בלויז דעם קלארען פוינט
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
בלויז דעם קלארען פוינט
אמאל הערט מען א קלארע הגדרה וואס מאכט דעם wow מאמענט. ס'געבט צו פארשטיין די גאנצע סוגיא.
אבער קיינער איז נישט אינטרעסירט צו הערען די קשיות און ראיות. און אריינקריכן אין יענע סוגיא.
אבער דשאסט דעם יסוד, קען זיין זייער אינטרעסאנט. [שמעקט אביסל פון די מהלך פון ר' י.ב. פון YU]
לדוגמא:
חול המועד. וואכען טעג פון יום טוב איז חול אדער מועד?
יום טוב האט 2 חלקים. 1. יום טוב - א גוטע טאג, ס'איז מחייב שמחה. 2. מקרא קודש - קדושת היום, ס'איז מחייב נישט טוהן מלאכות.
חול המועד איז חול - נישט מקרא קודש, אבער ס'איז מועד - א גוטע טאג.
פארדעם איז עס מותר במלאכה אבער חייב בשמחה.
כ'האף צו געבען פון די ביסל וואס שעפטאל האט אין זיין טארבע
יעדער וואס האט א טעם אין קלארקייט איז געלאדענט ארויפצולאָדענען זיינע פעק אויפן וואגן
אבער קיינער איז נישט אינטרעסירט צו הערען די קשיות און ראיות. און אריינקריכן אין יענע סוגיא.
אבער דשאסט דעם יסוד, קען זיין זייער אינטרעסאנט. [שמעקט אביסל פון די מהלך פון ר' י.ב. פון YU]
לדוגמא:
חול המועד. וואכען טעג פון יום טוב איז חול אדער מועד?
יום טוב האט 2 חלקים. 1. יום טוב - א גוטע טאג, ס'איז מחייב שמחה. 2. מקרא קודש - קדושת היום, ס'איז מחייב נישט טוהן מלאכות.
חול המועד איז חול - נישט מקרא קודש, אבער ס'איז מועד - א גוטע טאג.
פארדעם איז עס מותר במלאכה אבער חייב בשמחה.
כ'האף צו געבען פון די ביסל וואס שעפטאל האט אין זיין טארבע
יעדער וואס האט א טעם אין קלארקייט איז געלאדענט ארויפצולאָדענען זיינע פעק אויפן וואגן
- וואלווי
- שריפטשטעלער
- הודעות: 3762
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג נאוועמבער 01, 2015 11:34 am
- האט שוין געלייקט: 5604 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 5650 מאל
Wow מאמענט קומט פון די פשטות שבדבר, כאילו ס'איז אזוי פשוט פארוואס האב איך נישט געטראכט דערפון פארדעם.
_______________
גזירה שוה.
ס'שטייט נישט תיבה שוה, ווייל ענדליכע ווערטער קען מען אויך ניצן, כגון ושב הכהן ובא הכהן. דאס מיינט "גזירה" שוה, אז די צוויי ווערטער דארפן נאר זיין "געשניטן" פון די זעלבע פלאץ.
(של"ה תושבע"פ)
_______________
גזירה שוה.
ס'שטייט נישט תיבה שוה, ווייל ענדליכע ווערטער קען מען אויך ניצן, כגון ושב הכהן ובא הכהן. דאס מיינט "גזירה" שוה, אז די צוויי ווערטער דארפן נאר זיין "געשניטן" פון די זעלבע פלאץ.
(של"ה תושבע"פ)
Until the spirit be poured upon us from on high
Isaiah 32:15 -
Isaiah 32:15 -
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
וואלווי: האסט מיך יעצט געמאכט זאגן wow
שכוח!!!
----
אמירה ודיבור
וואס איז די חילוק פון רעדן און זאגן [אמירה, דיבור]
דיבור איז די תוכן הדברים. [ער האט געזאגט אז גזירה שוה מיינט וכו']
אמירה ווייזט שוין אויף די שייכות וואס מ'האט געהאט דורך דעם רעדען. [ראובן האט גערעדט צו מיך, (הגם ער איגנארירט מיך שוין פאר 2 יאהר) וכדו']
----
נ.ב.
