א צומישט עם הארץ מיט א זאק אויבערפלעכליכע קשיות

[ברוך שפינוזה]

רוב וועלן בלייבן מיט די צינג אינדרויסן, און דיר ענפערן אז דו זאלסט גאגלען origin of life און די וועסט שוין זען

מיין גאגעל ברענט דאס ארויף אויף די טאפ

The origin of life on earth is a scientific problem which is not yet solved. There are plenty of ideas, but few clear facts. It is generally agreed that all life today evolved by common descent from a single primitive lifeform.

אנדערע וועלן ניצן א leap of faith און די כח פין סייענס און וועלן זאגן אז הגם מיר האלטן נאך נישט דארט אבער סוף סוף, גלייב איך, אז מיר וועלן דאס אויספיגערן

איך בין נישט קיין אטאיסס, און איך בין נישט אינגאנצן זיכער אז אלץ וואס זיי פארקויפן איז אמת. איך האב נאר געוואלט ארויסברענגען, אז אויב דיין אמונה איז געבויט אויף דעם אז זיי האבן נישט קיין תירוץ אויף דעם, וואס וועסטו טון מארגן, ווען זיי גייען אויפקומען מיט א טעאריע וואס איז מתקבל על הדעת, מיט צענדליגע הוכחות שאין עליהם תשובה אלא בדוחק גדול?

אלא מאי? דעמאלטס גייסטו זוכן אן אנדער תירוץ צו גלייבן, אדער וועסטו זאגן "חלה דעקל". איז וואס גייט מיין תירוץ אויפטון? פארוואס זיך משוגע מאכן סתם אין די וועלט אריין? מאך דו אליין א גוגל סוירטש.

ווי האט יענער געזאגט, דו האסט נישט קיין קשיות, דו האסט תירוצים, אויף קשיות קען איך ענטפערן תירוצים, אויף תירוצים קען איך נישט ענפערן קיין תירוצים.

ועל כגון דא נאמר, "שערי תירוצים לא ננעלו".

[שבת אחים]

סייענס האט טאקע נאכנישט אויסגעפיגערט די Origin of life. ווער ס׳גייט דאס אויספיגערן גייט זיין די נעקסטע איינשטיין אדער דארווין. לויט סייענס האט זיך לייף דעוועלעפט אזוי פרי ווי 3.5 ביליאן יאר צוריק און דערווייל האט מען נישט קיין שום הארטע עווידענס אויף גארנישט, אסאך טעיאריעס איז יא דא אבער גארנישט וואס מקען עקטיולי אויפווייזן און ארפלייגן אויף א סייענטיפישע פאפיר.

מאדערן סייענס איז רעלטיוולי א נייע זאך ביז נישט לאנג צוריק האבן אונז גארנישט געוואוסט וועגן די געזעצן פון נאטור, עס איז קוים דא דריי הונדרעט יאר פון אייזיק נוטאן, 200 פון מייקל פאראדעי, 150 פון דארווין, ווייניגער ווי הונדערט פון איינשטיין. ביז די נעקסטע חכם וואס וועט אויפקומען מיט וויאזוי לעבן האט זיך דיוועלעפט אויף אונזער פלאנעט בלייבט עס א מיסטעריע.

און וויאזוי האט נאר די דענקער און פילאספער Aldous Huxley געזאגט:

There are things known and there are things unknown,and in between are the doors of perception

[הקטן]

סייענס האט טאקע נאכנישט אויסגעפיגערט די Origin of life. ווער ס׳גייט דאס אויספיגערן גייט זיין די נעקסטע איינשטיין אדער דארווין.

האב איך דיר געזאגט?
סייענס ווייסט נישט און א leap of fate אז זיי גייען געוואר ווערן מיט די צייט
ביז דערווייל וועט זיין געניג אז ס'איז דא תיריצים פארוואס זיי ווייסען נישט.
סייענס איז נאך צי אינג צי וויסען, ווען וועסט עלטער ווערן וועסטו שוין פארשטיין

[ברוך שפינוזה]

סייענס האט טאקע נאכנישט אויסגעפיגערט די Origin of life. ווער ס׳גייט דאס אויספיגערן גייט זיין די נעקסטע איינשטיין אדער דארווין.

