שנונות ומשונות - לבית בריסק
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
ר' עמרם בלויא האט געוואלט נעמען חיים פאר אן איידעם. האט איהם דער בריסקער רב געפרעגט "און ווער וועט פסקנ'ען אויפ'ן גט?"
הייסט'ס, פאר דער וואס וויל מ'זאל איהם מסביר זיין, דאס איז איינמאל זיכער אז ס'וועט זיך נישט האלטען. דער שאלה וועט זיין צו מ'גייט מאכען א קליווע גט מעשה מיט איהם
הייסט'ס, פאר דער וואס וויל מ'זאל איהם מסביר זיין, דאס איז איינמאל זיכער אז ס'וועט זיך נישט האלטען. דער שאלה וועט זיין צו מ'גייט מאכען א קליווע גט מעשה מיט איהם
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
א ברייט באקאנטע מעשה אינ'ם עולם הישיבות. איך ווייס נישט צו ס'איז שוין אריבער דער גרעניץ.
הרב אברהם יהושע האט אמאל געזען א בחור אין גאס בין הזמנים גייענדיג קורצע הויזען. דער בחור האט זיך שטארק געשעמט און ער איז נישט געגאנגען צו חומש שיעור א שטיק צייט. ענדליך איז ער יא געגאנגען און רא"י האט איהם באמערקט.
ויפתח במשל את פיו "ביי א טייל בחורים, לערנען זיי אין מיט'ן זמן צוועלף שעה א טאג. בין הזמנים לאזט מען זיך נאך און מ'לערנט נאר זעקס. א צווייטע בחור לערנט אכט שעה א טאג, דעריבער בין הזמנים לערנט ער נאר פיהר. און אן אנדערע בחור גייט הויזען אין מיט'ן זמן, לכן בין הזמנים גייט ער האלבע הויזען!"
הייסט'ס דער גאנצע 'זמן' ביי יענער באשטייט פון דעם אז ער גייט הויזען ותו לא מידי.
הרב אברהם יהושע האט אמאל געזען א בחור אין גאס בין הזמנים גייענדיג קורצע הויזען. דער בחור האט זיך שטארק געשעמט און ער איז נישט געגאנגען צו חומש שיעור א שטיק צייט. ענדליך איז ער יא געגאנגען און רא"י האט איהם באמערקט.
ויפתח במשל את פיו "ביי א טייל בחורים, לערנען זיי אין מיט'ן זמן צוועלף שעה א טאג. בין הזמנים לאזט מען זיך נאך און מ'לערנט נאר זעקס. א צווייטע בחור לערנט אכט שעה א טאג, דעריבער בין הזמנים לערנט ער נאר פיהר. און אן אנדערע בחור גייט הויזען אין מיט'ן זמן, לכן בין הזמנים גייט ער האלבע הויזען!"
הייסט'ס דער גאנצע 'זמן' ביי יענער באשטייט פון דעם אז ער גייט הויזען ותו לא מידי.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
אדנירם האט געשריבן:[center]37.[/center]
ווי באוואוסט זאגט מען נישט קיין תחנון ביי חסידים, די צוויי טעג נאך שושן פורים, 'שיתסר און שיבסר'. וויבאלד אין די גמרא איז דא א 'הוי אמינא' אז מ'זאל מעגן ליינען מגילה אין די טעג, ווערט דאס גענוג הייליג נישט צו זאגן תחנון אין אזעלכע טעג.
האט רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק געזאגט, אז די גמרא האט א דיון וואו די מקום המילה איז, וואס מיינט דאס אן 'ערלה', און איינע פון די סברות זענען צו זאגן אז ס'מיינט די ראשי אצבעות. נו, אויב אזוי - פרעגט רא"י - פארוואס ווען איינער כאפט א פליק אין די ראשי אצבעות און ס'קומט ארויס בלוט, זאגט מען נאכאלס תחנון? ס'איז דאך א 'הוי אמינא' אין די גמרא אז דאס איז א ברית מילה, און ווען מ'מאכט א ברית מילה זאגט מען נישט קיין תחנון?!...
וי''א פארוואס שניידן די חסידים נישט אפ די ראשי אצבעות אלץ די הו''א...
