעזענטליך בין א שטארקע מתנגד צום גאנצעל אשכול בין לימין בין לשמאל,
איך דער גיי נישט און קען נישט אראפ שלינגען דער עצם פאקט פון אזא אשכול דא אונעם קאווע שטיבל.
נישט קיין אינטערשייד ווי אזוי דיין השקפה איז בנוגע הנידון דאס איז א עקל,
איך קען דאס נישט פארשטיין ווי אזוי ווען דער פארברענגען אפטיילונג ווערט שטילע פון דעם צרעת הבהרת קומט אין מאכט זיכער צוריק אראפ צו שלעפן דעם אפטיילונג צו... וד"ל

[יידל]

איך פרעזענטליך בין א שטארקע מתנגד צום גאנצעל אשכול בין לימין בין לשמאל,
איך דער גיי נישט און קען נישט אראפ שלינגען דער עצם פאקט פון אזא אשכול דא אונעם קאווע שטיבל.
נישט קיין אינטערשייד ווי אזוי דיין השקפה איז בנוגע הנידון דאס איז א עקל,
איך קען דאס נישט פארשטיין ווי אזוי ווען דער פארברענגען אפטיילונג ווערט שטילע פון דעם צרעת הבהרת קומט אין מאכט זיכער צוריק אראפ צו שלעפן דעם אפטיילונג צו... וד"ל

די שאלה איז צו יאסל וואלדמאן איז א פובליק פיגור צו נישט. אויב נישט, אראפ מיטן אשכול! אויב יא, דארף מען שוין שוקל זיין. דערווייל זעט עס נישט אויס צו זיין אביעקטיוו, איז עגעין, אראפ מיטן אשכול.

[משולם שטיינפעלד]

זר, מען האט דיר שוין געזאגט צענדליגע מאל, עס איז נישט קיין חיוב אין יעדע אשכול ווי עס איז דא שייכות מיט דער איד וואס באקומט פאסט אויף 5 צאנז קאורט ארויסצוברענגען דעם פאקט אז דו ביסט זיינס א שונא.

עס פארמיאוסט און עס פארעקלט די סייט.

ווילסט זיין א זאלי, זיי געזונטערהייט. אבער ברענג נישט אריין די נארישע געמויזעכטס אין יעדע אשכול.

בתקוה להבנה.


יישר כח פארן מעורר זיין, אבער קומענדיגע מאל אז איר האט א פראבלעם מיט א תגובה קענט איר עס באריכטן דורכן באריכט קנעפל, אדער דורך שיקן א פרייוואטע הודעה צו איינע פון די מנהלים אדער אחראים.

הק' משמרת

קריטיק – אויב איינער האט א פראבלעם מיט א הודעה, איז נישט ערלויבט צו שרייבן פרישע הודעות מיט מחאות אויף דעם אינהאלט. עס איז דא פאר דעם א ספעציעלן קנעפל ("!"), וואס נאכ'ן דרוקן קען מען אריינשרייבן דעם פראבלעם. די מנהלים זעען דאס, און וועלן דאס באטראכטן די שנעלסטע וואס מעגליך. מען קען אויך איבער סיי-וועלכן פראבלעם שיקן א הודעה אישית פאר איינער פון די מנהלים.

[לעמיל]

זר, מען האט דיר שוין געזאגט צענדליגע מאל, עס איז נישט קיין חיוב אין יעדע אשכול ווי עס איז דא שייכות מיט דער איד וואס באקומט פאסט אויף 5 צאנז קאורט ארויסצוברענגען דעם פאקט אז דו ביסט זיינס א שונא.

עס פארמיאוסט און עס פארעקלט די סייט.

ווילסט זיין א זאלי, זיי געזונטערהייט. אבער ברענג נישט אריין די נארישע געמויזעכטס אין יעדע אשכול.

בתקוה להבנה.

אויב געדעינק איך גוט איז דא א אשכול צו קריטיקערען ( אויב נישט עפען איינ'ס) אדער זאג אים פריוואט פארוואס פארשעמעין א איד ברבים

[משולם שטיינפעלד]

זאגן אז ער איז א זאלי, הייסט נישט פארשעמט אין מיין לעקסיקאן.

ער שרייבט ברבים, איינמאל און נאכאמאל, מעג מען רעאגירן ברבים.

קריטיק איבער מנשה'ס וועג פון שרייבן איבער סקווירא מוז מען אויך שרייבן נאר אין אישי?

[לעמיל]

דו מוזט נישט גארנישט, אבער אויב דו מיינסט צו אויפטוהן איז די איינציגע וועג צו בעטן אין אישית, ווייל ברבים וועט עס נישט העלפן נאר ערגער מאכן.

