שרעקעדיג: א תוצאה פון די אינטערנעט

רעאגיר
ווערייזאן
מאנשי שלומינו
מאנשי שלומינו
הודעות: 63
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יוני 07, 2012 11:55 am
האט שוין באקומען לייקס: 4 מאל

שרעקעדיג: א תוצאה פון די אינטערנעט

שליחה דורך ווערייזאן »

http://www.tabletmag.com/jewish-life-an ... ism-online

In my Hasidic community, people knew me as the young newlywed, mother of one, daughter of so-and-so, and married to such-and-such, with a scarf over my head and an apartment in the new development. But on the Internet, I was anonymous. I was anyone. I was everyone. I was a mystery, and I was hidden. I was whoever I wanted to be, and I could say whatever I wanted to say without fear.

I didn’t intend to create this dual identity. I hadn’t been prepared for what could happen to Hasidic life in the Internet age, because no one knew. My husband purchased a laptop with Internet access for some business ventures, and when I used it I chanced upon some blogs by fellow Hasidim and soon after created my own. It was an impulsive act. The topics of conversation online were enthralling and broke every taboo. It broke the prohibition of men and women conversing and shmoozing, it broke the barriers that divide those who left from those who are in the community. It gave anyone a space to be heretical and outrageous without the social repercussions that usually come with it: ostracization, having your children expelled from the Hasidic schools or even worse, your parents sitting shiva over you.

The social environment online was diverse and gritty, and I was there anonymously. I could finally say things, express my opinions and confusion and use my own voice, which had been trained to be silent. No one knew or would ever know that indeed I was so-and-so’s daughter, the pious-looking woman who swayed to and fro in prayer like everyone else in synagogue. Under the guise of an authorial pseudonym, I commented, posted, and debated. Not for many months after I began blogging did I realized that my little literary adventures on the Internet—on those dawns while the challah was rising and my Hasidic family was still fast asleep—were life-changing acts.

The contrast of my Internet and Hasidic identities was dramatic. By day, I shopped with my friends in the busy shopping center where we looked for the finest ingredients for our gourmet cooking while we talked in Yiddish about our babies’ eating habits and our husbands’ eating preferences, both of which we were expected to please. By night, or by dawn, or sometimes even all night, I sat with the laptop and wrote. With time, I wrote less and read more. Then I read even less and began thinking more—much more.

I was not raised to think. I knew what I needed to know: about tznius and that modesty is, or should be, my most important preoccupation. I knew that striving to have seven or 10 or a dozen children and being a good and pious homemaker is the pinnacle of achievement for a woman, the thing I was brought into this world to accomplish. Secular education was frowned upon. More than frowned upon: Being educated, oifgeklert, was a shame, a blight on the family. There was the very bare minimum of secular education, of course: reading and writing and elementary math. But even that was an afterthought. Fear of God, being a good girl, and growing up a pious Hasidic woman was the meat and potatoes of our education.

On the Internet, I cared about so many topics, yet knew that I still knew so little. The world, the physical boundaries, the world of ideas, the world of dangerous questions and of even more dangerous answers seemed big, wide, and endless. It was a world of things I never imagined and never even dared to try and imagine.

I got to know some people on the Internet. A rabbi from Brooklyn, father of six children, emailed me that he read my questions about the prohibition on birth control and that he would be glad to show me the rabbinic sources on the matter and that a lot of what I was taught in my Hasidic girl’s school might be not be true. A woman, Modern Orthodox, responded to my description of the Hasidic ritual of shaving the head by asking, “Why in the world do you do it?”

Because you have to, I said.

“Because we have to!” my husband said, stunned and frightened, when I later asked why I needed to do these things. But by then his answer wasn’t enough for me. I had new answers that I learned online in conversation, there in the cloud, inside the boundaries of my 10-x-12-inch screen, where there were pseudonyms and no walls.

Eventually my thoughts began to come fast, new and sharp and revelatory. Every day when I woke up the world looked somehow different, a tad tilted, the effects of the change in rotation, from the sun around the earth to earth around the sun. I lay in bed lost in thought, the paradigm shift making me woozy. I thought about evolution and rabbis and choice. I thought about my parents my husband and my son and how devastated my family would be. I thought about myself and my possibilities, for the first time in my life.

In the community individuality was impossible. Not that thinking is necessarily proscribed. But striving for anything not explicitly prescribed by the community is just … weird. Why would someone want to do anything else? Where, indeed, would they get these foreign ideas from? Being an artist or a scientist or a lawyer or a doctor or a garbage collector was unthinkable. These career options were for those other people, those living on the outside, just on the periphery of our awareness. Those poor souls not lucky enough to know what the bashefer truly wanted of us. For those of us growing up on the inside it was impossible to imagine even wanting to be any of those things, or even wanting anything at all. Wanting was irrelevant. You were going to be what you were taught to be, and that was that.

What I read online shocked me, but it also clung to me. It wasn’t right that I should keep having children, that I should never go to college, that I should decide who my son should marry upon his 18th birthday. “Because we have to” suddenly rang hollow, because what we have to do is live our 70 years of life with a few messy mistakes and the lessons learned and in the process figure out who we are and who we want to be.