פארדעם
ראובן האט גערעדט. איז א גאנצע זאץ
ראובן האט געזאגט. איז א פרעגמענט [האלבע זאץ] ווייל וואס האט ער געזאגט? [תוכן הדברים]
וידבר ה' אל משה [שייכות דורך רעדען] ויאמר אליו אני ה' [תוכן הדברים]. ס'וועט אבער נישט שטיין ויאמר ה' אל משה וידבר אליו [איינמאל ער האט עם געזאגט האט ער דאך אוואדע גערעדט מיט עם]
(רדיפי מיא שורש אמר)
מ'זאגט משיב הרוח אסאך מאל צו געדענקען, מ'זאגט קריאת שמע 2 מאל א טאג, [מ'רעדט נישט צו קיינעם]
אבער ביי שמו"ע רעדט מען
[אפי' ווען א מענטש זאגט כ'האב גערעדט מיט זיך אליין. 2 אנדערע כוחות פון די מענטש רעדען זיך אדורך IFS]

שכוח!!!
----
אמירה ודיבור
וואס איז די חילוק פון רעדן און זאגן [אמירה, דיבור]
דיבור איז די תוכן הדברים. [ער האט געזאגט אז גזירה שוה מיינט וכו']
אמירה ווייזט שוין אויף די שייכות וואס מ'האט געהאט דורך דעם רעדען. [ראובן האט גערעדט צו מיך, (הגם ער איגנארירט מיך שוין פאר 2 יאהר) וכדו']
----
נ.ב.
פארדעם
ראובן האט גערעדט. איז א גאנצע זאץ
ראובן האט געזאגט. איז א פרעגמענט [האלבע זאץ] ווייל וואס האט ער געזאגט? [תוכן הדברים]
וידבר ה' אל משה [שייכות דורך רעדען] ויאמר אליו אני ה' [תוכן הדברים]. ס'וועט אבער נישט שטיין ויאמר ה' אל משה וידבר אליו [איינמאל ער האט עם געזאגט האט ער דאך אוואדע גערעדט מיט עם]
(רדיפי מיא שורש אמר)
מ'זאגט משיב הרוח אסאך מאל צו געדענקען, מ'זאגט קריאת שמע 2 מאל א טאג, [מ'רעדט נישט צו קיינעם]
אבער ביי שמו"ע רעדט מען
[אפי' ווען א מענטש זאגט כ'האב גערעדט מיט זיך אליין. 2 אנדערע כוחות פון די מענטש רעדען זיך אדורך IFS]
- וואלווי
- שריפטשטעלער
- הודעות: 3762
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג נאוועמבער 01, 2015 11:34 am
- האט שוין געלייקט: 5604 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 5650 מאל
זיי מוחל און זיי אביסל בעסער מסביר די "תוכן הדברים" הגדרה. זעהט אויס אביסל overlapping.שעפטאל האט געשריבן:וואלווי: האסט מיך יעצט געמאכט זאגן wow![]()
שכוח!!!
----
אמירה ודיבור
וואס איז די חילוק פון רעדן און זאגן [אמירה, דיבור]
דיבור איז די תוכן הדברים . [ער האט געזאגט אז גזירה שוה מיינט וכו']
אמירה ווייזט שוין אויף די שייכות וואס מ'האט געהאט דורך דעם רעדען. [ראובן האט גערעדט צו מיך, (הגם ער איגנארירט מיך שוין פאר 2 יאהר) וכדו']
----
נ.ב.
פארדעם
ראובן האט גערעדט. איז א גאנצע זאץ
ראובן האט געזאגט . איז א פרעגמענט [האלבע זאץ] ווייל וואס האט ער געזאגט? [תוכן הדברים]
וידבר ה' אל משה [שייכות דורך רעדען] . ויאמר אליו אני ה' [תוכן הדברים]. ס'וועט אבער נישט שטיין ויאמר ה' אל משה וידבר אליו [איינמאל ער האט עם געזאגט האט ער דאך אוואדע גערעדט מיט עם]
(רדיפי מיא שורש אמר)
מ'זאגט משיב הרוח אסאך מאל צו געדענקען, מ'זאגט קריאת שמע 2 מאל א טאג, [מ'רעדט נישט צו קיינעם]
אבער ביי שמו"ע רעדט מען
[אפי' ווען א מענטש זאגט כ'האב גערעדט מיט זיך אליין. 2 אנדערע כוחות פון די מענטש רעדען זיך אדורך IFS]
_ _ _ _
אולי וואלט געווען פשוט'ער נאר טייטשען די ווערטער כמות שהם און ס'וועט ניטאמאל דארפן הגדרות און כללים, ווייל ס'איז בעצם צוויי אפגעטיילטע זאכן.