האב איך דיר געזאגט?
סייענס ווייסט נישט און א leap of fate אז זיי גייען געוואר ווערן מיט די צייט
ביז דערווייל וועט זיין געניג אז ס'איז דא תיריצים פארוואס זיי ווייסען נישט.
סייענס איז נאך צי אינג צי וויסען, ווען וועסט עלטער ווערן וועסטו שוין פארשטיין

וואס איז אומריכטיג מיט'ן טראכטן אזוי?

[מפוזרי]

@לבי ובשרי,
למעשה האט מען דיר נישט געהעריג געענטפערט אויף דיין ערשטער פראגע, לדידי איז די תשובה אזוי:

דער שאלה וואס דער מאמין דארף זיך פרעגן איז נישט "איז דא א גאט?", נאר "גלייב איך אין גאט?''.

אויב איז די אמונה דיר מתיישב על לבך וואס גייט דיר אן וואס דער קריסט טראכט? און אויב איז דער גאנצער באזיס פון דיין אמונה געבויט אויף דעם אז אז אונזערס שטימט בעסער ווי אנדערע, זײ טאקע מוחל און טו עס מברר זיין.

[שבת אחים]

[quote="הקטן"][quote="שבת אחים"]סייענס האט טאקע נאכנישט אויסגעפיגערט די Origin of life. ווער ס׳גייט דאס אויספיגערן גייט זיין די נעקסטע איינשטיין אדער דארווין.
[/quote]
האב איך דיר געזאגט?
סייענס ווייסט נישט און א leap of fate אז זיי גייען געוואר ווערן מיט די צייט
ביז דערווייל וועט זיין געניג אז ס'איז דא תיריצים פארוואס זיי ווייסען נישט.
סייענס איז נאך צי אינג צי וויסען, ווען וועסט עלטער ווערן וועסטו שוין פארשטיין[/quote]

סאיז מעגליך אז זיי גייען עס קיינמאל נישט אויספיגורן. סאיז דאך געשעהן ביליאנען יאהרן צוריק. סאיז קיינמאל נישט קיין פראבלעם ווען מזאגט די ׳אמת׳ איך ווייס נישט. די פראבלעם איז ווען מקלעימט אז מ׳ווייסט און למעשה ווייסט מען גארנישט. סייענס איז נישט אין די ׳קלעימנג ביזנעס׳ זיי קלעימן נישט קיין זאכן, אויב עפעס שטימט מעטאמטיקלי אויף א סייענטיפישע פאפיר איז איין זאך אבער אלע אנדערע ׳קלעימס׳ בלייבט אין די קאטיגאריע פון טעיאריעס און נישט קיין מציאות.


כוועל דיר זאגן נאך א פאקט וועגן סייענס: נישט נאר סייענס האט נישט קיין אהנונג וויאזוי לעבן האט זיך אנגעפאנגען. נאר רוב מיני פארומס פון לייף אויף די פלאנעט האבן סייענטיסטן נאכאלץ נישט אנגעקומען צו שטודירן. פארשטאנען? רוב לעבעדיגע זאכן וואס לעבט יעצט אויף אונזער פלאנעט איז נאכאלץ פרעמד און אומוויסענד צו סייענס.

לעומת זה איז דא גענוג און נאך שווערע קאמפליצירטע זאכן וואס סייענס האט יא אויסגעפיגורט און געברענגט א רעוועלאציע אויף די וועלט. בלייבט ווייטער ריכטיג די ווערטער פון האוקסלי: ״סאיז דא זאכן וואס מיר ווייסן און פארשטיין און דערנאך איז דא זאכן וואס איז אוממעגליך צו וויסן און פארשטיין און אינצווישן געפינט זיך די טויערן פון פארשטאנד״.