My deviances grew larger, and the tolerance for my deviance from family and community grew smaller. When I boarded the bus and got a copper birth-control device at Planned Parenthood, the pit in my stomach told me that this is the beginning of the end, that I was growing out of the community. One early morning, while the laptop lay on the floor between our beds, my husband packed his tzitzit, his black hats, his long coats, and the white socks, and left me for good. My heart ached with terror and longing but I couldn’t cry. I couldn’t run after him and stop him because I had logged into the world of knowledge, and I knew my innocence, like my marriage, was gone forever.

I left the community with my son, taking our computer along. We left for the world outside, for the world I had glimpsed through my computer screen. Now in a different world, I am not the daughter of so-and-so with the headscarf anymore, but I continue to don the cloak of anonymity in order to visit, and comment upon, the worlds of my past and my future that merge and coalesce on the Internet. I cling to the hope that if I take off the veil slowly, and very gently, my family will be able to see me and come to terms with who I am.

I watch the numbers of venues and voices from the Hasidic community online grow, as more Hasidim leave the community and many, many more acquire web-enabled handheld devices. Online I find a smorgasbord of debaters on literary sites and blogs, Twitter and Facebook groups and Yiddish journals, where bigotry mixes with tolerance, misogyny mixes with feminism, and debates take the tone for which Jews are notorious.

We often discuss the future of Hasidism in the Internet age, at a time when you need only a few dollars to get a touch-screen phone, when the walls Hasidism erected in the past century can no longer keep the world out. The Internet can’t be banned, like other mediums of secular influence, despite attempts by rabbis to do so. It has become a necessary part of life and of earning a living.

With the Internet, certain Hasidic communities will have to find a better way to educate their youth than through enforced ignorance. A belief system that is so easily refuted and based on so much misinformation cannot withstand Wikipedia and Google. Times are changing for a community that has been fighting time. In the age of the Internet, the Hasidism that I grew up in, and married in, and had children in, now belongs to the past.
באניצער אוואטאר
שמואל הלוי
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 4393
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג מערץ 06, 2012 4:39 pm
געפינט זיך: צווישן דא און דארט
האט שוין געלייקט: 766 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1556 מאל

שליחה דורך שמואל הלוי »

ווער קען זיך מיען און איבערטייטשן אין קורצן אויף אידיש?
באניצער אוואטאר
שמעקעדיג
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 16508
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 12, 2012 12:11 am
האט שוין געלייקט: 18582 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 18945 מאל

שליחה דורך שמעקעדיג »

טאקע א פחד!

איך וואלט א נאמען געגעבן די קעפל: "שרעקעדיג: א תוצאה פון פארמיידן אינפארמאציע פאר אונזערע קינדער", אדער "א תוצאה פון אונזער חינוך".

זי האט נישט געטון קיין עבירות. זי איז געווארן אביסעלע אויפגעקלערט. אפילו נישט קיין משכיל. פראסט און פשוט, זי האט געליינט זאכן וואס מען האט איר נישט אויסגעלערנט, און ביי אלעם איז זי געווארן נאכאמאל שאקירט. (איך גיי איר נישט געבן גערעכט פארן זיצן שעות ארוכות אויפן אינטערנעט, דאס איז נישט געזונט פאר קיינעם, און מען דארף נישט זיין צו קלוג און זוכן צופיל אינפארמאציע, אבער קיין שמוץ און ע"ז האט זי נישט געזוכט, אלעס נאר אידישע זאכן)

מוסר השכל, ווי זי אליין שרייבט: מיט די היינטיגע אינטערנעט עפאכע, קען מען מער נישט איינצוימען די קינדער און זיי איינרעדן די אלע פאלשע נארישקייטן, אז נאר מיר זענען די ריכטיגע אידן. מען קען זיי קלאר זאגן אז הרבה דרכים למקום, אבער מיר פירן זיך על דרך אבותינו, צוליב די און די סיבות. אזוי וועלן זיי זיין "אויפגעקלערט" אלס קינד, און נישט ווערן איבערראשט פון יעדע אויפדעקונג נאך די חתונה.
וירח ה' את ריח הניחוח
שרייבער
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1844
זיך רעגיסטרירט: זונטאג מערץ 04, 2012 2:53 pm
האט שוין געלייקט: 697 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 661 מאל

שליחה דורך שרייבער »

שמואל הלוי האט געשריבן:ווער קען זיך מיען און איבערטייטשן אין קורצן אויף אידיש?
באניצער אוואטאר
א איד
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1320
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אפריל 25, 2012 1:25 pm
געפינט זיך: אויפן אנדערן זייט סמבטיון
האט שוין געלייקט: 647 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 748 מאל

שליחה דורך א איד »

שרייבער האט געשריבן:
שמואל הלוי האט געשריבן:ווער קען זיך מיען און איבערטייטשן אין קורצן אויף אידיש?


מצטרף לבקשת ידידינו
מאך נישט קאליע די מעשה מיט אמת'ע פאקטן - אבער פונעם אמת וועל איך זיך בשום אופן נישט בייגן.
באניצער אוואטאר
שמעקעדיג
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 16508
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 12, 2012 12:11 am
האט שוין געלייקט: 18582 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 18945 מאל

שליחה דורך שמעקעדיג »

שמואל הלוי האט געשריבן:ווער קען זיך מיען און איבערטייטשן אין קורצן אויף אידיש?