דיבור איז די עצם פעולה פון רעדן. דאס איז די יסוד פון אויסשטעלן די שטימע אין א מבטא. ס'מוז נאך נישט האבן קיין שום שייכות מיט די אינטערעקשאן פון מענטש צו מענטש.
פון דא און ווייטער איז נאר ווי אזוי ס'שטעלט זיך אויס. מיט רעדן קען מען זאגען פאר יענעם (אמירה), ענטפערן פאר יענעם (עניה), פרעגען פון יענעם (שאלה), דערציילען פאר יענעם (הגדה), אלס דורך פעולת דיבור.
ס'איז צוויי זאכן. דיבור איז רעדן בעצם, זאגן איז א tool וואס נוצט רעדן, אבער זאגן איז נישט די רעדן אליינס.
_ _ _ _ _
נישט אייביג איז מפורט די אופן ווי אזוי די דיבור איז געווען, אויף דעם פילן שוין חז"ל אן די בלענקס, אזוי ווי דיבר אליו קשות...
Just making small talk....
Until the spirit be poured upon us from on high
Isaiah 32:15 -
Isaiah 32:15 -
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
@וואלווי:
כ'האב געוואלט בלייבן קארץ און שארף
כ'שרייב תוכן הדברים ווייל סתם ווערטער אין די וועלט אריין איז נישט געזאגט [האסט אמאל געהערט דעם לשון: ער האט גערעדט און גערעדט אבער ער האט גארנישט געזאגט]
[זאגן מיינט א זאץ, א פוינט]
עניה הגדה סיפור - זענען אלס הגדרות וואס די אמירה איז געוועהן
און סופר מונה [ספירת העומר] איבער חזר'ן - זענען הגדרות פון דיבור
---
נ.ב. 3 מאל אין תנ"ך [אין סוף במדבר? און ווי אויך אין 2 מאל אין נ"ך] זעהט מען: אז די אייבישטער איז מִדבר מיט א חיריק (עיי"ש רש"י ס'איז א געמוישאכט'ס פון דיבור און אמירה, די אייבישטער זאגט צו זיך אליין אבער גענוג הויעך אז דו זאלסט קענען הערן)
כ'האב געוואלט בלייבן קארץ און שארף
כ'שרייב תוכן הדברים ווייל סתם ווערטער אין די וועלט אריין איז נישט געזאגט [האסט אמאל געהערט דעם לשון: ער האט גערעדט און גערעדט אבער ער האט גארנישט געזאגט]
[זאגן מיינט א זאץ, א פוינט]
עניה הגדה סיפור - זענען אלס הגדרות וואס די אמירה איז געוועהן
און סופר מונה [ספירת העומר] איבער חזר'ן - זענען הגדרות פון דיבור
---
נ.ב. 3 מאל אין תנ"ך [אין סוף במדבר? און ווי אויך אין 2 מאל אין נ"ך] זעהט מען: אז די אייבישטער איז מִדבר מיט א חיריק (עיי"ש רש"י ס'איז א געמוישאכט'ס פון דיבור און אמירה, די אייבישטער זאגט צו זיך אליין אבער גענוג הויעך אז דו זאלסט קענען הערן)
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
מעשה
א מעשה באשטייט פון 3 חלקים
למשל מעשה כתיבה. שרייבן.
1. די ידיעה אז מ'שרייבט [עושה]
2. די פעולה וואס מ'טוהט (מיטן פעדער) [מעשה]
3. די תוצאה. [דבר הנעשה] ס'ווערט געשריבן
---
1. ווען די ידיעה פעהלט [ער האט געמיינט אז די פּען ארבעט נישט וכדו'] איז עס מתעסק (ער איז עוסק אין עפעס אנדערש). [ווארום אויב די מענטש ווייסט נישט וואס געשעהט איז עס נישט אנדערש ווי די ווינט בלאזט און ס'ווערט א גריב, ס'וועט נישט הייסן א מעשה חפירה]
2. אויב די פעולה שאפט נישט די כתיבה דירעקט [כגון. ער שלעפט א שטריק וואס דרייעט א רעדל וואס גיסט טונט אין א פארעם פון אותיות] איז עס גורם
3. [און ביי א פאל וואס די תוצאה פעהלט (די פּען האלט נישט ביים שרייבן) איז פשוט קיין מעשה נישט געשעהן]
א מעשה באשטייט פון 3 חלקים
למשל מעשה כתיבה. שרייבן.