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20419
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:זייער פיין, אבער למעשה ס'איז א פסוק אין נביא און רש"י אין פרשת תולדות ברענגט עס, אז א גוי וואס דאווענט אין ביהמ"ק ווערט גיכער גע'ענטפערט ווי דער איד. מסתמא ביים כותל איז דאס ענדליך. פארשטייט זיך אז דאס איז נישט דער מקום תפלה פון ביתי בית תפלה, נאר גלייך דערנעבען, אבער איהר קדושה איז דאך פון ביהמ"ק, דעריבער פאסט א חילוק צווישען א איד און א גוי, נישט וועגען זיין תמימות.
פארפאלן: א ליטוואק בלייבט ליטוואק. אפילו ער איז משתוקק צו גיין צו א רעבישע טיש. ער קען נישט גלייבן א מעשה און א מוסר השכל דערפון באמונה פשוטה... אן חקירות און צווייפלענישן און קשיות...! פון דאנעט זעט מען עס...!
[center]40.[/center]
ווי באקאנט, זענען דא געוויסע וואס זענען זיך נוהג צו מקיים זיין של"ס דורך זאגן ד"ת [וכן מנהג חב"ד]. דער בית הלוי האט אבער נישט געהאלטן דערפון, נאר האט געהייסן עסן דווקא. ער האט מסביר געווען די טעם: אויב מ'עסט א סעודה, האט מען זיכער מקיים געווען מצות של"ס, אבער טאמער מ'זאגט א פשעטל און דערנאך קומט איינער און פרעגט עס אפ, קומט אויס אז מ'האט נישט געגעסן קיין של"ס למפרע...
ווי באקאנט, זענען דא געוויסע וואס זענען זיך נוהג צו מקיים זיין של"ס דורך זאגן ד"ת [וכן מנהג חב"ד]. דער בית הלוי האט אבער נישט געהאלטן דערפון, נאר האט געהייסן עסן דווקא. ער האט מסביר געווען די טעם: אויב מ'עסט א סעודה, האט מען זיכער מקיים געווען מצות של"ס, אבער טאמער מ'זאגט א פשעטל און דערנאך קומט איינער און פרעגט עס אפ, קומט אויס אז מ'האט נישט געגעסן קיין של"ס למפרע...
[center]41.[/center]
איינער האט אמאל געטשעפעט ר' 'חיים דער משוגענער' - בן הגרי"ז. ס'האט אים וויי געטון, און ער האט יענעם געפרעגט ווי פאלגענד: נאך משה האט צובראכן די ערשטע לוחות, האט אים דער אייבערשטער געהייסן 'פסל לך שני לוחות אבנים כראשונים'. פרעגט זיך א שאלה, פארוואס האט זיך אויסגעפעלט צו מאכן א פרישע פאר לוחות, משה האט געקענט צאמקלעבן די אלטע לוחות וואס ער האט צובראכן?!
"אלא מאי" - האט רבי חיים פארענדיגט - "זעען מיר פון דא, אז מיט א 'צובראכענעם' טשעפעט מען נישט"...
איינער האט אמאל געטשעפעט ר' 'חיים דער משוגענער' - בן הגרי"ז. ס'האט אים וויי געטון, און ער האט יענעם געפרעגט ווי פאלגענד: נאך משה האט צובראכן די ערשטע לוחות, האט אים דער אייבערשטער געהייסן 'פסל לך שני לוחות אבנים כראשונים'. פרעגט זיך א שאלה, פארוואס האט זיך אויסגעפעלט צו מאכן א פרישע פאר לוחות, משה האט געקענט צאמקלעבן די אלטע לוחות וואס ער האט צובראכן?!
"אלא מאי" - האט רבי חיים פארענדיגט - "זעען מיר פון דא, אז מיט א 'צובראכענעם' טשעפעט מען נישט"...
[center]42.[/center]
ווי באקאנט, גייען די בריסקע חברה ארום גאנץ שבת זכור פון ביהמ"ד צו ביהמ"ד, צו הערן אלע סארטן קריאות פון פרשת זכור, זיכער צו מאכן אז זיי זענען יוצא די קריאה לכל הדעות.