אין קורצן ממש: ס'איז אראפגעלייגט ווי א היימישע פרוי, מחונך אין אונזערע היימישע מוסדות, האט געהאט צוטריט צו איר מאנ'ס לעפטאפ נאך די חתונה, און זי האט אנגעהויבן שווימען אין די טיפע וואסערן פונעם אינטערנעט, פארומ'ס און בלאג'ס, זיך געשריבן מיט אלע סארטן אידן, ראבייס און פשוט'ע, מענער און פרויען, ביז זי איז געווארן "אויפגעקלערט" און האט באקומען ספיקות פארוואס למשל זי דארף זיך אפשערן אירע האר, און פארוואס זי דארף האבן 12 קינדער, און זי האט זיך געגליטשט מיט אירע מחשבות... ביז איין טאג האט זיך דער פרומער מאן צוזאמענגעפאקט פעק, און איר איבערגעלאזט אליינס.
וירח ה' את ריח הניחוח
באניצער אוואטאר
שמואל הלוי
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 4393
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג מערץ 06, 2012 4:39 pm
געפינט זיך: צווישן דא און דארט
האט שוין געלייקט: 766 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1556 מאל

שליחה דורך שמואל הלוי »

טאקע א שוידערליכע אינטערנעט תוצאה...

און פאר איך פארגעס, א ריזן דאנק פאר דיין קורצע איבערזעץ אויף אידיש.
באניצער אוואטאר
א איד
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1320
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אפריל 25, 2012 1:25 pm
געפינט זיך: אויפן אנדערן זייט סמבטיון
האט שוין געלייקט: 647 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 748 מאל

שליחה דורך א איד »

די ערשטע רגע ביים זעהן די אשכול האב איך עס געליינט
שמעקעדיג: א תוצאה פון די אינטערנעט

דזשאסט קידינג - שמעקעדיג דיינע תגובות הייבן אויף די סטאנדארט פונעם פארום
כה לחי
מאך נישט קאליע די מעשה מיט אמת'ע פאקטן - אבער פונעם אמת וועל איך זיך בשום אופן נישט בייגן.
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6958
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 5107 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6778 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

ווערייזען, האומר דבר בשם אמרו, מעגסט זאגן ווער די בעל מחברת איז, דאס איז נאך א העכסט אינטערעסאנטע ארטיקל פון פריידי וויזל, א.ק.א שפיצל שטרימפקינד\אוי וויי קארטונס.
באניצער אוואטאר
אברעמעל
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 496
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 5:40 pm
האט שוין געלייקט: 31 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 126 מאל

שליחה דורך אברעמעל »

נישט געטראכט אז ס'איז א צווייטער אפילו אנעם קוקן די שרייבער..
מ'קען מיטהאלטן איר גליטשעריי מיטן ליינען איר בלאג וואס זי האט אנגעהויבן ווען זי איז נאך געווען פרומער.
)און ער קאמענט אפילו אויף די ארטיקלען)
באניצער אוואטאר
טאמבל סאס
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4222
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג מערץ 08, 2012 7:59 am
געפינט זיך: נישט דאס פלאץ.
האט שוין געלייקט: 7148 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 3601 מאל

שליחה דורך טאמבל סאס »

ווער "ער"?
דאס איז נישט מייניגע, דאס איז אויך נישט פון באשעפער. דאס איז פון די מאדערנע אחיה השילוניס פון היינט.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.
באניצער אוואטאר
אברעמעל
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 496
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 5:40 pm
האט שוין געלייקט: 31 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 126 מאל

שליחה דורך אברעמעל »

איר מאן.
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6958
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 5107 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6778 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

ווי?
באניצער אוואטאר
יידל
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4922
זיך רעגיסטרירט: מוצ"ש פעברואר 25, 2012 11:44 pm
האט שוין געלייקט: 2755 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 4713 מאל

שליחה דורך יידל »

געפילטע פיש האט געשריבן:ווי?

אויף איר ערשטע בלאג. איר מאן קאמענטירט אינטערן נאמען "יואליש".
לא רעב ללחם. לא צמא למים.
באניצער אוואטאר
טאמבל סאס
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4222
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג מערץ 08, 2012 7:59 am
געפינט זיך: נישט דאס פלאץ.
האט שוין געלייקט: 7148 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 3601 מאל

שליחה דורך טאמבל סאס »

העי יואליש!! וואו ביסטו?
דאס איז נישט מייניגע, דאס איז אויך נישט פון באשעפער. דאס איז פון די מאדערנע אחיה השילוניס פון היינט.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.
באניצער אוואטאר
טאמבל סאס
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4222
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג מערץ 08, 2012 7:59 am
געפינט זיך: נישט דאס פלאץ.
האט שוין געלייקט: 7148 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 3601 מאל

שליחה דורך טאמבל סאס »

איך האב מיך גענומען די מיה עס איבערצושרייבן. עפעס קען איך האפנטליך.
איך האב עס נישט מגיה געווען ווייל איך האב נישט קיין נערוון.