1. די ידיעה אז מ'שרייבט [עושה]
2. די פעולה וואס מ'טוהט (מיטן פעדער) [מעשה]
3. די תוצאה. [דבר הנעשה] ס'ווערט געשריבן
---
1. ווען די ידיעה פעהלט [ער האט געמיינט אז די פּען ארבעט נישט וכדו'] איז עס מתעסק (ער איז עוסק אין עפעס אנדערש). [ווארום אויב די מענטש ווייסט נישט וואס געשעהט איז עס נישט אנדערש ווי די ווינט בלאזט און ס'ווערט א גריב, ס'וועט נישט הייסן א מעשה חפירה]
2. אויב די פעולה שאפט נישט די כתיבה דירעקט [כגון. ער שלעפט א שטריק וואס דרייעט א רעדל וואס גיסט טונט אין א פארעם פון אותיות] איז עס גורם
3. [און ביי א פאל וואס די תוצאה פעהלט (די פּען האלט נישט ביים שרייבן) איז פשוט קיין מעשה נישט געשעהן]
- קאצקע ציקער
- חבר ותיק
- הודעות: 2203
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אפריל 06, 2012 1:46 am
- האט שוין געלייקט: 1052 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 1251 מאל
- רביה''ק זי''ע
- שריפטשטעלער
- הודעות: 5435
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג פעברואר 15, 2018 8:46 pm
- געפינט זיך: אין קוויטל-שטוב
- האט שוין געלייקט: 5089 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6524 מאל
מקצת היום ככולו זאגט מען טאקע נישט, אבער רובו ככולו זאגט מען יא צומאל, במיוחד אין די זוממער...קאצקע ציקער האט געשריבן:פארוואס זאגט מען נישט ביי שבת מקצת היום ככולו ? היט שבת א שעה און א גיט שבת .א גיטן טאג
נאר די חילוק איז "א" טאג און דעם טאג
Do y'all remember before the internet that people thought the cause of stupidity was the lack of access to information? Yeah, it wasn't that
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
גדר יסוד
די לומדישע ספרים האלטען און איין זאגן וגדר הדבר - ויסוד הדבר. וואס איז די חילוק
א גדר [געיט] צייכנט אהן ביז ווי באלאנגט צו איינעם, עד פה תבא.
ס'ווערט גענוצט ביי א כלל אין די סוגיא. [יעדע הלכה איז א גדר]
יסוד [פודאמענט] ער איז מחייב די גדר [ביז ווי ווייט און הויך די בנין גייט]
---
לדוגמא: כל מקום שאין קידושין תופסין הולד ממזר [ווי קידושין קען נישט חל זיין איז די קינד א ממזר]
איז דעס א גדר, א כלל, אז אי תפיסת קידושין גייט צוזאמען מיט ממזר.
אדער דעס איז גאר די יסוד. אי תפיסת קידושין איז גורם די ממזר.
---
נ.ב. אין טעלז ניצט מען די לשון סימן-סיבה [אנשטאט גדר-יסוד]
עיין בקובץ הערות לר"א וואסערמאן ווי ער קלערט עס אין די סימן סיבה לשון
--
בקיצור: גדר, כלל, סימן. - יסוד, מחייב, סיבה.
די לומדישע ספרים האלטען און איין זאגן וגדר הדבר - ויסוד הדבר. וואס איז די חילוק
א גדר [געיט] צייכנט אהן ביז ווי באלאנגט צו איינעם, עד פה תבא.
ס'ווערט גענוצט ביי א כלל אין די סוגיא. [יעדע הלכה איז א גדר]
יסוד [פודאמענט] ער איז מחייב די גדר [ביז ווי ווייט און הויך די בנין גייט]
---
לדוגמא: כל מקום שאין קידושין תופסין הולד ממזר [ווי קידושין קען נישט חל זיין איז די קינד א ממזר]
איז דעס א גדר, א כלל, אז אי תפיסת קידושין גייט צוזאמען מיט ממזר.
אדער דעס איז גאר די יסוד. אי תפיסת קידושין איז גורם די ממזר.
