חול המועד אויפשטאנד
נשלח: דאנערשטאג אפריל 25, 2019 3:11 pm
דער רבי שליט''א האלט געהאלטן זיין פייערדיגע דרשה.
דער רבי ברענגט ווארעם ארויס דער סיבת האיסור.
לא תעשון כן לשם אלוקיכם, היות דעס איז דער וועג וויזוי זיי קומען זיך ציזאם, איז דאס נישט אינזער וועג, נישט דעס איז דער וועג וואס מען טוט, אפילו יעדע זאך קען האבן א כוונה טובה.
אז דאס איז זיכער נישט געווען דער וועג וואס אינזערע זיידעס האבן געהאט שמחות יום טוב.
אויב איז מען זיך נישט מתבונן אין דעם, וועט זיין ווי דער רבי פלעג זאגן היום אומר לו עשה כך ומחר אומר לו עשה כך עד שאומר לו עבודה זרה.
עס ברויך ווערן דן געוועזן בכובד ראש, דורך רבנים ודיינים וואס דאגן וואס זענען עומד און דאנגענען אלע מאל ווי זוי מען זאל זיך קענען פירן און קענען האלטן ווי דער רבי זכותו יגן עלינו האט אוועקגעשטעלט.
פון דארט צו קאנטרי'ס און מאגעזינען.
קודם כל איז ממש א שוד אז דער רבי שליט''א'ס הייסע רייד זענען געקומען אביסל צו שפעט, ווייל ווען עס וואלט ווען געקומען און די ריכטיגע צייט, דהיינו איידער דער קומזיץ - וואלט זיכער קיין איין זיץ נישט געווען פיל.
און זיכער וואלט יעדער פארשטאנען זיינע דברים של טעם, און דער וואס האט געלאזט און גאנג די וואויס נאוט'ס וואלט זיכער דיליטעד איידער די 7 מיניט וואלט אריבער, ווייל נאכן הערען דע קלארע דיבורים פארשטייען שוין א אפילו די גאר קליינע דעם הארבן איסור אפילו אן די כובד ראש וואס די דיינים שליט''א'ס האבן איבערמידלעך אריין געלייגט אינעם ענין.
יעצט צוריק צום עצם איסור בין איך גריידע קלאר דערין אבער איך בין נאך סטאק מוט עטליכע צריך עיון גדול'ס וואס איך האף עס וועט מיר פארענטפערט ווערן.
די ערשטע סיבה לאיסור איז לפע''ד טאקע זייער א שטארקע, אבער איך וואלט נאר געוואלט וויסן אויב עס אינקלודעט דער רבין'ס עסקאלאדע, צו איז דעם רבין'ס אפזיצען אין פלארידע גאנץ ווינטער און דעם שענסטען הויז אין נארט מיאמי יא פטור, און דאס פלעגען אינזערע זיידעס אויך טוען אלס אינגע לייט, צי לאמיר שמיעסן פונעם טיש וואס דער רבי רעכט אפ אינעם גארטן לכבוד חמישה עשר צי דער פעטער אדער טאטע פלעגען אויך אזוי אויפרייסן יערלעך, אדער לאמיר קאמפערן שטריימלעך צו דער ברך האט אויך פארמאגט א נייעם שטריימל פאר יעדע יומא דפגרא וכן נוהגים.
צו איז דער ברך געווען נהג צו פארלאנגען פונעם ציבור זאכן וואס ער אליינס איז געווען נכשל?, צו האט דען נישט יעדער געזען די אויפליקערישע שבע ברכות פארן אייניקל לבית רבינו לבית הרב יעקב בער וואס די בילדער זענען פיל ערגער ווי דער קומזיץ, ווי שעמט ער זיך נישט צו האקן ווען ער גיבט נישט קיין אלטערנאטיוו, סתם אראפ רייסן אן א חשבון.
היום אומר לו עשה כך, קענט איר מיר אולי אויסהאקן מיין טשייניק, וואס רעדט איר דא, דאס איז חוקת הגוי, האט איר אמאל געזען א גויאישע קאנצערט, זענט איר מדמה דעס צום גוי, האלא דאס איז א קומזיץ - און דאס איז נאך נישט געווען אין סטייל ביז לעצטענס.
און גריידע איז דאס אלע יארן געווען אין די הייזער פון נגידים און אוהבי נגונים - ווי מען פלעגט אריבער ריפן חזנים מיט בעלי מנגנים און דאס איז געווען בעסט סעלערס, צום ביישפיל ביי יאקאב אדער סאקס ועוד, דאס איז נאר אזוי ציוואקסן און געווארן גאר אויפגעכאפט, ממילא איז דאס פליצלינג געווארן דעם גוי'ס וועג וואדע פליפ איז אייער פראבלעם.