[לבי ובשרי]

באמת איז דא א שטיקל תירוץ, א בחינה פון נצח ישראל לא ישקר, אבער איך ווייס נישט ווי שטארק עס איז.

דו פארשטייסט וואס דו רעדסט?
דו קענסט מסביר זיין וואס דאס פארענפערט?

נצח ישראל לא ישקר, טוט אביסל לעזן די חומר הקושיא, צוליב דעם וואס למעשה ביי כלל ישראל קען כמעט יעדער איינער דיר אויפווזיין מיט הוכוחת ברורות זיין יחוס עד אדם הראשון, דאגעגן ביי די גוים איז כמעט נישט פארהאן אזא זאך, כידוע, אשר ע"כ, פשוט, פון מציאות אויס, איז כלל ישראל די מערסטע מיוחס'דיגע פאלק. לא כן די אנדערע זענען צעמישט און צופראסקעט, ממילא, אויף די פראגע אז יעדער קען קומען מיט תורות און פשעטלעך פאר זיינע גלויבן וכדומה, איז אלעס פיין און וואויל, אבער אז עס זאל זיין א פאלק, וואס שוין דורי דורות אזוי, דעס איז כמעט נישט פארהאן ביי קיינעם, ממילא, לו יצוייר אז אלעס איז דמיונות, און יעדע פאלק קען באווייזן צו הייליגן געוויסע זמנים, ביי קיינעם (כמעט) האט דאס אבער נישט אנגהאלטן אזוי לאנג.
פארשטאנען?

[לבי ובשרי]

באמת איז דא א שטיקל תירוץ, א בחינה פון נצח ישראל לא ישקר, אבער איך ווייס נישט ווי שטארק עס איז.

דו פארשטייסט וואס דו רעדסט?
דו קענסט מסביר זיין וואס דאס פארענפערט?

ער פארשטייט טאקע נישט וואס ער רעדט, אבער וואס ער וויל פארשטייט ער שוין איינמאל, האסט נאכנישט געכאפט?! ער וויל טראללן...

שפינוזה קום אראפ אביסל, chil.

[שבת אחים]

באמת איז דא א שטיקל תירוץ, א בחינה פון נצח ישראל לא ישקר, אבער איך ווייס נישט ווי שטארק עס איז.

דו פארשטייסט וואס דו רעדסט?
דו קענסט מסביר זיין וואס דאס פארענפערט?

נצח ישראל לא ישקר, טוט אביסל לעזן די חומר הקושיא, צוליב דעם וואס למעשה ביי כלל ישראל קען כמעט יעדער איינער דיר אויפווזיין מיט הוכוחת ברורות זיין יחוס עד אדם הראשון, דאגעגן ביי די גוים איז כמעט נישט פארהאן אזא זאך, כידוע, אשר ע"כ, פשוט, פון מציאות אויס, איז כלל ישראל די מערסטע מיוחס'דיגע פאלק. לא כן די אנדערע זענען צעמישט און צופראסקעט, ממילא, אויף די פראגע אז יעדער קען קומען מיט תורות און פשעטלעך פאר זיינע גלויבן וכדומה, איז אלעס פיין און וואויל, אבער אז עס זאל זיין א פאלק, וואס שוין דורי דורות אזוי, דעס איז כמעט נישט פארהאן ביי קיינעם, ממילא, לו יצוייר אז אלעס איז דמיונות, און יעדע פאלק קען באווייזן צו הייליגן געוויסע זמנים, ביי קיינעם (כמעט) האט דאס אבער נישט אנגהאלטן אזוי לאנג.
פארשטאנען?

וואס? קיינער קען נישט אויפווייזן קיין שום יחוס ביז אדם הראשון, ספעציעל מיט ׳הוכוחת ברורות׳ וואס זענען די גרויסע הוכוחת ברורות? לאמיר הערן...