לויטעט די ווערטל, אז איינמאל האט רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק געזאגט בעפאר שבת זכור, אז ער פארשטייט נישט פארוואס די בריסקע זענען א גאנץ שבת פארנומען מיטן קריאה. "עס איז גענוג צו הערן זיבן מאל פרשת זכור" - האט ער פארענדיגט...
ווי באקאנט, גייען די בריסקע חברה ארום גאנץ שבת זכור פון ביהמ"ד צו ביהמ"ד, צו הערן אלע סארטן קריאות פון פרשת זכור, זיכער צו מאכן אז זיי זענען יוצא די קריאה לכל הדעות.
לויטעט די ווערטל, אז איינמאל האט רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק געזאגט בעפאר שבת זכור, אז ער פארשטייט נישט פארוואס די בריסקע זענען א גאנץ שבת פארנומען מיטן קריאה. "עס איז גענוג צו הערן זיבן מאל פרשת זכור" - האט ער פארענדיגט...
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
דאס וואס איז 'באקאנט' איז א שקר גמור. די בריסקער הערען איין מאל ותו לא. ווען איך האב געלערנט ביי רא"י, געדענק איך ווי א גאנצע קיפקע פון אמעריקאנער תמימים זענען געלאפען נאכ'ן ליינען צו כאפען פרשת זכור ביי ר' יענק'ל שיפ'ס מנין אונטער זכרון משה. רא"י איז ארויסגעקומען פון ישיבה און אהיימשפאצירט מיט זיין קינדער און פלוצלונג זעט ער א גאנצע סטאדע בחורים קומען ארויס פון יענער מנין. איך בין געקומען פון די אנדערע זייט גאס און איך געדענק נאך ווי היינט ווי ער האט הויך געלאכט און געשפעט אין דאס ארומלויפען איבערהערען פרשת זכור.
לציין, טאמער ס'איז דא איין פלאץ אין דער וועלט ווי מ'איז אפשר נישט יוצא פרשת זכור, איז עס בריסק. דער ראש ישיבה איז עולה מפטיר און ער זאגט מיט הויך. תרי קלי לא משתמעי
לציין, טאמער ס'איז דא איין פלאץ אין דער וועלט ווי מ'איז אפשר נישט יוצא פרשת זכור, איז עס בריסק. דער ראש ישיבה איז עולה מפטיר און ער זאגט מיט הויך. תרי קלי לא משתמעי
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
און דאס איז יעצט באשטעטיגט פון הרב יב הלוי סאלאווייציק
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- יב הלוי סאלאווייטשיק
- ידיד השטיבל
- הודעות: 194
- זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מאי 04, 2015 6:10 pm
- האט שוין געלייקט: 362 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 191 מאל
[center]43.[/center]
מ'דערציילט אויף רבי חיים בריסקער, אז ווען איינער האט געוואלט קומען לערנען ביי אים אין ישיבה, האט ער יענעם געפרעגט די פאלגענדע שאלה, וועלנדיג זען צו יענער איז א כלי קיבול וואס איז ראוי לעבור על מפתן בית מדרשו:
חז"ל זאגן אז א מענטש קען נישט לעבן אן עסן דריי טעג און א ציה, און אן שלאפן דריי טעג אין א ציה. וואס טוט מען אויב א מענטש האלט יעצט א מינוט פאר ס'גייט זיך ענדיגן דריי טעג, וואס ער האט נישט געגעסן און נישט געשלאפן. ער האט יעצט נאר צייט אדער צו עסן אדער צו שלאפן, ביידע קען ער שוין נישט אספיען. אויב שלאפט ער, קומט אויס אז ער האט געהונגערט מער פון דריי טעג און ער גייט שטארבן, אויב עסט ער האט ער נישט געשלאפן פאר גאנצע דריי טעג און ער גייט ווייטער שטארבן.
וואס זאל דער מענטש טון צו בלייבן לעבן?!
[טראכט אריין. די תשובה איז נישט קיין 'טיפישע תשובה'].