מען איז דאס דן בכובד ראש, מיין אחורייעם, איר זאגט ליגענט, דער איסור איז נישט געווען בכובד ראש, עס איז געווען אסור בתחלית איידער עס האט געקענט קומען לשיעור חימץ, וועם רעדט איר איין, זענען מיר נעכטען געבוירן, ווען עס וואלט געווען עטוואס כובד ראש וואלט איר געמאכט די נויטיגע ריסערטש און געוואויר געווארן אז קומזיצען פאסירן אלל אווער, יעדע קאנטרי האט קומזיצען 10 מאל א זימער, יעדע שמחה האט א קומזיץ, אפילו חתונות האבן שוין, יעדע פאנקציע וואס וויל לייזען מער ווי דעם לעצטען כינוס מאכט א קומזיץ, איר רבנים דיינים זענען דיסקאנעקטעד מיטן אלגעמיינעם עולם, איר מאכט א אנשטעל ווי איר זענט דער פאסטעך און אלעס ליגט אויף אייער אחריות, ווילן מיר אייך מגלה סוד זיין אז די דיינים מיטן פאלק זענען אויף אנדערע פלאנעטן, איר האט נישט קיין אהנונג וואס מיר ברויכן אדער טוהן, איר שלאפט און א טיפן שלאף, און ווען איר וועקט זיך אויף פון צייט צו צייט און איר שמייצט ארויס א איסור, קוקט איר אויס ווי חוני המגעל, איר זענט נאך פארנימען מיט פראבלעמען וואס מיר האבן שוין לאנג נישט, ממילא ווען איר זענט כאטש שטיל, און גיבט נישט דעם הויכן געינעץ אויפן מייקראפאון וואלטן מיר כאטש נישט געוויסט אז איר שלאפט, נאר פון אייערע איסורים און נאך מסביר זיין אייער טענות, ווערן מיר מער און מער געוואויר אז איר זענט נישט דאהו בכלל, איר לעבט און א אנדער וועלטעל.
ווען איר וואלט געמיינט אינזער גוטס וואלט איר דאך געוויסט אז מיר זענען לעצטענסט גאר שטארק פארנימען מיטן געטאר, מיר האבן זיך פארליבט מיט ר' שלמה'לע, און מיר זענען ממש פארכישפט פון זיין נגינה, מיר גלייכן לעצטענס זייער די רבנים וואס ווייסן דאס און מיר ריפן זיי אויף שבתונ'ס און נסיעות, מיר ברויכן אייך נישט, און כאטש מאכט נישט קיין פורים פון אייך, כאטש זייטס שטיל.
איך וואלט געוואלט פארשטיין נאך איין נקידה, ווער איז שילדיג אינעם דורכפאל אז די רבנים קומען זיך נישט דורך מיטן כלל, ווער איז שילדיג אז מיר המון עם ווען מיר האבן געהערט דעם געפערליכן איסור האבן מיר געפערעגט איש את רעהו ואיש את קרובו מן הוא וואס ווילן זיי, קיינער פארשטייט נישט וואס איר ווילט, וויל איך וויסן פארוואס זענען מיר די צאן לטבח שילדיג אינעם דורכפאל וואס די בעאמטע די מנהיגים די דיינים האבן געכאפט, און צייגט אויף אינז די פינגער, אולי זענט איר שילדיג מיט אייער עקטרעמע שטעלונג, אפשר איז נישט דער וועג אז אלעס איז אסור כאטשיג קיינער הערט אייך נישט אויס, פארוואס שפירן נישט די רבנים אז מען טאר נישט איבער ציען קיינע שטריקן.
היינט איז שוין א זמן וואס מיר קוקן בכלל מער נישט אויף זייער זייט, עס ווייסט שוין יעדע אן ספק אז זייער איסור מיינט נישט גארנישט נאר א מנהג לאסור וכן נוהגים לאסור ולא למעשה, קיינער קוקט שוין נישט אויף זיי בכלל.