[לבי ובשרי]

באמת איז דא א שטיקל תירוץ, א בחינה פון נצח ישראל לא ישקר, אבער איך ווייס נישט ווי שטארק עס איז.

דו פארשטייסט וואס דו רעדסט?
דו קענסט מסביר זיין וואס דאס פארענפערט?

נצח ישראל לא ישקר, טוט אביסל לעזן די חומר הקושיא, צוליב דעם וואס למעשה ביי כלל ישראל קען כמעט יעדער איינער דיר אויפווזיין מיט הוכוחת ברורות זיין יחוס עד אדם הראשון, דאגעגן ביי די גוים איז כמעט נישט פארהאן אזא זאך, כידוע, אשר ע"כ, פשוט, פון מציאות אויס, איז כלל ישראל די מערסטע מיוחס'דיגע פאלק. לא כן די אנדערע זענען צעמישט און צופראסקעט, ממילא, אויף די פראגע אז יעדער קען קומען מיט תורות און פשעטלעך פאר זיינע גלויבן וכדומה, איז אלעס פיין און וואויל, אבער אז עס זאל זיין א פאלק, וואס שוין דורי דורות אזוי, דעס איז כמעט נישט פארהאן ביי קיינעם, ממילא, לו יצוייר אז אלעס איז דמיונות, און יעדע פאלק קען באווייזן צו הייליגן געוויסע זמנים, ביי קיינעם (כמעט) האט דאס אבער נישט אנגהאלטן אזוי לאנג.
פארשטאנען?

וואס? קיינער קען נישט אויפווייזן קיין שום יחוס ביז אדם הראשון, ספעציעל מיט ׳הוכוחת ברורות׳ וואס זענען די גרויסע הוכוחת ברורות? לאמיר הערן...

וואס עס זענען די גרויסע הוכחות פון כלל ישראל?

[שמעון וואלף]

איך האב א שאלה פאר די אטאיסטן. זייער אסאך זאכן קען מען מסביר זיין אז עס פירט זיך בדרך הטבע, אבער וויאזוי פארשטייט מען אז מענטשן און אנדערע בעלי חיים ווערן באשאפן און קענען זיך באוועגן און נאך אפאר יאר ענדיגט זיך עס און מ'ווערט באוועגלאז. ס'מוז דאך זיין אז ס'איז דא א באשעפער וואס גיט אריין א נשמה און די גוף און שפעטער נעמט ער עס אוועק. אדערווייז פארשטיי איך עס נישט.

איך בין זיכער אז דאס איז שוין אן אויסגעדראשענע סוגיא און איך בין נייגעריג וואס זיי זאגן דערויף.

אויב איך פארענטפער דיין שאלה/קשיא, ווערסטו אן אטאיסט? אז נישט איז א שאד מיין צייט, קענסטו גוגלען, origin of life.

מיין שאלה איז נישט געווען געצילט דוקא צו דיר. טאמער האלטסטי אז ס'איז א שאד דיין טירחא האסטי געקענט שפארן די טירחא פון די תגובה אויך.
Origin of life איז נישט א זאך וואס איז אמאל געשעהן. יעדע מינוט ווערן געבוירן מענטשן און בעלי חיים און אזוי אויך שטארבן. דאס אליין דארף זיין גענוג א סיבה צו גלייבן אז ס'איז דא איינער וואס קאנטרעלירט עס. ווילאנג די אטאיסטן קומען נישט אויף מיט א טעארי דאס מסביר צו זיין דארף מען זיין א שוטה אנצונעמען זייער שיטה

[הקטן]

ווילאנג די אטאיסטן קומען נישט אויף מיט א טעארי דאס מסביר צו זיין דארף מען זיין א שוטה אנצונעמען זייער שיטה

איך ווייס נישט פארוואס דו מאכסט אן עסק פין איין קליינע פרט, וואס סייענס גייט אט אט פארענפערן
געניג און נאך זאכן האט שוין סייענס פארענפערט.