מ'דערציילט אויף רבי חיים בריסקער, אז ווען איינער האט געוואלט קומען לערנען ביי אים אין ישיבה, האט ער יענעם געפרעגט די פאלגענדע שאלה, וועלנדיג זען צו יענער איז א כלי קיבול וואס איז ראוי לעבור על מפתן בית מדרשו:
חז"ל זאגן אז א מענטש קען נישט לעבן אן עסן דריי טעג און א ציה, און אן שלאפן דריי טעג אין א ציה. וואס טוט מען אויב א מענטש האלט יעצט א מינוט פאר ס'גייט זיך ענדיגן דריי טעג, וואס ער האט נישט געגעסן און נישט געשלאפן. ער האט יעצט נאר צייט אדער צו עסן אדער צו שלאפן, ביידע קען ער שוין נישט אספיען. אויב שלאפט ער, קומט אויס אז ער האט געהונגערט מער פון דריי טעג און ער גייט שטארבן, אויב עסט ער האט ער נישט געשלאפן פאר גאנצע דריי טעג און ער גייט ווייטער שטארבן.
וואס זאל דער מענטש טון צו בלייבן לעבן?!
[טראכט אריין. די תשובה איז נישט קיין 'טיפישע תשובה'].
יעצט נאכן טראכטן, הערטס די ענטפער:
די גאנצע שאלה איז אוממעגליך במציאות. אויב האלט ער יעצט א מינוט פאר ס'ענדיגט זיך דריי טעג אן עסן און שלאפן, פרעגט זיך די פראגע: וואס האט ער געטון א מינוט פאר די דריי טעג האבן זיך אנגעהויבן? אויב האט ער דעמאלס נישט געגעסן און נישט געשלאפן, דאן איז שוין יעצט אדורך 'גאנצע' דריי טעג, און ס'שוין נישט מעגליך ער זאל בלייבן לעבן. אויב האט ער דעמאלס געגעסן, איז שוין אדורך דריי גאנצע מעת לעת אן שלאפן. און הוא הדין אויב האט ער דעמאלס געשלאפן, איז שוין אדורך דריי טעג אן עסן. בין כך ובין כך קען ער במציאות שוין נישט לעבן.
קומט אויס, אז די גאנצע 'שאלה' הייבט זיך בכלל נישט אן...
[center]***[/center]
דאס האט אויך א באזונדערע חשבון אין בריסק, וויבאלד די מעשה/חקירה דארף צו אנווייזן אויף איינע פון די בריסקע יסודות, אז צומאל אריינקלערנדיג אין קשיות וואס ווערן נולד אין די סוגיא אדער רמב"ם, דארף מען נאכגיין די יסוד הקושיא און צומאל זעט מען אז 'קשיא מעיקרא ליתא'.
די גאנצע שאלה איז אוממעגליך במציאות. אויב האלט ער יעצט א מינוט פאר ס'ענדיגט זיך דריי טעג אן עסן און שלאפן, פרעגט זיך די פראגע: וואס האט ער געטון א מינוט פאר די דריי טעג האבן זיך אנגעהויבן? אויב האט ער דעמאלס נישט געגעסן און נישט געשלאפן, דאן איז שוין יעצט אדורך 'גאנצע' דריי טעג, און ס'שוין נישט מעגליך ער זאל בלייבן לעבן. אויב האט ער דעמאלס געגעסן, איז שוין אדורך דריי גאנצע מעת לעת אן שלאפן. און הוא הדין אויב האט ער דעמאלס געשלאפן, איז שוין אדורך דריי טעג אן עסן. בין כך ובין כך קען ער במציאות שוין נישט לעבן.
קומט אויס, אז די גאנצע 'שאלה' הייבט זיך בכלל נישט אן...
[center]***[/center]
דאס האט אויך א באזונדערע חשבון אין בריסק, וויבאלד די מעשה/חקירה דארף צו אנווייזן אויף איינע פון די בריסקע יסודות, אז צומאל אריינקלערנדיג אין קשיות וואס ווערן נולד אין די סוגיא אדער רמב"ם, דארף מען נאכגיין די יסוד הקושיא און צומאל זעט מען אז 'קשיא מעיקרא ליתא'.
[center]44.[/center]
מ'האט אמאל געפרעגט דעם גרי"ז, פארוואס ער ליינט ק"ש בדקדוק התיבות, איבערזאגנדיג ווערטער כסדר וכו'. האט דער רב געענטפערט, אז לו יצוייר איינער איז דיר שולדיג מיליאן דאלער, און ער צאלט דיך צוריק קעש, און דו האלסט אינמיטן ציילן הונדערטער'ס, און אינמיטן פאר'חשבונ'סטו זיך וואו דו האלסט, וואלסטו געגאנגען ווייטער אדער איבערגעמאכט דעם חשבון נישט צו פארפאסן קיין 'מיליאן' דאלער?!