[דבילה]

צוויי נקודות.

1, 'ך זע אז די מיסט קאסטן ווערט ווייניגער און ווייניגער א מיטל צו קאנטראלירן נישט ערלויבטע הודעות, ענדערש ווערן הודעות גענצליך אוועקגענומען.

2, אסאך מאל איז וויכטיג צו לאזן א שרייבער פארעכטן א פריערדיגע מגיב אביסל שלא ממין הטענה פשוט ווייל ער וויל אויסבעסערן יענעמ'ס מהלך. ס'וויכטיג צו געדענקן אז אסאך גוטע שרייבער זענען אמאל נישט געווען גוטע שרייבער אבער ערגעץ ווי האט ער זיך אויסגעריבן זיין פעדער. אויב מעקט מען צו שנעל, געבט מען נישט א מעגליכקייט פאר א צווייטן אנצואווייזן יענעם וויאזוי ס'וואלט בעסער ארויסגעברענגט געווארן די טענה וואס יענער שרייבט, און אודאי אויב מ'מעקט דער וואס פאררעכטן.

[באריסטא]

א דאנק פאר'ן אויפמערקזאם מאכן.
ביז לעצטנס האט אונזער סיסטעם בלויז ערלויבט "פארמעקן" א הודעה. איינמאל א הודעה איז פארמעקט געווארן איז עס מער נישט געווען צו באקומען. אזוי אויך, אויב איז א הודעה רעדאגירט געווארן, האט מען שוין נישט געקענט צוריקשטעלן די פריערדיגע ווערסיע. אנשטאט מ'זאל פארמעקן הודעות, איז דער ציל פון דעם "מיסט קאסטן" געווען אז דער שרייבער פון דער הודעה זאל ווייטער האבן צוטריט דערצו, און זאל קענען קלאר זען וואס עס איז אוועקגענומען געווארן, אזוי אז עס זאל הערשן "טרענספערענסי" און מ'זאל וויסן פונקטליך וואס קען יא אדער נישט געשריבן ווערן. אין גאר א סך פעלער, נאכדעם וואס הודעות זענען געשטעלט געווארן אין מיסט קאסטן, האבן די שרייבער אונז געבעטן אין אישית אז מיר זאלן עס אינגאנצן פארמעקן. אפנים עס איז א בושה אז א הודעה געפינט זיך דארטן.
היינט איז אונזער סיסטעם שוין מער סאפיסטיקירט, און מיר קענען "אוועקנעמען" הודעות אנדעם וואס זיי זאלן פארמעקט ווערן פונעם סיסטעם. דאס זעלבע קענען מיר רעדאגירן הודעות, און דער סיסטעם לייגט אוועק אלע ווערסיעס פון דער הודעה. וויבאלד אוועקגענומענע הודעות קענען אייביג צוריקגעשטעלט ווערן, קענען מיר זיך ערלויבן אז אחראים זאלן אוועקנעמען און/אדער רעדאגירן הודעות וועלכע זיי קלערן אז זיי טויגן נישט, וויבאלד אויב די אחראים מאכן א טעות, קענען עס די מנהלים אייביג צוריקשטעלן ווי עס איז געווען אריגינעל.
די אחראים העלפן ארויס שלא על מנת לקבל פרס, און מיר קענען זיי נאר אויסלויבן פאר'ן צולייגן א פלייצע. עס איז אבער וויכטיג אז יעדער וואס שפירט אז זיינס א הודעה איז געווארן געמעקט אדער רעדאגירט אומבארעכטיגט זאל דאס תיכף מעלדן פאר א מנהל, און עס וועט איבערגעקוקט ווערן און פארראכטן ווערן, אויב עס פעלט אויס. דאס וועט אונז אויך העלפן בעסער צו קענען אנווייזן פאר די אחראים וואו זיי האבן זיך טועה געווען, אז אין דער צוקונפט זאל עס פאסירן ווייניגער.

[איך אויך]

הייליגער באשעפער, איינער קען זיך געטרויען צו שרייבען אפענע דברי כפירה וניאוץ " ס׳איז דא שטארקע ריאות אויף ווער און ווען מ׳האט געשריבן די תורה" און מען מעקט אויב מען שרייבט אוף דעם "עפ"ל"? אזוי נידריג האלטן מיר שוין?

[גבאי שני]

ר' איך אויך. איך וויל דיר דערמאנען אז מחאות זענען נישט ערלויבט! עס איז דא א באריכט קנעפל, און אן אישית קעסטל, ווי אויך דעם דאזיגן אשכול. האב איך טאקע אהערגעברענגט דיין דארטיגן קאמענטאר.