בכלל איז כדי זאלסט וויסען אז טעריס איז דא געניג, קיין איינס פין זיי מאכט נישט די פראבלעם גרינגער,
אלס וואס ס'טוט ספאשט די פראבלעם אראפציר, ותי לא מידי
האסט אמאל געהערט פין Primordial soup?

דו פרעגסט פארוואס מענטשן שטארבן?

Organisms grow old because nature doesn't need them any more. If the purpose of life is to procreate and replicate successfully -
this is the logic of the so-called selfish gene theory .

דאס, און ענדליך צי דעם, איז געניג פאר דעם עטיאיסט צי זאגן "שלום עלי נפשי"

[ברוך שפינוזה]

באמת איז דא א שטיקל תירוץ, א בחינה פון נצח ישראל לא ישקר, אבער איך ווייס נישט ווי שטארק עס איז.

דו פארשטייסט וואס דו רעדסט?
דו קענסט מסביר זיין וואס דאס פארענפערט?

ביי כלל ישראל קען כמעט יעדער איינער דיר אויפווזיין מיט הוכוחת ברורות זיין יחוס עד אדם הראשון

דו ווייז מיר אויף מיט הוכחות ברורות דיין יחוס ביז אדם הראשון, און איך ווייז דיך אויף מיין יחוס ביז א Neanderthal, האמיר א דיל?

[לבי ובשרי]

כֹּל הַנִּקְרָא בִשְׁמִי וְלִכְבוֹדִי בְּרָאתִיו יְצַרְתִּיו אַף עֲשִׂיתִיו (ישעי מג ז).
צו וואס ברויך דער אויבערשטער כבוד??

[berlbalaguleh]

סייענס האט טאקע נאכנישט אויסגעפיגערט די Origin of life. ווער ס׳גייט דאס אויספיגערן גייט זיין די נעקסטע איינשטיין אדער דארווין. לויט סייענס האט זיך לייף דעוועלעפט אזוי פרי ווי 3.5 ביליאן יאר צוריק און דערווייל האט מען נישט קיין שום הארטע עווידענס אויף גארנישט, אסאך טעיאריעס איז יא דא אבער גארנישט וואס מקען עקטיולי אויפווייזן און ארפלייגן אויף א סייענטיפישע פאפיר.

מאדערן סייענס איז רעלטיוולי א נייע זאך ביז נישט לאנג צוריק האבן אונז גארנישט געוואוסט וועגן די געזעצן פון נאטור, עס איז קוים דא דריי הונדרעט יאר פון אייזיק נוטאן, 200 פון מייקל פאראדעי, 150 פון דארווין, ווייניגער ווי הונדערט פון איינשטיין. ביז די נעקסטע חכם וואס וועט אויפקומען מיט וויאזוי לעבן האט זיך דיוועלעפט אויף אונזער פלאנעט בלייבט עס א מיסטעריע.

און וויאזוי האט נאר די דענקער און פילאספער Aldous Huxley געזאגט:

There are things known and there are things unknown,and in between are the doors of perception

But the trick is to have the ability to distinguish between the known and the unknown...! and to acknowledge and accept the unknown...!

[מצפה לישועה]

@לבי ובשרי,
איך גיי צוריק צו דיין ערשטע פראגע,
איך מיין מ'האט דיר נישט געענטפערט די פשוט'סטע תשובה.