---
נ.ב. אין טעלז ניצט מען די לשון סימן-סיבה [אנשטאט גדר-יסוד]
עיין בקובץ הערות לר"א וואסערמאן ווי ער קלערט עס אין די סימן סיבה לשון
--
בקיצור: גדר, כלל, סימן. - יסוד, מחייב, סיבה.
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
לאמיר פראבירן צו מסביר זיין כוונת הרב @קאצקע ציקערקאצקע ציקער האט געשריבן:פארוואס זאגט מען נישט ביי שבת מקצת היום ככולו ? היט שבת א שעה און א גיט שבת .א גיטן טאג
נאר די חילוק איז "א" טאג און דעם טאג
שבעה איז 7 טעג, די מענטש איז א אבל אבער די טאג איז נישט
תשעה באב. די טאג איז א יום אֵבל. יום השביעי איז שבת
א גברא קען רעכענען מקצת היום ככולו, [ביי אבילות וכדו']. אבער ער קען נישט טוישן דעם הגדרה פון די טאג.
---
אויף ארויסצוברענגען. די ירושלמי געבט א היתר פאר א אבל צו לערנען אויב ער איז להוט נאך תורה. אבער דעם היתר איז נישט גילטיג ביי תשעה באב.
ווייל א גברא וואס איז להוט קען דוחה זיין זיינע אבילות טעג. אבער ער קען נישט דוחה זיין ת"ב וואס די טאג אליין איז א אבל [כ'מיין צו זאגן א יום אֵבל]
ווי אויך שבת איזנישט דוחה אבילות. ווייל די גברא איז א אבל, אבער די יום איז א יום שמחה.
מקור: אבן עזרא. פיוט כי אשמרה. המתאבלים בו אחור נסוגים - כי יום שמחות הוא ותשמחנו

רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום שעפטאל, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
ר' בערל בעל עגלה: @berlbalaguleh
כ'קען זיך נישט איינהאלטען פון ארויסשרייען מעימקא דליבאי
א הארציגע שכוח פאר אייערע לייק'ס
איר האט מיך געגעבען די ערשטע לייק אין ק"ש [ אויף מיין ערשטע תגובה (געוועהן ביי מיסטיש, חכמת היד)]
כ'קען נישט מסביר זיין די געפיהל און שטופ וואס ס'האט מיך געגעבן!!!
שכוח זיידי
כ'קען זיך נישט איינהאלטען פון ארויסשרייען מעימקא דליבאי
א הארציגע שכוח פאר אייערע לייק'ס
איר האט מיך געגעבען די ערשטע לייק אין ק"ש [ אויף מיין ערשטע תגובה (געוועהן ביי מיסטיש, חכמת היד)]
כ'קען נישט מסביר זיין די געפיהל און שטופ וואס ס'האט מיך געגעבן!!!
שכוח זיידי

רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום שעפטאל, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20419
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
שעפטאל און וואלווי: כדי א ביסל מרחיב צו זיין די הגדרה פון דיבור ווס. אמירה.
דיבור קען זיין (בבחינת עיי' שעפטאל אפילו אן ווערטער. כדוגמת ש' ער איגנארירט מיך שוין פאר 2 יאר. אבער ער זאגט עפעס וואס "רעדט" צו מיר... אדער ווי די משנה אין מס' אבות ציטירט..."וידבר אלי זה השולחן"...משא"כ אמירה קען נאר זיין מיט ווערטער...!
דיבור קען זיין (בבחינת עיי' שעפטאל אפילו אן ווערטער. כדוגמת ש' ער איגנארירט מיך שוין פאר 2 יאר. אבער ער זאגט עפעס וואס "רעדט" צו מיר... אדער ווי די משנה אין מס' אבות ציטירט..."וידבר אלי זה השולחן"...משא"כ אמירה קען נאר זיין מיט ווערטער...!