אבער ווען כלל ישראל די המון איז צוטיילט מיר זענען אויף א שייד וועג, אוו מיר דערמאנען זיך אז אמאל איז געווען עפעס א זאך וואס האט געהייסן רבנים, און מיר קוקן אויף זיי, זיי זאלן מפרש זיין דעם פסוק ונשמרתם מאוד לנפשותיכם, צו מיינט עס יא געבען א שאט אדער נישט געבען א שאט, סברות פליען לכאן ולכאן, יעדער מר ברב אשי אדער תינוק בן יומו האט א גאנץ חיבור אויפן פסוק, אפילו נשים שדעתן געווענטליך זענען כלות, זענען דא בעובי הקורה און נעמען גלייך צו די פרעסע, אויב גייט עס נישט - מאכן זיי א נייע רעליגיע מיט אייגענע מוסדות, בקיצור די וועלט שטורעמט, קינדער זענען שוין אינדערויסן פון חדר און סקולס פאר וואכען לאנג, און מיר ברויכן איין קול קורא פון אלע רבנים פון שטאט, וואס עס איז דער טייטש פון פסוק ונשמרתם מאוד לנפשותיכם, און ווי נאר דער רב פאסקענט זענען מיר גרייט מיטן חלק המסירות נפש, אבער סארי דער רב שלאפט, ער שפירט נישט געניג וויכטאג איבערצורייסן זיין עבודת הקודש, ער האלט דאך אינמיטן פרעסן די מאסט, אדער גליען דעם קערה.
וואס דער המון זעט באשיינפערלעך אז דער רב וואס אויף אים איז געזאגט געווארן דער פסוק לא תגורי מפני איש, ווען זיי האבן איין מינימאלע ניסיון נעמען זיי דעם גרינגען וועג ארויס, זיי האבן מורא פון וואס פון וועם מייסטענס א פאני קאל, און זיי הינען אוועק, דרייען זיך איבער אויפן לינקען זייט עד יעבר זעם.
און ווען זיי קוקן זיך אן און פרעגען ביי זייערע מיטינגען ווי איז דער כוח התורה, הלמאי קיינער קוקט זיי נישט אן, הלמאי קיינער לאכט שוין אפילו נישט פון זיי, די רבנים זענען ווי דורכזיכטיג, קיינער שפעט שוין נישט אפילו פון זיי, זאלן זיי וויסן אז איר זאלט ארויס פון די איימער שולאכץ, און קוקן ווי דער דור איז, קוקן אינזערע אישו'ס, נישט שפילן הייליגער ווי איר מיינט איר זענט, נידערט צום פאלק, אינזער דור איז גאר קליג און מיר פארטראגן נישט קיין בית סמך.
דער רבי ברענגט ווארעם ארויס דער סיבת האיסור.
לא תעשון כן לשם אלוקיכם, היות דעס איז דער וועג וויזוי זיי קומען זיך ציזאם, איז דאס נישט אינזער וועג, נישט דעס איז דער וועג וואס מען טוט, אפילו יעדע זאך קען האבן א כוונה טובה.
אז דאס איז זיכער נישט געווען דער וועג וואס אינזערע זיידעס האבן געהאט שמחות יום טוב.
אויב איז מען זיך נישט מתבונן אין דעם, וועט זיין ווי דער רבי פלעג זאגן היום אומר לו עשה כך ומחר אומר לו עשה כך עד שאומר לו עבודה זרה.
עס ברויך ווערן דן געוועזן בכובד ראש, דורך רבנים ודיינים וואס דאגן וואס זענען עומד און דאנגענען אלע מאל ווי זוי מען זאל זיך קענען פירן און קענען האלטן ווי דער רבי זכותו יגן עלינו האט אוועקגעשטעלט.
פון דארט צו קאנטרי'ס און מאגעזינען.
קודם כל איז ממש א שוד אז דער רבי שליט''א'ס הייסע רייד זענען געקומען אביסל צו שפעט, ווייל ווען עס וואלט ווען געקומען און די ריכטיגע צייט, דהיינו איידער דער קומזיץ - וואלט זיכער קיין איין זיץ נישט געווען פיל.
און זיכער וואלט יעדער פארשטאנען זיינע דברים של טעם, און דער וואס האט געלאזט און גאנג די וואויס נאוט'ס וואלט זיכער דיליטעד איידער די 7 מיניט וואלט אריבער, ווייל נאכן הערען דע קלארע דיבורים פארשטייען שוין א אפילו די גאר קליינע דעם הארבן איסור אפילו אן די כובד ראש וואס די דיינים שליט''א'ס האבן איבערמידלעך אריין געלייגט אינעם ענין.
יעצט צוריק צום עצם איסור בין איך גריידע קלאר דערין אבער איך בין נאך סטאק מוט עטליכע צריך עיון גדול'ס וואס איך האף עס וועט מיר פארענטפערט ווערן.