ערשטנ'ס, מיין איך זאלסטו זיך קלאר שטעלן ביי דיר אויב דו גלייבסט אין איין גאט.
אין 'גאט' מיין איך נישט דווקא די יידישע גאט. נאר עצם דעס אז דו גלייבסט אז עס איז דא איינער וואס האט באשאפן דו וועלט אין ער פירט די וועלט.
טאמער גלייבסטו נישט-
דיין אלטסטו נאך א שטאפל פריער, און גיי לערן אפ די נושא פון גלייבן אין איין גאט.
טאמער גלייבסטו יא-
האסטו שוין אראפ גענומען פון די רשימה פון די רעליגיעס אסאך פון זיי וואס גלייבן אין אסאך געטטער, אין האלץ/שטיין/ זוהן, אדער גלייבן בכלל נישט אין א גאט,
ביסטו געבליבן מיט די דריי רעליגעיס: יידישקייט, איסלאם, און קריסטנטום.
יעצט, איינע פון גרעסטע אינטערשיידן צווישן די יידישקייט אין להבדיל די איסלאם און קריסטנטום איז,
אז די יידישקייט איז געבויט אויף א מעמד וואס מן הסתם קרוב צו צוויי מיליאן מענטשן האבן געזעהן מיט זייער אייגענע אויגן,
לעומת די איסלאם און די קריסטנטום וואס איז געבויט אויף א נבואה / חיזיון וואס איין מענטש האט געזעהן, און ער איז ארויס געקומען און געפאדערט, לרוב מיט געוואלד אז די מענטשהייט ארום אים זאל אים גלייבן.
(אגב, די טענה איז שייך אויך אביסל כלפי די בודהיזם, וואס איז געבויט אויף א תורה פון איין מענטש)
אז א מענטש קומט ארויס פון א מערה אין טענה'ט אז גאט האט זיך באווזן פאר אים,
איז אסאך שווערער צו אים גלייבן,
ווי ווען 2 מיליאן מענטשן פירן אריבער פון א טאטע צו א קינד אז זיי האבן געווען ווען גאט האט זיך באווזן פאר זיי.

[רביה''ק זי''ע]

כֹּל הַנִּקְרָא בִשְׁמִי וְלִכְבוֹדִי בְּרָאתִיו יְצַרְתִּיו אַף עֲשִׂיתִיו (ישעי מג ז).
צו וואס ברויך דער אויבערשטער כבוד??

קען זיין אז דאס פארענטפערט דיין שאלה:

The Supreme Lord is the supreme enjoyer, and we living entities are His servitors. We are created for His enjoyment, and if we participate in that eternal enjoyment with the Supreme Personality of Godhead, we become happy. We cannot become happy otherwise. It is not possible to be happy independantly, just as no one part of the body can be happy without cooperating with the stomach. It is not possible for the living entity to be happy without rendering transcendental loving service unto the Supreme Lord.

[רביה''ק זי''ע]

האסטו שוין אראפ גענומען פון די רשימה פון די רעליגיעס אסאך פון זיי וואס גלייבן אין אסאך געטטער, אין האלץ/שטיין/ זוהן, אדער גלייבן בכלל נישט אין א גאט,
ביסטו געבליבן מיט די דריי רעליגעיס: יידישקייט, איסלאם, און קריסטנטום.

גראדע זענען דא נאך רעליגיעס וואס גלייבן אין איין גאט. און ס'אויך דא רעליגיעס וואס גלייבן נישט יא און אויך נישט נישט, זיי זענען בכלל נישט עוסק אין דעם, ס'רופט זיך agnostic.

גראדע קען מען ביידע שיטות אריינטייטשן אין אידישקייט, אבער דאס איז א באזונדערע שמועס.

[לבי ובשרי]

אין ליכט פון מיין פראגע איבער די ריכטיגע אמונה, האט מיר איינער צוגעשיקט דעם סרט, דער שואל ליינט ממש אפ מיינע שורות... (מערקט די דראמאטישע געשעעניש סוף פונעם קליפ)
https://youtu.be/ZB8Fuxb6BIo

[רביה''ק זי''ע]

דער אמנון יצחק איז פיינע נייעס, איך פארשטיי נישט וואס זיינע ווערטער האבן א שייכות מיט בודהיזם און הינדואיזם אבער שוין.

[לבי ובשרי]

דער אמנון יצחק איז פיינע נייעס, איך פארשטיי נישט וואס זיינע ווערטער האבן א שייכות מיט בודהיזם און הינדואיזם אבער שוין.

מעגליך קענסטו אים מארגן פרעגן ביים שיעור... (זעה אבער ער זאל נישט האבן ביי זיך אין קעשענע א שערל פון בעפאר...).