האט דער רב פארענדיגט: ביי מיר, איז ק"ש ווערט מיליאן דאלער...!
מ'האט אמאל געפרעגט דעם גרי"ז, פארוואס ער ליינט ק"ש בדקדוק התיבות, איבערזאגנדיג ווערטער כסדר וכו'. האט דער רב געענטפערט, אז לו יצוייר איינער איז דיר שולדיג מיליאן דאלער, און ער צאלט דיך צוריק קעש, און דו האלסט אינמיטן ציילן הונדערטער'ס, און אינמיטן פאר'חשבונ'סטו זיך וואו דו האלסט, וואלסטו געגאנגען ווייטער אדער איבערגעמאכט דעם חשבון נישט צו פארפאסן קיין 'מיליאן' דאלער?!
האט דער רב פארענדיגט: ביי מיר, איז ק"ש ווערט מיליאן דאלער...!
[center]45.[/center]
ווען דער גרי"ז האט חתונה געמאכט איינע פון די קינדער, האט ער נישט איינגעלאדנט זיין זון רבי חיים 'דער משוגענער'. ווען רבי חיים איז געוואויר געווארן דערפון, איז ער געווארן ווילד. ער האט גענומען א מונית צום חתונה זאל, און אנגעהויבן מאכן צעקות: 'מ'לאדנט נישט איין קיין אייגענע זון'?!, 'מ'לאדנט נישט איין קיין אייגענע זון'?!
ווען דער רב האט געזען וואס דא קומט פאר, איז ער צוגעגאנגען צו זיין זון, און זיך גענומען צוריקשרייען אויפן זעלבן נוסח: 'מ'דארף דען איינלאדענען אן אייגענעם זון'?!, 'מ'דארף דען איינלאדענען אן אייגענעם זון'?!... און רבי חיים האט זיך בארואיגט.
ווען דער גרי"ז האט חתונה געמאכט איינע פון די קינדער, האט ער נישט איינגעלאדנט זיין זון רבי חיים 'דער משוגענער'. ווען רבי חיים איז געוואויר געווארן דערפון, איז ער געווארן ווילד. ער האט גענומען א מונית צום חתונה זאל, און אנגעהויבן מאכן צעקות: 'מ'לאדנט נישט איין קיין אייגענע זון'?!, 'מ'לאדנט נישט איין קיין אייגענע זון'?!
ווען דער רב האט געזען וואס דא קומט פאר, איז ער צוגעגאנגען צו זיין זון, און זיך גענומען צוריקשרייען אויפן זעלבן נוסח: 'מ'דארף דען איינלאדענען אן אייגענעם זון'?!, 'מ'דארף דען איינלאדענען אן אייגענעם זון'?!... און רבי חיים האט זיך בארואיגט.
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20419
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
אדנירם האט געשריבן:יעצט נאכן טראכטן, הערטס די ענטפער:
די גאנצע שאלה איז אוממעגליך במציאות. אויב האלט ער יעצט א מינוט פאר ס'ענדיגט זיך דריי טעג אן עסן און שלאפן, פרעגט זיך די פראגע: וואס האט ער געטון א מינוט פאר די דריי טעג האבן זיך אנגעהויבן? אויב האט ער דעמאלס נישט געגעסן און נישט געשלאפן, דאן איז שוין יעצט אדורך 'גאנצע' דריי טעג, און ס'שוין נישט מעגליך ער זאל בלייבן לעבן. אויב האט ער דעמאלס געגעסן, איז שוין אדורך דריי גאנצע מעת לעת אן שלאפן. און הוא הדין אויב האט ער דעמאלס געשלאפן, איז שוין אדורך דריי טעג אן עסן. בין כך ובין כך קען ער במציאות שוין נישט לעבן.
קומט אויס, אז די גאנצע 'שאלה' הייבט זיך בכלל נישט אן...