אין מיין חסידישע קאמיוניטי, האבן מיר מענטשן געקענט בלויז אלס די יונגע קאפל, א מאמע פון איינס, א טאכטער פון דעם און דעם, און חתונה געהאט צו דער און דער, מיט א שאל איבערן קאפ, און א אפארטמענט דירה אין איינע פון די נייע דעוואלאופמענטס. אבער אויף די אינטערנעט בין איך געווען אנאנעמעס, איך בין געווען ווער אימער, און איך בין געווען יעדער. איך בין געווען א מיסטעריע, און איך בין געווען באהאלטן. איך בין געווען וואס נאר איך האב געוואלט זיין און איך האב געקענט זאגן וואס נאר איך האב געוואלט זאגן אן קיין פחד.

איך האב נישט געפלאנט פון פארדעם צו פאבריצירן די דאפלטע איידענטעטי, איך בין נישט געווען צוגעגרייט אויף וואס ס'קען געשען צו א חסידישע לעבן נאכן זיין אויף די אינטערנעט, ווייל קיינער האט נישט געוואוסט. מיין מאן האט געקויפט א לעפטאפ מיט אינטערנעט עקסעס פאר געוויסע ביזנעס אורזאכן, און ווען איך האב עס גענוצט האב איך מיך קודם באגעגנט מיט חסידישע בלאגס, פון אזעלכע ווי מיר, און שנעל אליין געגרינדעט מיין אייגענע. ס'איז געווען א שנעלע עקט, די שמועסן און טאפיקס אויף די אינטערנעט זענען געווען זייער אינטרעסאנט און האבן געבראכן יעדע צוים. ס'האט געבראכן די איסור פון מענער און פרויען שמועסן צוזאמען, ס'האט געבראכן די צוימען וואס צוטיילט די וואס האבן איבערגעלאזט די קאמיוניטי מיט די וואס זענען געבליבן אין די קאמיוניטי. ס'ה אט יעדעם געגעבן א ספעיס און א געלעגנהייט צו רעדן אפיקורסיש און רעדן חוצפה'דיג, ווילד אן דארפן נעמען די סאושל רעזאלץ וואס קומט געווענליך מיט מיט דעם: ווערן אויסגעשלאסן, האבן די קינדער ארויסגעווארפן פון די חסידישע סקולס אדער גאר נאך ערגער, די עלטערן זיצן שבעה איבער דיך.

די סאושל ענווייראמענט אנליין איז געווען קאלירפול און אינטרעסאנט. איך בין געווען דארט אנאנימעסלי. איך האב שוין ענדליך געקענט זאגן זאכן. אויסדרוקן מיינע מיינונגען און צומישעניש און נוצן מיין אייגענע קול אויף וועלכע איך בין געטרעינט געווארן צו פארשווייגן. צו זיין שטיל. קיינער אין די וועלט האט נישט געוויסט און וועט נישט וויסן אז איך בין דער און דער'ס טאכטער. די פרום ערליכע אויסזעענדע פרוי וואס שאקלט זיך אהין און צוריק אין די סידור אזוי ווי אלע אנדערע פרויען אין שול. אונטער א פאלשע פעסוואדנים האב איך קאמענטירט, געפאוסט, און דעבאטירט. נישט לאנג נאכדעם וואס איך האב אליין אנגעפאנגען בלאגן האב איך רילייזד אז מיין ליטעראישע געשמאק אויף די אינטערנעט – אין די פרימארגן שעות ווען די חלה האט געהאלטן נאך אינמיטן יערן און מיין חסידישע משפחה איז נאך געלעגן פארזינקען אין שלאף – וועלן טשעינדזשן מיין לעבן.

די קאנטראסט פון מיין אינטערנעט און די חסידישע איידענטעטי איז געווען דראמאטיש. דורכן טאג האב איך איינגעקויפט מיט מיינע פרענדס אין ביזי שאפינג סענטער'ס וואו אונז האבן געזוכט די בעסטע אינגרידיענטס און פלעיווערס פאר קאכן בשעת אונז האבן געשמעוסט אין אידיש איבער אונזערע בעיביס, עסן העביט'ס און וואס אונזערע מענער גלייכן צו עסן. ביידע אויף וואס מיר זענען ערווארטעט זיי צופרידנצושטעלן. ביינאכט אדער פארטאגס אדער אסאך מאל אפילו א גאנצע נאכט, האב איך מיר אראפגעזעצט צום לעפטאפ און געשריבן. מיט די צייט האב איך געשריבן ווייניגער און געליינט מער. דאן האב איך אפילו געסטאפט צו ליינען נאר מיינסטנס אנגעפאנגען טראכטן אסאך מער.

איך בין נישט ערצויגן געווארן צו טראכטן. איך האב געוויסט וואס איך האב געדארפט צו וויסן. איך האב געוויסט אז אונז דארפן צילן צו האבן זיבן אדער צען אדער א דאזן קינדער און זיין א ערליכע פרומע שטוב-ווייבל און דאס איז די העכסטע דערגרייכונג פאר א פרוי. סעקולערע עדזשיוקעישן איז אנטמוטיגט געווארן. און מער ווי אנטמוטיגט: זיין עדזשיוקעיטעד, אויפגעקלערט איז געווען א בושה, א פלעק פאר די משפחה. ס'איז געווען גאר ווייניג און כמעט נישט סעקולערע עדזשיוקעישן. אוואדאי: ליינען און שרייבן און עלעמענטרי מעט איז געווען אבער אפילו דעיס איז געווען די צווייטע זאך.
מורא האבן פון גאט, זיין א גוטע מיידל, און אויפוואקסן א ערליכע צניעות'דיגע פרוי איז געווען די עיקר און די פארטרעיט פון אונזער עדזשיוקעישן.