יעצט וועגן די הודעה מיט וועלכע איר האט א פראבלעם. די הודעה איז באריכטעט געווארן, און ווי יעדע באריכט איז עס ערנסט גענומען געווארן. פאלגנד איז דער שמועס וואס איז פארגעקומען אין דעם "אחראי פארום":

אן אחראי האט געשריבן:

אין די תגובה ליגט אפיקורסות און ס'איז אויך באריכטעט געווארן, דארף מען עס פארמעקן?

א מנהל, באריסטא, האט געענטפערט:

עס איז נישט זיכער אפיקורסות. איך האב געשריבן אין אישית צו קול דודי אז ער זאל קלארער ארויסברענגען וואס ער וויל, און זאל מסביר זיין וויאזוי עס איז נישט קיין סתירה צו דער תורה.

אן אנדערער מנהל, Java, האט רעאגירט:

איבער נומער איינס (גיל העולם) ביזטו גערעכט. אבער נומער צוויי ווי עס איז משמע א פקפוק אין תורה מסיני דארף פארמעקט ווערן, ווייל אין תורה מסיני איז נישט דא בכלל קיין צוויי דעות.

אן אנדערער אחראי האט געענטפערט:

אזוי קוק איך עס אן.

2) מ׳דארף אויפהערן זאגן ליגנט פאר זיך אליינס. זעט נומער 1, אויבן. און נאך אסאך. יא, ס׳איז דא שטארקע ריאות אויף ווער און ווען מ׳האט געשריבן די תורה. עיין ערך James Kugel למשל. האלצט אז ס׳איז נישט קיין ריאות ברירות? אשריך! אבער נער דיך (און יענעם) נישט מיטן זאגן אז עס עקזאסטירט נישט.

קול דודי זאגט נישט אז די ראיות אויף ווער און ווען מ׳האט געשריבן די תורה זענען אמת, נאר אז עס זענען דא "שטארקע ראיות". אין אנדערע ווערטער, א טאטע זאל נישט זאגן פאר זיין זון אז זיי רעדן שטותים מיט הבלים, נאר זאל אנערקענען אז זיי האבן א מהלך, נאר וואס דען עס זענען דא נאך בעסערע מהלכים וכו'. ווי "קול דודי" שרייבט ווייטער: "אבער נער דיך (און יענעם) נישט מיטן זאגן אז עס עקזאסטירט נישט." ער וויל אז דו זאלסט מודה זיין אז עס עקזיסטירט, נאר וואס דען, מ'קען עס פארענטפערן.

Java האט צוריקגעפרעגט:

ווען איך זאג אז תורה איז מסיני, זאג איך ליגנט פאר מיר אליינס? וואס פונטקליך איז קול דודי'ס כוונה אז מיר זאגן ליגנט?

דער צווייטער אחראי האט געענטפערט:

ח"ו!!!
קול דודי'ס כוונה איז (ווי איך פארשטיי עס) אז מ'זאל נישט זאגן אז די וואס האבן מהלכים איבער ווער עס האט געשריבן די תורה רעדן שטותים מיט הבלים, און ס'מאכט בכלל נישט קיין סענס. ער וויל אז מ'זאל מודה זיין אז זיי זענען קלוגע לייט, האבן א שטארקן מהלך, אבער אוודאי דארפן מיר נישט מודה זיין אז זיי זענען חלילה גערעכט.

Java האט רעאגירט:

דארף מען בעטן קול דודי ער זאל זיך בעסער ערקלערן.

און קול דודי האט טאקע אויסגעקלארט וואס ער האט געמיינט, טאקע ווי דער אחראי האט פארשטאנען זיינע ווערטער.

[טאמבל סאס]

ענק חברה האבן אסאך פאן דארט. ווער ווייסט וויאזוי ענק האבן זיך ארומגעקאכט איבער מיינע צרות און איר צעשמירט אויפן טיש

[שרגא]

איך האלט אויך אז קול דודי'ס קאמענטאר אז "ס׳איז דא שטארקע ריאות אויף ווער און ווען מ׳האט געשריבן די תורה," האט נישט קיין פלאץ אין דעם מקום, כאטש מיט דעם וואס ער האט צוגעצייכנט צו פראפעסאר קוגל פארשטיי איך אז ער וויל אנדייטן אז עס איז דווקא נישט קיין סתירה, וויבאלד קוגל איז דאך אן ארטאדאקסישער איד. עס קען אבער דאך פארשטאנען ווערן ווי כפירה ביי די וועלכע זענען נישט באקאנט מיט די פרטים.
שרייבן "עפ"ל" האט זיכער נישט קיין פשט אין קיין שום פאל (דא איז נישט ראדני סטריט), ובפרט ווען אין דעם פאל, עכ"פ ווי עס קוקט מיר אויס, האט קול דודי נישט געמיינט קיין כפירה ח"ו.