די ערשטע סיבה לאיסור איז לפע''ד טאקע זייער א שטארקע, אבער איך וואלט נאר געוואלט וויסן אויב עס אינקלודעט דער רבין'ס עסקאלאדע, צו איז דעם רבין'ס אפזיצען אין פלארידע גאנץ ווינטער און דעם שענסטען הויז אין נארט מיאמי יא פטור, און דאס פלעגען אינזערע זיידעס אויך טוען אלס אינגע לייט, צי לאמיר שמיעסן פונעם טיש וואס דער רבי רעכט אפ אינעם גארטן לכבוד חמישה עשר צי דער פעטער אדער טאטע פלעגען אויך אזוי אויפרייסן יערלעך, אדער לאמיר קאמפערן שטריימלעך צו דער ברך האט אויך פארמאגט א נייעם שטריימל פאר יעדע יומא דפגרא וכן נוהגים.
צו איז דער ברך געווען נהג צו פארלאנגען פונעם ציבור זאכן וואס ער אליינס איז געווען נכשל?, צו האט דען נישט יעדער געזען די אויפליקערישע שבע ברכות פארן אייניקל לבית רבינו לבית הרב יעקב בער וואס די בילדער זענען פיל ערגער ווי דער קומזיץ, ווי שעמט ער זיך נישט צו האקן ווען ער גיבט נישט קיין אלטערנאטיוו, סתם אראפ רייסן אן א חשבון.
היום אומר לו עשה כך, קענט איר מיר אולי אויסהאקן מיין טשייניק, וואס רעדט איר דא, דאס איז חוקת הגוי, האט איר אמאל געזען א גויאישע קאנצערט, זענט איר מדמה דעס צום גוי, האלא דאס איז א קומזיץ - און דאס איז נאך נישט געווען אין סטייל ביז לעצטענס.
און גריידע איז דאס אלע יארן געווען אין די הייזער פון נגידים און אוהבי נגונים - ווי מען פלעגט אריבער ריפן חזנים מיט בעלי מנגנים און דאס איז געווען בעסט סעלערס, צום ביישפיל ביי יאקאב אדער סאקס ועוד, דאס איז נאר אזוי ציוואקסן און געווארן גאר אויפגעכאפט, ממילא איז דאס פליצלינג געווארן דעם גוי'ס וועג וואדע פליפ איז אייער פראבלעם.
מען איז דאס דן בכובד ראש, מיין אחורייעם, איר זאגט ליגענט, דער איסור איז נישט געווען בכובד ראש, עס איז געווען אסור בתחלית איידער עס האט געקענט קומען לשיעור חימץ, וועם רעדט איר איין, זענען מיר נעכטען געבוירן, ווען עס וואלט געווען עטוואס כובד ראש וואלט איר געמאכט די נויטיגע ריסערטש און געוואויר געווארן אז קומזיצען פאסירן אלל אווער, יעדע קאנטרי האט קומזיצען 10 מאל א זימער, יעדע שמחה האט א קומזיץ, אפילו חתונות האבן שוין, יעדע פאנקציע וואס וויל לייזען מער ווי דעם לעצטען כינוס מאכט א קומזיץ, איר רבנים דיינים זענען דיסקאנעקטעד מיטן אלגעמיינעם עולם, איר מאכט א אנשטעל ווי איר זענט דער פאסטעך און אלעס ליגט אויף אייער אחריות, ווילן מיר אייך מגלה סוד זיין אז די דיינים מיטן פאלק זענען אויף אנדערע פלאנעטן, איר האט נישט קיין אהנונג וואס מיר ברויכן אדער טוהן, איר שלאפט און א טיפן שלאף, און ווען איר וועקט זיך אויף פון צייט צו צייט און איר שמייצט ארויס א איסור, קוקט איר אויס ווי חוני המגעל, איר זענט נאך פארנימען מיט פראבלעמען וואס מיר האבן שוין לאנג נישט, ממילא ווען איר זענט כאטש שטיל, און גיבט נישט דעם הויכן געינעץ אויפן מייקראפאון וואלטן מיר כאטש נישט געוויסט אז איר שלאפט, נאר פון אייערע איסורים און נאך מסביר זיין אייער טענות, ווערן מיר מער און מער געוואויר אז איר זענט נישט דאהו בכלל, איר לעבט און א אנדער וועלטעל.