אויף די אינטערנעט האב איך געקערט אויף אזויפיל זאכן, און אפילו אזוי האב איך געוויסט אז איך ווייס נאך זייער ווייניג. די וועלט. די פיזיקל פארבינדונגען, די וועלט פון איידיעס, די וועלט פון סכנה'דיגע קשיות און נאך מער סכנה'דיגע ענטפערנס האט אויסגעקוקט זייער גרויס, ברייט, און ענדלאז. ס'יז געווען א וועלט פון זאכן אויף וועלכע איך האב קיינמאל נישט געטראכט און זיך נישט דערוואגט אויסצוטרייען צו אימעדזשענען פון דעם.
איך האב מיך געטראפן מיט פארשידענע מענטשן אויף די אינטערנעט. א רבי פון ברוקלין, א טאטע פון זעקס קינדער האט מיך געאימעילט אז ער האט געזען מיינע קשיות און ער וואלט געווען פרייליך מיך צו ווייזן די רבנישע מקורות אויף די אלע ענינים און אז אסאך פון די זאכן וואס איך בין אויסגעלערנט געווארן אין מיין חסידישע מיידל שולע קענען מעגליך זיין פאלש. א פרוי, א מאדערנע ארטאדאקס, האט צוריקגעענטפערט צו מיין דעסקריפשן אויף די חסידישע טראדיציע פון זיך שעוון די קאפ, מיטן פרעגן "פארוואס אין די וועלט טוען ענק עס"?
ווייל דו מוזט האב איך געזאגט.

ווייל אונז מוזן! האט מיין מאן געזאגט פאר מיר ווען איך שטיי דערשראקן און פארגאפט, נאך וואס איך האב עם שפעטער געפרעגט פארוואס אונז מוזן טון די זאכן. אבער די ענטפער איז נישט גענוג געווען פאר מיר. איך האב געהאט נייע ענטפערס וואס איך האב געלערנט אנליין אין שמועסן. דארט אין די וואלקענעס. דארט אין די שאטנס פון מיין 10 X 12 אינטש סקרין ווי ס'איז געווען פאלשע ניק'ס און קיינע ווענט.
עווענטועל האבן מיינע מחשבות זיך גענומען לויפן שנעל. נייע און שארפערע אויפדעקונגען. יעדען טאג ווען איך האב מיך אויפגעוועקט צופרי האט די וועלט עפעס אויסגעזען אנדערש. איך בין געלעגן אין בעט פארלוירן אין מיינע געדאנקען. איך האב געטראכט פון עוועלאשן, פון רבי'ס רבנים און אויסוואלן. איך האב געטראכט איבער מיינע עלטערן, מיין מאן און מיין אינגל און ווי שאקירט מיין משפחה וועט זיין. איך האב געטראכט איבער מיר און איבער מיינע מעגליכקייטן, די ערשטע מאל אין לעבן.

אין די קאמיוניטי איז אזא זאך ווי אינדיווידזשואליטי, אוממעגליך. נישט אז טראכטן איז פרעסקרייבד, אבער וועלן עפעס וואס איז אנדערש ווי די קאמיוניטי האט פרעסקרייבד איז פשוט משוגע. פארוואס זאל איינער וועלן טון עפעס אנדערש? און פון וואו זאל יענער נעמען זיינע פרעמדע געדאנקען? זיין אן ארטיסט אדער א סייענטיסט אדער א לויער אדער א דאקטער אדער א גארביטש קאלעקטער קומט פשוט נישט אין באטראכט. די קאריערעס זענען פאר יענע אנדערע מענטשן וואס וואוינען אינדרויסן, ממש נעבן אונזערע תחומים. יענע ארעמע נשמות זענען פשוט נישט גענוג לאקי צו וויסן אז די באשעפער האט עכט נאר געוואלט אונז. פאר די וואס זענען אויפגעוואקסן צווישן אונז איז געווען אוממעגליך צו טראכטן אפילו פון צו וועלן זיין איינע פון די זאכן, אדער אפילו וועלן בכלל עפעס. וואס מ'וויל איז אירעלעוואנט. דו דארפסט טון וויאזוי מ'האט דיך אויסגעלערנט, און דאס איז עס.

מיין צעשיידונג איז געוואקסן און די טאלעראנץ פאר מיין צעשיידונג פון משפחה און קאמיוניטי איז געווארן קלענער. ווען איך האב מיך מיטגעכאפט אויפן באס, און באקומען א קופער בוירט קאנטראל דיווייס צו קנטראלירן געבורט, האט מיר די קיצלענישן אין מיין בויך אנגעזאגט אז דאס איז די אנפאנג פון די ענד. און איך פאל צוביסלעך ארויס פון מיין קאמיוניטי. איין טאג גאר פרי ווען די לעפטאפ איז געליגן אויפן פלאר צווישן אונזערע בעטן האט מיין מאן צאמגעפאקט זיין ציצית, זיין שווארצע היטן, זיינע לאנגע מאנטלעך און די ווייסע זאקן און מיך איבערגעלאזט אויף שטענדיג. מיין הארץ האט געשטאכן מיט ווייטאג און בענקעניש אבער איך האב נישט געקענט וויינען. איך האב נישט געקענט עם נאכלויפן און סטאפן ווייל איך בין געווען אין א וועלט פון וויסנשאפט און איך האב געוויסט מיין מערידזש אין פארלוירן אויף אייביג.