[center]***[/center]
דאס האט אויך א באזונדערע חשבון אין בריסק, וויבאלד די מעשה/חקירה דארף צו אנווייזן אויף איינע פון די בריסקע יסודות, אז צומאל אריינקלערנדיג אין קשיות וואס ווערן נולד אין די סוגיא אדער רמב"ם, דארף מען נאכגיין די יסוד הקושיא און צומאל זעט מען אז 'קשיא מעיקרא ליתא'.
א"כ. לפי"ז ביניך אויך א שטיקל בריסקער. ווייל ביי מיר איז אויך די קושיא מעיקרא ליתא. נאר די שאלה איז אויב אין א"י נעמט מען מעדיקעיד. ווייל א סאך בריסקע חסידים קענען נוצן די או.סי./די.סי. טעראפי. און צאלן פון די קעשענע איז א ביסל א שווערע זאך...!
-
- ידיד ותיק
- הודעות: 975
- זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מערץ 05, 2012 5:48 pm
- האט שוין געלייקט: 49 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 313 מאל
אדנירם האט געשריבן:[center]44.[/center]
מ'האט אמאל געפרעגט דעם גרי"ז, פארוואס ער ליינט ק"ש בדקדוק התיבות, איבערזאגנדיג ווערטער כסדר וכו'. האט דער רב געענטפערט, אז לו יצוייר איינער איז דיר שולדיג מיליאן דאלער, און ער צאלט דיך צוריק קעש, און דו האלסט אינמיטן ציילן הונדערטער'ס, און אינמיטן פאר'חשבונ'סטו זיך וואו דו האלסט, וואלסטו געגאנגען ווייטער אדער איבערגעמאכט דעם חשבון נישט צו פארפאסן קיין 'מיליאן' דאלער?!
האט דער רב פארענדיגט: ביי מיר, איז ק"ש ווערט מיליאן דאלער...!
זינט די גרינדונג פון ק"ש איז פארהאן אסאך וואס זאגן דעם סלאגאן....
[center]47.[/center]
א געוויסע גדול וואס איז נאך בין החיים, איז אלס בחור צו יוגערמאן געווען פון די וואס האבן זיך אסאך געדרייט ביים גרי"ז. ער איז געווען א שטיקל 'פגע', וועלנדיג כסדר נאשן און נאכקוקן וכו'. עכ"פ איינמאל ערב פסח איז ער מיטגעגאנגען מיטן גרי"ז ופמלייתו, צו באקן מצות. זייענדיג א 'שוואנץ' איז ער צוגעגאנגען צום רב, און געפרעגט וואס ער קען דא צולייגן עפעס צום גרויסן עבודה פון מצות באקן. דער רב האט אים געגעבן א האנטוך, און האט אים געזאגט ער זאל עס האלטן ביז ער וועט אים עס בעטן.
עס איז אדורך א שטיק צייט, און מיירע נאכן צווייטן, און דער רב האט אים נישט געבעטן דעם האנטוך. ער האט זיך נישט דערוואגט עפעס צו זאגן פארן רב, איז ער געבליבן מיטן האנטוך אין האנט. אזוי איז אדורך אפאר שעה, ביז יענער האט שוין געדארפט אהיימגיין זיך גרייטן פארן יו"ט. איז ער צוגעגאנגען צום רב פרעגן וואס ער זאל טון מיטן האנטוך, וויבאלד ער דארף שוין אוועקגיין.
זאגט אים דער רב מיט א פשטות: 'לייגט עס דארטן אויפן טשוואק', ווייזנדיג אויף א נאגל אין וואנט... יענער האט געכאפט די מעסעדזש...
א געוויסע גדול וואס איז נאך בין החיים, איז אלס בחור צו יוגערמאן געווען פון די וואס האבן זיך אסאך געדרייט ביים גרי"ז. ער איז געווען א שטיקל 'פגע', וועלנדיג כסדר נאשן און נאכקוקן וכו'. עכ"פ איינמאל ערב פסח איז ער מיטגעגאנגען מיטן גרי"ז ופמלייתו, צו באקן מצות. זייענדיג א 'שוואנץ' איז ער צוגעגאנגען צום רב, און געפרעגט וואס ער קען דא צולייגן עפעס צום גרויסן עבודה פון מצות באקן. דער רב האט אים געגעבן א האנטוך, און האט אים געזאגט ער זאל עס האלטן ביז ער וועט אים עס בעטן.