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
ר' בערל:
שכוח פארן צוצייכענען
פארדעם איז כתיבה כדיבור - נישט כאמירה
ס'דא א הו"א מ'זאל קענען רעדען עדות בכתב
אבער נישטא קיין הו"א מ'זאל קענען זאגן ביי יבום [לא חפצתי און ככה יעשה] בכתב
זאגן איז נאר מיט דעם מויל, אבער רעדען-יחס קען אויך זיין דורך א שמייכל, א גלעט, א פראסק, א בריוו, וכו'
איר זאגט: ער זאגט עפעס וואס רעדט צו מיר - אמרתי בלבי [יעדער רעדט מיט זיך אליין. אויפן קול אדער אין הארצען]
שכוח פארן צוצייכענען
פארדעם איז כתיבה כדיבור - נישט כאמירה
ס'דא א הו"א מ'זאל קענען רעדען עדות בכתב
אבער נישטא קיין הו"א מ'זאל קענען זאגן ביי יבום [לא חפצתי און ככה יעשה] בכתב
זאגן איז נאר מיט דעם מויל, אבער רעדען-יחס קען אויך זיין דורך א שמייכל, א גלעט, א פראסק, א בריוו, וכו'
איר זאגט: ער זאגט עפעס וואס רעדט צו מיר - אמרתי בלבי [יעדער רעדט מיט זיך אליין. אויפן קול אדער אין הארצען]
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20419
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
שעפטאל: איבער דיין נקודה ביים פתיחת האשכול. ס'ווענדט זיך אויך אין דעם פוסק. נעם למשל 2 פון די גרויסע (אויב נישט די גרעסטע) פוסקים פון די לעצטע 4-5 דורות. ר' שמעון גרינפעלד. דער סעמיהאלי'ער רב אין זיין שו"ת מהרש"ג. לעומת דער מישקאלצער רב הרה"ג ר' יעקל גאטליעב אין זיין שו"ת יג"ל יעקב.
דער מהרש"ג איז זייער קלאר אין זיינע פסקים. להיתר או לאיסור. לקולא או לחומרא. משא"כ דער מישקאלצער רב. וואס כאטש מ'זעהט געוואלדיג גאונות און בקיאות אין זיינע תשובות. ער ווארפט אדורך אזעלכע פוסקים ראשונים ואחרונים וואס מ'האט אפילו נישט געהערט פון זיי. מערסטנס בראשי תיבות. וואס איז שווער מפענח צו זיין. דאך. נאכדעים וואס ער ברענגט ארויס סיי דעם צד ההיתר און סיי דעם צד האיסור. אפילו וואו רוב פוסקים אחרונים זענען נוטה מקיל צו זיין זאגט ער אבער דאך זאלל מען טון לחומרא. סיי ביי הלכות תפילין און שבת. סיי ביי הלכות מקוואות אין יו"ד. לגבי זוחלין. קומט ער צו די מסקנא לקולא.ער געט אבער צו אז מ'זאלל זיך נישט פארלאזן אויף דעם היתר. נאר עס פאררעכטן (מיט צעמענט).
למשל דער מהרש"ג האט א תשובה איבער שבת זייגערס, וואס איז געווען א נייע זאך אין זיין צייט. פיהרט ער אויס אז ס'איז מותר לכתחילה אנצושטעללן א שבת זייגער וואס זאל אנצינדן און אויסלעשן די לייטס אום שבת. זייער קלאר.
דער מהרש"ג איז זייער קלאר אין זיינע פסקים. להיתר או לאיסור. לקולא או לחומרא. משא"כ דער מישקאלצער רב. וואס כאטש מ'זעהט געוואלדיג גאונות און בקיאות אין זיינע תשובות. ער ווארפט אדורך אזעלכע פוסקים ראשונים ואחרונים וואס מ'האט אפילו נישט געהערט פון זיי. מערסטנס בראשי תיבות. וואס איז שווער מפענח צו זיין. דאך. נאכדעים וואס ער ברענגט ארויס סיי דעם צד ההיתר און סיי דעם צד האיסור. אפילו וואו רוב פוסקים אחרונים זענען נוטה מקיל צו זיין זאגט ער אבער דאך זאלל מען טון לחומרא. סיי ביי הלכות תפילין און שבת. סיי ביי הלכות מקוואות אין יו"ד. לגבי זוחלין. קומט ער צו די מסקנא לקולא.ער געט אבער צו אז מ'זאלל זיך נישט פארלאזן אויף דעם היתר. נאר עס פאררעכטן (מיט צעמענט).
למשל דער מהרש"ג האט א תשובה איבער שבת זייגערס, וואס איז געווען א נייע זאך אין זיין צייט. פיהרט ער אויס אז ס'איז מותר לכתחילה אנצושטעללן א שבת זייגער וואס זאל אנצינדן און אויסלעשן די לייטס אום שבת. זייער קלאר.
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20419
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
ועוד: דער מונקאטשער רב אין די שו"ת מנחת אלעזר זאגט אז מ'מעג אום יו"ט ארויסנעמען א קנעפל וואס זאלל פארהיטן די לייטס פון אנצינדן אדער אויסלעשן. אויב ס'ברענט שוין.