איך האב איבערגעלאזט די קאמיוניטי מיט מיין זון מיטנעמענדיג מיין קאמפיוטער מיט מיך. אונז האבן איבערגעלאזט פאר א לעבן אינדרויסן. פאר א לעבן וואס איך האב געהאט די געלעגנהייט צו בליקן דערויף פון מיין קאמפיוטער סקרין. יעצט בין איך אין א אנדערע וועלט, איך בין מער נישט די טאכטער פון דעם און דעם. מיט די פאטשיילע אויפן קאפ. אבער איך זעץ פאר מיט מיין אנאנימעט אין ארדער צו באזוכן און קאמענטירן די וועלט פון מיין עבר, און די וועלט פון מיין צוקונפט. צוויי וועלטן וועלכע טרעפן זיך צאם אויף די אינטערנעט. איך האף אז אויב נעם איך אראפ צוביסלעך און איידל מיין שלייער וועט דאס ערמעגליכן אז מיין משפחה זאל פארהאנדלען און שלום מאכן מיט וויזוי איך בין.

איך וואטש די נומערן פון חסידישע צובראכענע קולות אנליין וואקסן. און מער און מער חסידים פארלאזן די קאמיוניטי. און אסאך אסאך האנדלען האנט געהאלטענע דיווייסעס מיט אינטערנעט. אנליין טרעף איך א גרויסע אפשן פון דעבאטירער אויף ליטעראטורישע סייטס און בלאגס, טוויטער און פעיסבוק גרופס און יודישע זשורנאלן, וואו בלינדע שנאה געמישט מיט טאלעראנץ, פרויען האסנדע אויסגעמישט מיט פעמיניזם, און דעבאטעס נעמען דעם טאן אויף וואס אידן זענען באקאנט.

אונז טוען אפט דיסקאסן די צוקונפט פון חסידיזם אין די היינטיגע אינטערנעט עידזש, אין א צייט ווען דו דארפסט נאר עטליכע דאלער צו קויפן א טאטש סקרין פאון, ווען די ווענט וואס חסידים האבן אויגעפבויעט אין די פריערדיגע סענטשוריס קענען מער נישט צוריקהאלטן זיי פון זען די וועלט. כאטש די פולע אנווענדענישן פון די רבנים עס איינצוצוימען. ס'איז געווארן א נויטיגע זאך צום לעבן און וויכטיגע מיטל וויזוי צו מאכן פרנסה.
מיט די אינטערנעט וועלן געוויסע חסידישע קאמיוניטיס מוזן טרעפן א בעסערע וועגן צו מחנך זיין און עדזשיוקעיטן זייער יוגנט, ווי זיי איינצוצווינגען אין איגנאראץ. א סיסטעם פון "גלויבן" וואס קען אזוי שנעל צוריקגעוויזן ווערן, און איז באזירט אויף אזוי סאך מיס-אינפארמאציע קען נישט ביישטיין וויקיפידיע און גוגל. צייטן טשעינדזשן זיך פאר די קאמיוניטי וואס איז געווען ביזי פייטן צייט. אין די עידזש פון אינטערנעט, טוען די חסידים ביי וועלכע איך בין אויפגעוואקסן, און חתונה געהאט צווישן זיי, און געהאט קינדער, באלאנגען צו די פארגאנגענהייט.
דאס איז נישט מייניגע, דאס איז אויך נישט פון באשעפער. דאס איז פון די מאדערנע אחיה השילוניס פון היינט.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6958
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 5107 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6778 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

טאמבעל סאס, איך האב נישט געליינט דיין איבערזעצונג, איך גלייב אז ס'גוט, אבער א לייק פאר די עפפארט קומט זיך דיר.
באניצער אוואטאר
יואליש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 2678
זיך רעגיסטרירט: זונטאג אפריל 22, 2012 7:36 pm
האט שוין געלייקט: 1549 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 4305 מאל

שליחה דורך יואליש »

שמעקעדיג האט געשריבן:טאקע א פחד!

איך וואלט א נאמען געגעבן די קעפל: "שרעקעדיג: א תוצאה פון פארמיידן אינפארמאציע פאר אונזערע קינדער", אדער "א תוצאה פון אונזער חינוך".