עס איז אדורך א שטיק צייט, און מיירע נאכן צווייטן, און דער רב האט אים נישט געבעטן דעם האנטוך. ער האט זיך נישט דערוואגט עפעס צו זאגן פארן רב, איז ער געבליבן מיטן האנטוך אין האנט. אזוי איז אדורך אפאר שעה, ביז יענער האט שוין געדארפט אהיימגיין זיך גרייטן פארן יו"ט. איז ער צוגעגאנגען צום רב פרעגן וואס ער זאל טון מיטן האנטוך, וויבאלד ער דארף שוין אוועקגיין.
זאגט אים דער רב מיט א פשטות: 'לייגט עס דארטן אויפן טשוואק', ווייזנדיג אויף א נאגל אין וואנט... יענער האט געכאפט די מעסעדזש...
[center]48.[/center]
מ'זאגט א ווערטל, אז די קינדער פונעם גרי"ז זענען אויסגעוואקסן לויטן מצב פונעם טאטן יענע תקופה.
רבי בערל איז געשטיגן, ווען דער פאטער איז נאך געווען רב אין בריסק בתוקפו. ער איז פארבליבן דער תקיף.
רבי דוד איז געשטיגן, ווען דער טאטע האט געוואנדערט און איז געווען נערוועז. ער איז דער נערוועזער.
רבי רפאל איז געשטיגן, ווען דער טאטע איז געווען ביזי מיט הנהגה אין ארץ ישראל. ער איז געווארן דער עסקן.
רבי מאיר איז געשטיגן, ווען דער טאטע איז שוין געווען אלט און שוואך. ער איז אלס שוואך און אין בעט...
---------
כ'האב אמאל געהערט א הוספה, אז דאס האט רבי חיים בן הגרי"ז געזאגט, און ער האט אויסגעפירט: און איך האב געזען דעם טאטן אין אלע סארטן תקופות, דערפאר זע איך אויס אזויווי איך זע אויס...
מ'זאגט א ווערטל, אז די קינדער פונעם גרי"ז זענען אויסגעוואקסן לויטן מצב פונעם טאטן יענע תקופה.
רבי בערל איז געשטיגן, ווען דער פאטער איז נאך געווען רב אין בריסק בתוקפו. ער איז פארבליבן דער תקיף.
רבי דוד איז געשטיגן, ווען דער טאטע האט געוואנדערט און איז געווען נערוועז. ער איז דער נערוועזער.
רבי רפאל איז געשטיגן, ווען דער טאטע איז געווען ביזי מיט הנהגה אין ארץ ישראל. ער איז געווארן דער עסקן.
רבי מאיר איז געשטיגן, ווען דער טאטע איז שוין געווען אלט און שוואך. ער איז אלס שוואך און אין בעט...
---------
כ'האב אמאל געהערט א הוספה, אז דאס האט רבי חיים בן הגרי"ז געזאגט, און ער האט אויסגעפירט: און איך האב געזען דעם טאטן אין אלע סארטן תקופות, דערפאר זע איך אויס אזויווי איך זע אויס...
[center]49.[/center]
אמאל איז רבי חיים בריסקער געווען זייער אויפגערעגט אויף א געוויסער מענטש, און האט אים אנגערופן 'מגולח'. האבן זיינע מקורבים זיך געוואונדערט, און אים געזאגט: רבי, ער גייט דאך מיט א בארד?! ענטפערט רבי חיים מיט א שמייכל: באמת איז ער א מגולח, נאר וואס זאל מען טון אז זיין בארד פארשטעלט עס...
אמאל איז רבי חיים בריסקער געווען זייער אויפגערעגט אויף א געוויסער מענטש, און האט אים אנגערופן 'מגולח'. האבן זיינע מקורבים זיך געוואונדערט, און אים געזאגט: רבי, ער גייט דאך מיט א בארד?! ענטפערט רבי חיים מיט א שמייכל: באמת איז ער א מגולח, נאר וואס זאל מען טון אז זיין בארד פארשטעלט עס...
[center]50.[/center]
א לץ האט אמאל געזאגט: וואס איז דער חילוק צווישן א חסיד, א ליטוואק, און א בריסקער? ביי די האר פון קאפ.