[רביה''ק זי''ע]

אזוי קוקט עס אויס ווען נארמאלע מענטשן 'טענה'ן זיך מיט דיין געטשקע.

[לבי ובשרי]

אזוי קוקט עס אויס ווען נארמאלע מענטשן 'טענה'ן זיך מיט דיין געטשקע.

אמנון יצחק איז נישט מיין געטשקע און איז קיינמאל געווען, לויט ווי איך האב געהאט געשריבן, האט מיר איינער פשוט צוגעשקיט דעם קליפ, וזה הא. איך האב מיט אים נישט קיין שייכות און איך ווייס נישט פון אים צופיל צו זאגן. שטימט?

[רביה''ק זי''ע]

נו נו, זאל זיין אזוי.

[לבי ובשרי]

אט איז א פראגע איבער א באקאנט טעמע וועלכע איז שוין זיכער ברייט אויסגעשמועסט געווארן דא אינעם שטיבל צווישן די עליטע קאווע טרינקער.

מיר ווייסן אז יעדער איד פארמאגט א בחירה.
אדער קענען מיר בוחר זיין אינעם 'טוב' און מיר וועלן באקומען רשות און כניסה אין גן עדן אריין, אדער קענען מיר בוחר זיין אינעם 'רע', בארדענען, און טוהן ככל העולה על רוחינו, אבער מיר ווועלן דערפאר צאלן א פרייז; זיך בראטן אין גיהנם.
איז מיין פראגע ווי פאלגענד: לויט ווי אנגענומען איז א בחירה אן אויסוואל, א choice.
צום ביישפיל, ווען מיר זיצן ביי אן עלגאנטע מסיבת שבע ברכות און דער סארווער דרייט זיך ארום געקליידעט מיט די זיידענע הענטשוך, ווען אין זיינע הענט האלט ער צוויי טעלערלעך און ער וועונד זיך צו די מסובין מיט א פראגע: טשיקן אר ביעף?...
דאס א מיינט א בחירה, איך פארמאג אן אויסוואל, שוה בשוה, ביידע האבן די זעלבע קאנסקווענצן און איך דארף נאר באשליסן וועלכע איך ברויך.
נו, אויב אזוי, איז דען די אויבנדערמאנטע א בחירה מיט וואס מען האט אונז געשאנקען, א בחירה? טא, פארוואס וועלן מיר פלאקען אויב מיר זענען בוחר אינעם רע, האבן מיר דען נישט די ברירה אויסצוקלויבן אין וואס עס גלוסט זיך אונז? נישט דאס מיינט א בחירה?
און אויב וועט איינער קומען און זאגן אז אזא בחירה איז יא ריכטיג, טראצדעם וואס איינס פון אירע צדדים האבן שלעכטע קאנסקווענצן, און דערביי געבן א משל, אז אויב איינער קומט צו צו א מענטש און אין איין האנט האלט ער א שאכטל ציגארעטן און אין די צווייטע עטליכע פירות, וועלן זיכער זיין אסאך וואס וועלן בוחר זיין אינעם ציגארעטל, טראצדעם וואס אירע רעזולטאטן זענען עפ"י רוב שלעכטע, ווי שאטן פאר'ן געזונט און נאך. זעען מיר אז מענטשן זענען יא בוחר אינעם רע? אויפדעם איז דער תירוץ א פשוט'ע, ווען איך בין מחליט אינעם ציגארעטל בין איך (עפ"י רוב) מסכים צו עסן אירע קאנסקווענצן. אבער דאס אז איך זאל האבן א בחירה ווען אויב בין איך בוחר אין צד ב' וועל איך ליידן, צי איז דאס דען א בחירה?
אלזא, איז דער קושיא צוריק? איז דאס דען א בחירה? זענען דען די קאנסקוועמן פון ביידע צדדין שוה בשוה? וכי לזאת בחירה ייקרא?!