דיינע ווערטער "עס קען אבער דאך פארשטאנען ווערן ווי כפירה ביי די וועלכע זענען נישט באקאנט מיט די פרטים," זענען קריטיש. ווייל נאך אלעם מוז מען אביסל מעסטן לויט דעם. ווייל אויב נישט איז ממש נישטא עפעס וואס קען נישט געשריבן אדער געזאגט ווערן. מ'קען חלילה לייקענען אינעם אנכי אליין, אבער טענה'ן אז עס איז נישט כפירה ווייל מען זאגט נאר ווי מען פארשטייט איז משמע פון א פסוק אדער א ספר אדער ווייל דער רמבם זאגט אז מען זאל קיינמאל איבערלאזן דעם שכל, וכדומה. עס גייט אבער נישט אזוי. אויב רוב מענטשן דא הערן יענע ווערטער ווי כפירה, הרי זה כפירה. אפילו ס'אפשר נאר רעלאטיווע כפירה.
און אגב וואלט איך אויך נישט אפגעהאלטן קיינעם פון זאגן "עפ"ל" ווען איינער האט פארשטאנען אז יענער רעדט דברי כפירה. איך האב נישט ליב קיין דאבעל סטענדערד. אויב קען מען טאלערירן ווען איינער שרייבן "ס'דא פאקטן איבער ווער און ווען געשריבן האט געשריבן די תורה", ווייל מען טרעפט א לימוד זכות, אבער קיין עפ"ל קען מען נישט טאלערירן, איז דאס לענ"ד א שטארקע איינזייטיגקייט. טאלעראנץ, האב איך שוין אמאל געשריבן, גייט ביידע וועגן. און אבסאלוט טאלעראנץ דארף זיכער זיין לכאן ולכאן.

[יאנקל]

איך האלט אויך אז קול דודי'ס קאמענטאר אז "ס׳איז דא שטארקע ריאות אויף ווער און ווען מ׳האט געשריבן די תורה," האט נישט קיין פלאץ אין דעם מקום, כאטש מיט דעם וואס ער האט צוגעצייכנט צו פראפעסאר קוגל פארשטיי איך אז ער וויל אנדייטן אז עס איז דווקא נישט קיין סתירה, וויבאלד קוגל איז דאך אן ארטאדאקסישער איד. עס קען אבער דאך פארשטאנען ווערן ווי כפירה ביי די וועלכע זענען נישט באקאנט מיט די פרטים.
שרייבן "עפ"ל" האט זיכער נישט קיין פשט אין קיין שום פאל (דא איז נישט ראדני סטריט), ובפרט ווען אין דעם פאל, עכ"פ ווי עס קוקט מיר אויס, האט קול דודי נישט געמיינט קיין כפירה ח"ו.

דיינע ווערטער "עס קען אבער דאך פארשטאנען ווערן ווי כפירה ביי די וועלכע זענען נישט באקאנט מיט די פרטים," זענען קריטיש. ווייל נאך אלעם מוז מען אביסל מעסטן לויט דעם. ווייל אויב נישט איז ממש נישטא עפעס וואס קען נישט געשריבן אדער געזאגט ווערן. מ'קען חלילה לייקענען אינעם אנכי אליין, אבער טענה'ן אז עס איז נישט כפירה ווייל מען זאגט נאר ווי מען פארשטייט איז משמע פון א פסוק אדער א ספר אדער ווייל דער רמבם זאגט אז מען זאל קיינמאל איבערלאזן דעם שכל, וכדומה. עס גייט אבער נישט אזוי. אויב רוב מענטשן דא הערן יענע ווערטער ווי כפירה, הרי זה כפירה. אפילו ס'אפשר נאר רעלאטיווע כפירה.
און אגב וואלט איך אויך נישט אפגעהאלטן קיינעם פון זאגן "עפ"ל" ווען איינער האט פארשטאנען אז יענער רעדט דברי כפירה. איך האב נישט ליב קיין דאבעל סטענדערד. אויב קען מען טאלערירן ווען איינער שרייבן "ס'דא פאקטן איבער ווער און ווען געשריבן האט געשריבן די תורה", ווייל מען טרעפט א לימוד זכות, אבער קיין עפ"ל קען מען נישט טאלערירן, איז דאס לענ"ד א שטארקע איינזייטיגקייט. טאלעראנץ, האב איך שוין אמאל געשריבן, גייט ביידע וועגן. און אבסאלוט טאלעראנץ דארף זיכער זיין לכאן ולכאן.