דער חסיד, שטופט פון אויבן [די שערות על הראש] און עס קומט ארויס פון אונטן [א בארד].
דער ליטוואק, שטופט פון אונטן [שערט די בארד], און עס קומט ארויס פון אויבן [א טשופ].
און דער בריסקער, שטופט פון אויבן און פון אונטן, און עס קומט ארויס ביי די זייטן פונעם פנים...
א לץ האט אמאל געזאגט: וואס איז דער חילוק צווישן א חסיד, א ליטוואק, און א בריסקער? ביי די האר פון קאפ.
דער חסיד, שטופט פון אויבן [די שערות על הראש] און עס קומט ארויס פון אונטן [א בארד].
דער ליטוואק, שטופט פון אונטן [שערט די בארד], און עס קומט ארויס פון אויבן [א טשופ].
און דער בריסקער, שטופט פון אויבן און פון אונטן, און עס קומט ארויס ביי די זייטן פונעם פנים...
אדנירם האט געשריבן:[center]46.[/center]
מיין טאטע געדענקט נאך, ווי רבי חיים 'משוגענער' בן הגרי"ז, האט זיך ארומגעדרייט אין ירושלים מיט א קערידזש, וואס אינעווייניג איז געלעגן א 'קצות'. ער האט געזאגט, אז ער פירט אים אין קערידזש ווייל ער רעדט ווי א קינד...
www.kaveshtiebel.com/viewtopic.php?p=310350#p310350
[center]51.[/center]
ווען רבי חיים בן הגרי"ז האט געלערנט אין ישיבה, איז געווען א משגיח וואס איז ארומגעגאנגען וועקן אינדערפרי, איינמאל און נאכאמאל כמנהג הישיבות, ביז די בחורים זענען ארויסגעקראכן פון בעט. איינמאל האט דער משגיח צופיל גע'פגע'ט, אזש רבי חיים'ס נערוון האבן געפלאצט. איז ער צוגעגאנגען צום משגיח און אים געפרעגט:
ביים סוף פון ברכות השחר זאגן מיר די נוסח: 'שתצילני היום ובכל יום מפגע רע'. איז לכאורה שווער, פארוואס פעלט זיך אויס צוצולייגן 'ובכל יום', ווען מיר זאגן ממילא דעם נוסח התפילה טאג טעגליך. עס וואלט דאך געווען גענוג צו זאגן יעדן טאג 'שתצילני היום מפגע רע'?! אלא מאי זעען מיר פון דעם, אז די נוסח איז ספעציעל נתקן געווארן פאר א משגיח וואס פגע'ט ממש אינדערפרי, נאך בעפאר מען אספיעט צו זאגן ברכות השחר, וואס אויף דעם פעלט זיך אויס צו זאגן א טאג בעפאר: שתצילני היום 'ובכל יום' מפגע רע...
ווען רבי חיים בן הגרי"ז האט געלערנט אין ישיבה, איז געווען א משגיח וואס איז ארומגעגאנגען וועקן אינדערפרי, איינמאל און נאכאמאל כמנהג הישיבות, ביז די בחורים זענען ארויסגעקראכן פון בעט. איינמאל האט דער משגיח צופיל גע'פגע'ט, אזש רבי חיים'ס נערוון האבן געפלאצט. איז ער צוגעגאנגען צום משגיח און אים געפרעגט:
ביים סוף פון ברכות השחר זאגן מיר די נוסח: 'שתצילני היום ובכל יום מפגע רע'. איז לכאורה שווער, פארוואס פעלט זיך אויס צוצולייגן 'ובכל יום', ווען מיר זאגן ממילא דעם נוסח התפילה טאג טעגליך. עס וואלט דאך געווען גענוג צו זאגן יעדן טאג 'שתצילני היום מפגע רע'?! אלא מאי זעען מיר פון דעם, אז די נוסח איז ספעציעל נתקן געווארן פאר א משגיח וואס פגע'ט ממש אינדערפרי, נאך בעפאר מען אספיעט צו זאגן ברכות השחר, וואס אויף דעם פעלט זיך אויס צו זאגן א טאג בעפאר: שתצילני היום 'ובכל יום' מפגע רע...