דער געזעלשאפטליכער ריס צווישן די צוויי זייטן פון דער מחיצה

ארטיקלען און באטראכטונגען איבער דער חרדי'שער געזעלשאפט און קולטור
רעאגיר
אלאדין
מאנשי שלומינו
מאנשי שלומינו
הודעות: 33
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג דעצעמבער 15, 2015 8:02 pm
האט שוין געלייקט: 71 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 224 מאל

דער געזעלשאפטליכער ריס צווישן די צוויי זייטן פון דער מחיצה

שליחה דורך אלאדין »

הקדמה

מיר אלע קענען דעם שמועס איבער ווי הויך די מחיצה דארף זיין, פון צען טפחים ביז צוואנציג איילן, וכל המוסיף מוסיפין לו. האט אבער איינער געקלערט אמאל ווי דיק די מחיצה דארף זיין? מיין פראגע איז אייגנטליך מעטאפאריש: ווי ווייט דארף דורכלויפן די געזעלשאפטליכע מחיצה צווישן די צוויי מינים? מ'קען באטראכטן פארשידענע אספעקטן וואס האבן א שייכות מיט די באציאונגען צווישן מענער און פרויען אין דער היימישער וועלט, און ס'איז דא א ברייט פעלד צו דעבאטירן וועגן דעם, גענוג טעמע פאר מערערע אשכולות אויף קאווע שטיבל. איידער איך וועל קענען אליין שרייבן וועגן דעם וועל איך דארפן מסדר זיין מיינע מחשבות, אבער קודם כל וויל איך דערציילן וואס ס'האט מיך געברענגט צו טראכטן וועגן דער טעמע.

דער גורם וואס האט ערוועקט מיין אינטערעס איז א בינטעלע בריוו וואס איך האב ערהאלטן פון א חבר, א היימישער יונגערמאן, וואס אנטהאלט א קארעספאנדענץ צווישן אים און א היימישע פרוי, וואו זיי שמועסן דורך די טעמע פון באציאונגען צווישן מענער און פרויען אין אונזער סביבה. זייער באקאנטשאפט האט זיך אודאי געקענט שאפן נאר דורך סאציאלער מידיע, און נישט אויף דער גאס וואו היימישע מענער און פרויען קומען נישט אין בארירונג כמעט. איך ווייס נישט צי די צוויי זענען עמטליכע שרייבער, אבער ווייניגסטנס אין דעם בריוו אויסטויש ווייזן זיי ארויס טאלאנט, און איך האב זיי געבעטן רשות צו פובליצירן אפאר בריוולעך, כדי צו ערוועקן א פלפול חברים.

די ערשטע פאר בריוו זענען נישט דירעקט אדרעסירט פון איינעם צום צווייטן, נאר ס'איז באזונדערע ארטיקלען וואס זיי האבן אויסגעטוישט צווישן זיך אבער מ'קען זען ווי איין ארטיקל קארעספאנדירט צום אנדערן. ערשט דערנאך ווערן די בריוו אדרעסירט מער דירעקט פון איינעם צום צווייטן. וואס ס'איז אינטערעסאנט איז די פערספעקטיוו פון וועלכער זיי באטראכטן די פראגע פון "טיילונג צווישן מענער און פרויען." מיר זענען געווענליך געוואוינט צו קוקן אויף דעם פון א פרומקייט שטאנדפונקט, אבער אין זייער קארעספאנדענץ דערקענט זיך א גאנץ אנדער קוק – אן אוניווערסאלע מענטשליכע פערספעקטיוו.

אין דעם בריוו אויסטויש ווערט אויפגעברענגט די פראגע, צי דער פארנעם פונעם ריס צווישן מענער און פרויען אין אונזער געזעלשאפט איז בכלל בארעכטיגט. דאס הייסט, דער געדאנק אין די שורות איז נישט קיין פארזוך צו צעברעכן די מחיצה אין די ספערעס פון צניעות, נאר הויפטזעכליך אין די ספערעס פון נארמאלע מענטשליכע באציאונגען. זיי ביידע גלייבן, ווי ס'קוקט אויס פון זייערע שריפטן, אז אין אונזער היימישער וועלט איז נישטא קיין געהעריגע קאמוניקאציע צווישן די צוויי מינים, און ס'גייט פיל ווייטער פון דעם וואס וואלט זיך געפאדערט צוליב פרומקייט. אין זייערע ווערטער דערקענט זיך אן אומצופרידנהייט מיטן מצב און א פרואוו דאס דורכצוקומען. (דער בריוו אויסטויש אליין קען באטראכט ווערן ווי אזא פרואוו.)

ווען איך האב אריינגעקלערט האב איך דערזען אז זיי בארירן א ריכטיגע נקודה. די טיילונג צווישן די צוויי מינים אין אונזער געזעלשאפט הייבט זיך נישט אן ווען מ'ווערט עלטער נאר פון גאנץ קליין. פון די דריי יאר און ווייטער גיט מען אכטונג אז די צוויי זייטן זאלן זיך צוזאמקומען ווי ווייניגער. ווען מ'נעמט אין באטראכט די קינדער מאגאזינען וואס קומען ארויס אויף אידיש, ווי למשל די "קינדליין" אדער די קינדער אפטיילונג אינעם "מאמענט", לאזט זיך באמערקן אז ס'איז געשטעלט מיט א דגש אויף א יונגלישער-מענערישער זייט, אויפ'ן זעלבן שטייגער ווי די ערוואקסענע וועלט אין וועלכער מיר לעבן. ס'איז זיכער אז ביידע מינים פארלירן פון דעם וואס זיי קענען נישט פירן קיין דיאלאג, און די דיפערענץ וואס שאפט זיך מיט דער צייט איז צומאל ווי פון צוויי באזונדערע פעלקער.

