דעילי ניוז: נאר אידיש האט א פאסיגע ווארט פאר 2016: "פארקאקט"

[העניך]

דער "דעילי ניוז" שרייבט אז פאר אזא משוגענע יאר ווי 2016 דארף מען טרעפן דעם פאסיגסטן ווארט דאס צו שילדערן. לויט דעם שרייבער, איז נישט דא קיין בעסערע ווארט ווי דעם אידישן ווארט "פארקאקט".

דער שרייבער טענה'ט אז אידיש, זייענדיג א שפראך וואס האט ארומגעוואנדערט גלות'ן צוזאמען מיט איר אידישן פאלק, האט זוכה געווען אז אירע ווערטער האבן פארשידענע ניואנסן און מיינונגען וועלכע מ'קען נישט מסביר זיין אויף אנדערע שפראכן.

אביסל פון זיין לשון:

The Cubs won the World Series, which was certainly great, but also clearly farkakt. Farkakt doesn't mean "bad." It means the world has turned upside down.

David Bowie and Prince dying in the same year? That's not just sad, it's farkakt!

The entire election season? Whether your candidate won or lost, a campaign that featured a candidate boasting about his penis size and sexually assaulting women was farkakt!

Donald Trump hires an anti-environment, coal industry lackey to run an agency that has "environment" and "protection" in its name? That's not merely a change from Democratic policy to Republican policy. It's farkakt!

Donald Trump hires a guy who wanted to eliminate the Department of Energy to head the Department of Energy? That's not merely an odd choice of leadership. It's farkakt (especially because the would-be Energy secretary is such a dreykop that the whole thing is a shanda!)

Officials in a Michigan town fight an order to provide clean drinking water to residents. That's not just a questionable legal maneuver. It's farkakt! It's so farkakt that it makes me want to issue a huge geshray at the kakameyne scheme.

We didn't save Syrian refugees so we let the Russians intervene under the guise of doing it. And the Russians killed them. That's not just a foreign policy error, it's farkakt.

פאר דעם גאנצן ארטיקל, זע דא:
http://www.nydailynews.com/news/nationa ... -1.2913075

[מפוזרי]

ס'זעט נישט אויס ווי דער דעילי ניוז ווייסט וואס פארקאקט מיינט.
לראיה: ווען איך זאג "דער פארקאקטער דעילי ניוז", האב איך נישט געזאגט אז ס'האט זיך איבערגעדרייט פון אויבן אראפ.
אבער דאס איז שוין איינמאל אמת, אז דאס יאר איז פארקאקט.

[קל וחומר]

זיי דעפענירן דעם שפריך 'מיטן פיטום אראפ' אלס פארקאקט.
גיי לערן א גוי ברטנורה... (כ'וואונדער מיך ווי אזוי זיי וואלטן דאס דעפינירט..)

[שלום שטיסל]

פארקאקט האט א פשוטער שטארק באנוצטער ענגלישער ווארט

[וואלווי]

... knee deep in something that rhymes with skit

[וואלווי]

זיי דעפענירן דעם שפריך 'מיטן פיטום אראפ' אלס פארקאקט.
גיי לערן א גוי ברטנורה... (כ'וואונדער מיך ווי אזוי זיי וואלטן דאס דעפינירט..)

ס'איז געראדע דא א literal translation פאר די פיטום אראפ אין ענגליש, דאס איז half mast למשל ווען מ'הענגט די פאן נידעריג אלס טרויער, הגם ס'מיינט נישט דוקא דער זעלבער זאך אז "ס'איז פארקאקט" נאר ס'מיינט אז ס'איז נישט גוט און מ'טרויערט בפועל, ס'נעמט זיך פון דער פשוטער אפטייטש אז mast מיינט דער שטעקען (פון א פאן) אדער שפיץ (פון א שיף) וואס דאס איז דער טייטש פון פיטום. די נפק"מ איז אז אין יודיש איז עס אן אויסדרוק און גוי'יש איז עס א טייטש.

אין ענגליש וואלט עס אפשר געווען "היינט איז אלעס ארויף געפאקט" מיט א פ' רפה?...

אדער things went south, going up the creek

[berlbalaguleh]

וואלוי: במחכת"ה איז קל וחומר גערעכט. ווייל דער מציאות איז אז א יעדע שפראך און קולטור האט זיך זייערע אייגענע אויסדרוקן. און אפילו מ'קען איבערטייטשן פון איין שפראך צו די צווייטע, קען מען אבער נישט אריבערטראגן דעם אפקלאנג פון דעם ווערטל צו די אנדערע שפראך. טאקע פון דא איז א ראיה. העלף סטעףף אין די אמעריקאנער קולטור מייינט טאקע אן אויסדרוק פון טרויער. אבער דער אידישער ווערטל ..."מיט'ן פיטום אראפ"...גייט א סאך ווייטער. ס'דרוקט אויס א געפיהל פון שלימזל. אז פאר דעם מענטש גייט אלעס אויף דעם פארקערטן ריכטונג...!

דרך אגב. ס'איז דא א ביסל אן אנדערע גירסא אין דעם ווערטל...וואס גייט אזוי..."מיט די פוטער אראפ"...דער פשט איז, א שטיקל ברויט וואס איז אנגעשמירט מיט פוטער, אויב ס'פאלט אויף די טרוקענע זייט קענמען עס נאך עסן. אבער אויב ס'פאלט אויף די זייט מיט פוטער, מוז מען עס שוין אוועקווארפן. און א מענטש וועלכער האט ח"ו נישט קיין מזל, זאגט דער משל אז זיין שטיקל בוריט פאלט אייביג מיט די פוטער אראפ...!

[וואלווי]

דרך אגב. ס'איז דא א ביסל אן אנדערע גירסא אין דעם ווערטל...וואס גייט אזוי..."מיט די פוטער אראפ"...דער פשט איז, א שטיקל ברויט וואס איז אנגעשמירט מיט פוטער, אויב ס'פאלט אויף די טרוקענע זייט קענמען עס נאך עסן. אבער אויב ס'פאלט אויף די זייט מיט פוטער, מוז מען עס שוין אוועקווארפן. און א מענטש וועלכער האט ח"ו נישט קיין מזל, זאגט דער משל אז זיין שטיקל בוריט פאלט אייביג מיט די פוטער אראפ...!

מיט די פיטער אראפ איז די קלאסישע עקסעמפל פון וואס ווערט אנגעריפען אין ענגליש murphy's law אז וואס ס'קען גיין ראנג געשענט טאקע