ווען איר וואלט געמיינט אינזער גוטס וואלט איר דאך געוויסט אז מיר זענען לעצטענסט גאר שטארק פארנימען מיטן געטאר, מיר האבן זיך פארליבט מיט ר' שלמה'לע, און מיר זענען ממש פארכישפט פון זיין נגינה, מיר גלייכן לעצטענס זייער די רבנים וואס ווייסן דאס און מיר ריפן זיי אויף שבתונ'ס און נסיעות, מיר ברויכן אייך נישט, און כאטש מאכט נישט קיין פורים פון אייך, כאטש זייטס שטיל.
איך וואלט געוואלט פארשטיין נאך איין נקידה, ווער איז שילדיג אינעם דורכפאל אז די רבנים קומען זיך נישט דורך מיטן כלל, ווער איז שילדיג אז מיר המון עם ווען מיר האבן געהערט דעם געפערליכן איסור האבן מיר געפערעגט איש את רעהו ואיש את קרובו מן הוא וואס ווילן זיי, קיינער פארשטייט נישט וואס איר ווילט, וויל איך וויסן פארוואס זענען מיר די צאן לטבח שילדיג אינעם דורכפאל וואס די בעאמטע די מנהיגים די דיינים האבן געכאפט, און צייגט אויף אינז די פינגער, אולי זענט איר שילדיג מיט אייער עקטרעמע שטעלונג, אפשר איז נישט דער וועג אז אלעס איז אסור כאטשיג קיינער הערט אייך נישט אויס, פארוואס שפירן נישט די רבנים אז מען טאר נישט איבער ציען קיינע שטריקן.
היינט איז שוין א זמן וואס מיר קוקן בכלל מער נישט אויף זייער זייט, עס ווייסט שוין יעדע אן ספק אז זייער איסור מיינט נישט גארנישט נאר א מנהג לאסור וכן נוהגים לאסור ולא למעשה, קיינער קוקט שוין נישט אויף זיי בכלל.
אבער ווען כלל ישראל די המון איז צוטיילט מיר זענען אויף א שייד וועג, אוו מיר דערמאנען זיך אז אמאל איז געווען עפעס א זאך וואס האט געהייסן רבנים, און מיר קוקן אויף זיי, זיי זאלן מפרש זיין דעם פסוק ונשמרתם מאוד לנפשותיכם, צו מיינט עס יא געבען א שאט אדער נישט געבען א שאט, סברות פליען לכאן ולכאן, יעדער מר ברב אשי אדער תינוק בן יומו האט א גאנץ חיבור אויפן פסוק, אפילו נשים שדעתן געווענטליך זענען כלות, זענען דא בעובי הקורה און נעמען גלייך צו די פרעסע, אויב גייט עס נישט - מאכן זיי א נייע רעליגיע מיט אייגענע מוסדות, בקיצור די וועלט שטורעמט, קינדער זענען שוין אינדערויסן פון חדר און סקולס פאר וואכען לאנג, און מיר ברויכן איין קול קורא פון אלע רבנים פון שטאט, וואס עס איז דער טייטש פון פסוק ונשמרתם מאוד לנפשותיכם, און ווי נאר דער רב פאסקענט זענען מיר גרייט מיטן חלק המסירות נפש, אבער סארי דער רב שלאפט, ער שפירט נישט געניג וויכטאג איבערצורייסן זיין עבודת הקודש, ער האלט דאך אינמיטן פרעסן די מאסט, אדער גליען דעם קערה.
וואס דער המון זעט באשיינפערלעך אז דער רב וואס אויף אים איז געזאגט געווארן דער פסוק לא תגורי מפני איש, ווען זיי האבן איין מינימאלע ניסיון נעמען זיי דעם גרינגען וועג ארויס, זיי האבן מורא פון וואס פון וועם מייסטענס א פאני קאל, און זיי הינען אוועק, דרייען זיך איבער אויפן לינקען זייט עד יעבר זעם.
און ווען זיי קוקן זיך אן און פרעגען ביי זייערע מיטינגען ווי איז דער כוח התורה, הלמאי קיינער קוקט זיי נישט אן, הלמאי קיינער לאכט שוין אפילו נישט פון זיי, די רבנים זענען ווי דורכזיכטיג, קיינער שפעט שוין נישט אפילו פון זיי, זאלן זיי וויסן אז איר זאלט ארויס פון די איימער שולאכץ, און קוקן ווי דער דור איז, קוקן אינזערע אישו'ס, נישט שפילן הייליגער ווי איר מיינט איר זענט, נידערט צום פאלק, אינזער דור איז גאר קליג און מיר פארטראגן נישט קיין בית סמך.