זי האט נישט געטון קיין עבירות. זי איז געווארן אביסעלע אויפגעקלערט. אפילו נישט קיין משכיל. פראסט און פשוט, זי האט געליינט זאכן וואס מען האט איר נישט אויסגעלערנט, און ביי אלעם איז זי געווארן נאכאמאל שאקירט. (איך גיי איר נישט געבן גערעכט פארן זיצן שעות ארוכות אויפן אינטערנעט, דאס איז נישט געזונט פאר קיינעם, און מען דארף נישט זיין צו קלוג און זוכן צופיל אינפארמאציע, אבער קיין שמוץ און ע"ז האט זי נישט געזוכט, אלעס נאר אידישע זאכן)

מוסר השכל, ווי זי אליין שרייבט: מיט די היינטיגע אינטערנעט עפאכע, קען מען מער נישט איינצוימען די קינדער און זיי איינרעדן די אלע פאלשע נארישקייטן, אז נאר מיר זענען די ריכטיגע אידן. מען קען זיי קלאר זאגן אז הרבה דרכים למקום, אבער מיר פירן זיך על דרך אבותינו, צוליב די און די סיבות. אזוי וועלן זיי זיין "אויפגעקלערט" אלס קינד, און נישט ווערן איבערראשט פון יעדע אויפדעקונג נאך די חתונה.

די שרייבערין אליין זאגט דאס אויף איר קאריקאטור בלאג:

http://www.oyveycartoons.com/2012/07/10 ... -internet/
Commentary

Turning off the internet, THAT they say, should fix everything within Chasidism — from problems with infidelity to atheism to teenage rebellion and sexual urges or a plumbing crisis or a flopped honey tort. Rabbis have deliberated over ALL the problems caused by the internet, boasted a Citifield sport of their concerns, and are now implementing solutions. I heard of many Orthodox rabbis who are stepping up their warning against internet and are advising various precautions like filters or limited home use. Chasidic leaders, in their usual extreme way of responding to anything that threatens their tradition, are taking the highway. They are aggressively banning the internet and technological gadgets. They seem to hope that stopping the internetworks will push back down all issues that have come to the fore through the vorld-vide-veb. All the flaws and holes that have become plainly visible even to Chasidim, that’s what worries them.

Some Chasidic mosdos sent letters to the parent body demanding full disclosure of the parent’s internet activity. At the same time some religious institutions are demanding that the staff surrender their smartphones. Among my own Chasidic circles I have heard the smartphone called “treif”, one unfamiliar woman at a simcha going so far as to sternly voice her objections of the smartphone to my Angry-Bird enthusiast son. The woman reduced him to tears with her uncontained moral outrage at his bird-launching-pig-squashing activities. To this insanity I say, quoting the pigs, “hooooll!”

Chasidim are very concerned about the internet. They have reason to be. Chasidism has been changed by the internet, of that I am sure. Centuries of isolation are no more because invisible web waves brought an unfathomable wealth of resources to the palms of good pious women and to the vestle pockets of real chasidic men. Information that was completely unavailable and unknown to previous generations of Chasidim is now readily sitting on the very telephones with which Chasidic followers call their rabbis to ask their religious questions, be it about menstrual blood or a dairy fork in a meat sink. The answers available online are of a different breed entirely. Whereas rabbis respond in authoritarian halachik rulings, the internet provides not rulings, but information. The internet gives the information to the searcher and leaves the decision making to the person himself. One can find thousands of answers instead of one; through ooogles of google results, wikipedia, forum conversation or this blog (by the way, the answer is “what the heck is wrong with you?!” and for all other questions: “the naked chasidish lady would be ‘yes’ but she says ‘NO’”).

Of course this autonomy concerns the Chasidim! Of course they would like to shut the internet off and out. But the reality is clear: it’s impossible. The internet is not like any other secular influence; it is more portable, more important, more informative and more necessary than anything that’s come before. It is evolving so quickly and becoming so economical it is easy and important for Chasidim to have it at the same time as it is threatening it. Whereas old-time transgressors accessed secular media by dragging a TV into their home in a microwave box and hiding it in a closet, the internet put media – from pornography to philosophy – in the hands of the thousands of religious orthodox people in black suits right in the Citifield stadium (isn’t it amazing?). The internet is an intertwined part of modern life that can’t be extricated.

Very often I am asked about the internet and its effect on my life. Some who have been around the blogesphere for the last few years recall my early writing; naive, joyfully satirical and patriotically Chasidic. I was a married mother in Kiryas Joel, a conforming adherent. I have written about my transformation from that simple innocence to where I am now, and that the catalyst to my changes was the internet; especially the blogs. People point to my transformation and ask “Here, you see for yourself that the internet robbed you of our lifestyle, shouldn’t it be banned?”

It’s not the internet that robs. It’s the deprivation of education that does! The internet was only the catalyst that made my ignorance crystal clear. I went through this radical transformation because of my education system that made me so naive in the first place; a system in which I had been taught absolutely nothing real in terms of belief, tradition, history and ideas. I had been told I could not ask and I could not think. My mind was starved, famished, gasping for information for over twenty years, always aching with intellectual hunger pangs. My belief system was a house of cards; it came down to believing that we are so small and dull we can never learn or understand anything. When I asked questions, I was told “who are we to ask? those forefathers who were of tenfold intellectual capacity than today’s humans knew what we cannot comprehend!” and I had to accept that. Thousands upon thousands of questions unanswered, I was married off at eighteen not understanding any one of them. I had no capacity to make sense of choice (bechirah), divinity and morality – questions that lurked everywhere – but by believing that the information doesn’t exist for minds like mine.