מיט דיין ערשטן פאראגראף בין איך מסכים, און איך האב טאקע געשריבן אז עס ״האט נישט קיין פלאץ אין דעם מקום.״
וועגן ״עפ״ל״ - יעדער מעג אויסדרוקן זיין מיינונג (אין דעם דאזיגן אשכול), נאר קללות - פונקט ווי שמוץ - איז קיינמאל נישט בארעכטיגט.

[קופערניקוס]

שרגא האט געשריבן:

און אגב וואלט איך אויך נישט אפגעהאלטן קיינעם פון זאגן "עפ"ל" ווען איינער האט פארשטאנען אז יענער רעדט דברי כפירה. איך האב נישט ליב קיין דאבעל סטענדערד. אויב קען מען טאלערירן ווען איינער שרייבן "ס'דא פאקטן איבער ווער און ווען געשריבן האט געשריבן די תורה", ווייל מען טרעפט א לימוד זכות, אבער קיין עפ"ל קען מען נישט טאלערירן, איז דאס לענ"ד א שטארקע איינזייטיגקייט. טאלעראנץ, האב איך שוין אמאל געשריבן, גייט ביידע וועגן. און אבסאלוט טאלעראנץ דארף זיכער זיין לכאן ולכאן.

שרגא איז גערעכט, און נישט בלויז דאס, נאר פאר איינער וואס האט פייגלעך איבער ווער האט געשריבן די תורה ווערט מן הסתם נישט נזדעזע ד' מאות פרסה ווען איינער נוצט לשונות אים צו שעלטן, ווייל ער גלייבט אז סייענטיפיש וועט די קללה נישט העלפן, איז עס אלזא נאר א בלויזע אויסדרוק פון אומצופרידנהייט, איז ממה נפשך מעג ער זאגן עפרא לפומיה, אויב איז די תורה בלויז פארקלאר איז זיכער אז דיין קללה גייט נישט אין ערגעץ אויסער אין די פראטאקאלן פון קאווע שטיבל, אויב איז די תורה תורת אמת מהר סיני - ווי מיר אלע גלייבן און שפירן - קומט דאך יענעם אן עפרא לפומיה ווייל "כל מה שברא הקב"ה לא ברא אלא לכבודו" און דער כופר האט דא בכלל נישט וואס צו זוכן אויף די דאזיגע וועלט זינט ער ברענגט נישט קיין גרויס נוצן פאר די תורה אדער קיין קורת רוח פאר גאט ב"ה.

[שרגא]

הויכגעשעצטע אחראים,
נאכאמאל, לדעתי מעג עס אין דעם פאל בלייבן דער שמועס אין יענעם אשכול ווייל עס איז פונעם זעלבן שורש.
און אויב באלד גיי איך דא אויך וועלן אריינמישן עפעס וועגן טוישן דעם סיסטעם, גייט מען עס אריבערפירן צוריק אהין. אפשר וועל איך יעצט מוזן אנהייבן צעטיילן יעדע תגובה אין צווייען, איין חלק דא און איינס דארט?

[שרגא]

וועגן ״עפ״ל״ - יעדער מעג אויסדרוקן זיין מיינונג (אין דעם דאזיגן אשכול), נאר קללות - פונקט ווי שמוץ - איז קיינמאל נישט בארעכטיגט.

סאו כפירה איז יא אמאל בארעכטיגט, נאר א קללה בשום אין פנים ואופן?
כ'פארשטיי ווען איינער באשימפט יענעם און הייבט אן שיסן קללות איז קיינמאל אין פלאץ, אבער צו קומען זאגן אז ווען יענער האט געגעבן א שרייב א קורצן "עפ"ל" אויף איינעם וואס געשריבן אז תורה איז נישט מן השמים, איז עס אזא חטא אז עס איז באלד פארמעקט געווארן, איז פונקט אזוי עקסטרעם און פאנאטיש.

[יונגערמאנטשיק]

שרגא, איך מיין מ'זאל אריינגיבן א פעטיציע צו די מנהלים אז מ'זאל עפענען א עקסערע פארום פאר אזעלעכע דברי כפירה, פונקט ווי ס'דא א פעטיציע פאר א עקסטערע פארום פאר פאליטיק. איך וויל מיך נישט אנשטויסן אין יעדע אשכול מיט דברי כפירה.

נו געגאנגען, ווער שטיצט די געדאנק?