ס'איז א שאד איך זאל מאכן לאנגע הקדמות ווען איך האלט סיי ווי ביים ארויסשטעלן עטליכע בריוו, אז מ'זאל קענען זען פון וואס ס'רעדט זיך. איך האב באקומען נישט מער ווי עטליכע בריוו און זיי זעען מיר אויס אינטערעסאנט. איך האב געבעטן רשות עס ארויסצושטעלן אויף קאווע שטיבל, און איך האף אז דאס וועט זיי מוטיגן צו שרייבן ווייטער און אדרעסירן די טעמע פון יעדן מעגליכן קוק ווינקל. איך וועל ארויסשטעלן נאר איינס אדער צוויי בריוו אויפאמאל, כדי צו געבן א געלעגנהייט צו קאמענטירן און דעבאטירן די געדאנקען וואס ווערן ערווענט אין די שריפטן פון ביידע זייטן.

איך דארף נאר באצייכענען דעם פאקט אז די פרוי האט געשריבן אירע בריוו אויף ענגליש, נישט אויף אידיש, אבער איך וועל יעדן בריוו איבערזעצן אויף מאמע לשון פאר'ן ארויסלייגן אויף קאווע שטיבל. דער פאקט אז היימישע ווייבער ניצן אן אנדערע שפראך ווי די מענער, איז נאך אן אנדייט אויף דעם שפאלט וואס האט זיך געשאפן צווישן די צוויי זייטן. איז דען נישט די שפראך דער סימן פון א פאלק? אויב אזוי, וואס א פנים האט עס ווען פופציג פראצענט פון א גרופע ניצט אן אנדערע שפראך ווי די אנדערע פופציג פראצענט? דאס וואס מיר רופן "מאמע לשון" פארלירט ביי אונז צוביסלעך דעם פעמינינען חן ווען די מאמעס הערן עס אויף צו ניצן. ווער איז שולדיג אויף דעם?

אויף מיין פראגע צו דעם יונגערמאן, צי ער האט שוין אמאל פערזענליך געטראפן די פרוי מיט וועמען ער פירט א שריפטליכן דיאלאג אויף סאציאלער מידיע, האט ער געענטפערט אז זיי האבן זיך געזען נישט מער ווי איין מאל אויף א קורצער צייט, אבער ס'איז געווען אונטער א דרוק און ער געדענקט ניטאמאל וויאזוי זי קוקט אויס (ער האט עס געזאגט מיט א טאן פון אנטוישונג). אין מיינע אויגן האט עס צוגעלייגט צו דער רעלעוואנטקייט פונעם בריוו אויסטויש, ווייל ס'פארקערפערט פאקטיש א דיאלאג צווישן צוויי זייטן וועלכע קענען זיך נישט צוזאמקומען אויף א נארמאלן באגעגעניש צוליב די אומשטענדן פון דער סביבה. איך גלייב אז זיי וואלטן גערן אויסגעטוישט זייערע געדאנקען אויף א גלעזל קאווע אין א לאקאלער קאפע, אבער דער געזעלשאפטליכער מציאות מאכט עס מער קאמפליצירט.

אויך דער סטיל פונעם שרייבן איז אנדערש צווישן די צוויי. דאס שרייבן פונעם מאן איז דאכט זיך מער וויזיאנעריש, בשעת דאס שרייבן פון דער פרוי איז פשטות'דיג און אפנהארציג (וועלכע געפעלט מיר דוקא מער). די צוויי פארשידענע סטילן קען אפשר אויך זיין אן אפשפיגלונג פון דער טיילונג צווישן די צוויי זייטן פון דער מחיצה, אדער ווייזט עס סתם אזוי אז זיי האבן פארשידענע כאראקטערן. דאס וועל איך לאזן פאר אנדערע צו באשטימען. איין זאך איז אבער קלאר, אז זיי זענען פאראייניגט אין דעם וואס דרוקט זיי, און אין דער האפענונג אז ס'זאל געפונען ווערן א לעזונג צו דעם. אפילו אויב מיר וועלן נישט מסכים זיין מיט זייערע מיינונגען וועט עס זיין אן אינטערעסאנטער אנהויב פאר א דעבאטע.

צו ליינען די בריוו פון דער פרוי אין דער אריגינעלער [ענגלישער] ווערסיע, זעט דעם אשכול.
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 2 אום אלאדין, רעדאגירט געווארן 0 מאל בסך הכל.

דער אשכול פארמאגט 83 תגובות

איר דארפט זיין א רעגיסטרירטער מעמבער און איינגעשריבן צו זען די תגובות.


רעגיסטרירן איינשרייבן
 
רעאגיר