Here’s the crime: it does! It is available to every thinking human being, and everyone should be entitled to think about them and study them and draw their own conclusions. The internet is filled with these questions and many many more, often on fully-frum Jewish forums. When I first realized that the power to think was mine, that those times I had been told I could not ask how miracles happened or why we had to keep these traditions were only fronts, I lost faith in my beliefs. I had been betrayed. I had been lied to. I had been mislead. It is as plain as day that the Chasidic education is full of misinformation upon which we are asked to give our whole lives. And a simple google search exposes it all.

That’s why Chasidic leaders are so concerned; the lies are burning under their feet.

Is Google THE problem for Chasidim then? Google is only the messenger, not the message. Punishing the messenger is simply silly, and self defeating too. What good will banning the internet do if the real problem, the problem of a belief system so weak that one angry-bird can blow it all away, continues to be taught and indoctrinated? If the betrayal continues?! If we continue to consider knowledge treif?! The intellectual robbery is bound to be discovered very easily in the age of information, no attempt to ban the internet sufficient to block it. And then what?!

Here’s what: once the betrayal becomes known not only are the old folk tales refuted, but a whole Jewish belief system loses credibility. There’s no putting the innocence back together. Everything one believed is lost. The religion becomes the face of a bitter prank, a system of misinformation that has made us mothers, fathers, wives, husbands, sons and daughters in a society that is full of lies.

For the sake of all I love and are Chasidic I beg: Please, promote the ban on intellectual robbery instead.
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6958
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 5107 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6778 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

יידל האט געשריבן:
געפילטע פיש האט געשריבן:ווי?

אויף איר ערשטע בלאג. איר מאן קאמענטירט אינטערן נאמען "יואליש".

יואליש?
איחוד פעלד
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 2933
זיך רעגיסטרירט: זונטאג מאי 20, 2012 6:00 pm
האט שוין געלייקט: 537 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1423 מאל

שליחה דורך איחוד פעלד »

עך מוז זאגען עפעס שמעקט נישט גוט מיט דער פרוי'ס גאנצע שרייבעכטס.

געווענליך, ווי מען קען זעהן פין די וואס שרייבען דא אין דעם פארום, און עס איז א דבר ידוע, איז די וואס ווערען אנגעקילט האבען נישט קיין געפיל צו חסידות מער, און קענען ביישטיין די גאנצע מעשה זאל האבען א מפלה, מפלה? נעה, לאמיר זאגען א גוטע נערווען בראך.

זי ווידער, שרייבט מער אויף א פארנעם אז זי איז קליא געווארען אויף די אינטערנעט, און לאידך גיסא, וויל זי אז מען זאל עפעס טוהן אז חסידות זאל האבען א קיום.
אויב זענען די קשיות קשיות שאין עליהם תשובה ווי זי שרייבט, איז פארוואס דארף חסידות א קיום?

אלא מאי, וואלט יאך געוואלט זאגען, אז די גאנצע באשרייבונג איז נישט מער ווי א חסידישע האקס געמאכט צו דערשרעקען אונז חסידים וועגען די ווייבער וואס גייען אויף די אינטערנעט.

העי חסיד, דיין ווייב האט אינטערנעט?
גיי האק זי אפ, ווייל זי ווערט פארלוירען.

ואל תשיבנו פין דעם וואס זי שרייבט אז דאס איז נישט די לעזונג, ווייל לגבי דעם קען מען שרייבען וואס מען וויל, ווען איינער האט א פחד אז זיין ווייב גייט אים פארלוירען גיין, האט ער נישט קיין פראבלעם צו שיסען דער שליח וואס גייט זי זאגען אז זי פארלירט א עולם שכולו תענוג.
א משוגענער באלאנגט אין משוגעים הויז, און א מאלעסטער באלאנגט אין תפיסה!!
אדם המוכה מחבירו יכול לילך לקבול לפני עכו"ם אע"פ דגורם למכה היזק גדול (רמ"א סי' שפ"ח ס"ז), מותר לקצץ ידיו על ידי גוי (ש"ך ס"ק מ"ה).
באניצער אוואטאר
יידל
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4922
זיך רעגיסטרירט: מוצ"ש פעברואר 25, 2012 11:44 pm
האט שוין געלייקט: 2755 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 4713 מאל

שליחה דורך יידל »

געפילטע פיש האט געשריבן:
יידל האט געשריבן:
געפילטע פיש האט געשריבן:ווי?

אויף איר ערשטע בלאג. איר מאן קאמענטירט אינטערן נאמען "יואליש".

יואליש?

אשפג. ניין, כ'גלייב נישט אז ס'איז דער זעלבער יואליש.
לא רעב ללחם. לא צמא למים.
באניצער אוואטאר
אברעמעל
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 496
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 5:40 pm
האט שוין געלייקט: 31 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 126 מאל

שליחה דורך אברעמעל »

איחוד צו וועם רעדסטו? לייקענסט די מציאות אז ס'דא אזא פרוי?
שטערט דיך אז איינער איז אפגעפארן און זאגט א סיבה וואס דו האלטס אז ס'קען נישט זיין?
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6958
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 5107 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6778 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

איחוד, איך בין שוין אינגאנצען צומישט, דא ביזטו אויך סארקאסטיש? ווייל קיינער גייט זיך נישט איינרעדן אז מרס. וויזל איז א באהאלטענע אגענט פאר די איחוד הקהילות.
רעאגיר