פארשטייצעך אז ער רעדט נישט איבער די היינטיגע דידזשיטל זייגערס. וואס מ'טאר זיך נישט שפילן אום שבת ויו"ט. נאר איבער די (אמאליגע) שבת זייגערס. וועלכע זענען מעקעניק'ל.
פארשטייצעך אז ער רעדט נישט איבער די היינטיגע דידזשיטל זייגערס. וואס מ'טאר זיך נישט שפילן אום שבת ויו"ט. נאר איבער די (אמאליגע) שבת זייגערס. וועלכע זענען מעקעניק'ל.
- קאצקע ציקער
- חבר ותיק
- הודעות: 2203
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אפריל 06, 2012 1:46 am
- האט שוין געלייקט: 1052 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 1251 מאל
אנטשילדיגט פארן שרייבן אזוי בקיצור, איר האט געזאגט בלויז דער קלארער פאקט האב איך עס געוואלט שרייבן קורץ און שארף.שעפטאל האט געשריבן:לאמיר פראבירן צו מסביר זיין כוונת הרב @קאצקע ציקערקאצקע ציקער האט געשריבן:פארוואס זאגט מען נישט ביי שבת מקצת היום ככולו ? היט שבת א שעה און א גיט שבת .א גיטן טאג
נאר די חילוק איז "א" טאג און דעם טאג
שבעה איז 7 טעג, די מענטש איז א אבל אבער די טאג איז נישט
תשעה באב. די טאג איז א יום אֵבל. יום השביעי איז שבת
א גברא קען רעכענען מקצת היום ככולו, [ביי אבילות וכדו']. אבער ער קען נישט טוישן דעם הגדרה פון די טאג.
---
אויף ארויסצוברענגען. די ירושלמי געבט א היתר פאר א אבל צו לערנען אויב ער איז להוט נאך תורה. אבער דעם היתר איז נישט גילטיג ביי תשעה באב.
ווייל א גברא וואס איז להוט קען דוחה זיין זיינע אבילות טעג. אבער ער קען נישט דוחה זיין ת"ב וואס די טאג אליין איז א אבל [כ'מיין צו זאגן א יום אֵבל]
ווי אויך שבת איז דוחה אבילות. ווייל די גברא איז א אבל, אבער די יום איז א יום שמחה.
מקור: אבן עזרא. פיוט כי אשמרה. המתאבלים בו אחור נסוגים - כי יום שמחות הוא ותשמחנו
עניוועיז די חילק איז פשוט לאמיר זאגן אז מען זאגט שבת אויך מקצת היום ככולו די פראבלעם איז אז שבת דארף מען נישט רוען א טאג ס'דארף זיין דעם טאג דוקא דהיינו אז שבת דארף מען רוען סא קענסטו אפסלן די גאנצע טאג אבער למעשה איז נאך אלטס שבת יעצט און מען דארף רוען ,
משא"כ שבעה ל"ע דארף עס זיין א טאג איינמאל סאיז דא מקצת איז אווער די טאג!
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
גראדע בין איך נישט זיכער אויב איך בין צו פיהל מסביר [אדער כ'שרייב גאר צו קארץ]קאצקע ציקער האט געשריבן: אנטשילדיגט פארן שרייבן אזוי בקיצור, איר האט געזאגט בלויז דער קלארער פאקט - האב איך עס געוואלט שרייבן קורץ און שארף.

יעדער איז געלאדענט סיי צו שרייבן און סיי צו בעהטן פאר מער הסבר
---
אגב: לאזט מיך אויסזאגן עפעס וואס נאגט מיך [באלאנגט אפשר ביי: שפיר דיין פיין]
כ'שעם זיך צו זאגן.. אבער שעפטאל מעקט געווענדליך אויס יעדע תגובה וואס באקומט נישט קיין לייק'ס ביז א טאג!
כ'בין אזוי אומזיכער מיט זיך. אויב מ'לייק'ט נישט - אפשר איז עס נישט צום זאך!
[כ'וואלט געלייגט א



שכוח פארן אויסהערן, ס'האט מיך גרינגער געמאכט אויף מיין קליין הערצעלע
וואס פיהלט זיך ווי א דערשראקענע קינד אונטער מיין עלטערע שטרענגע מח!
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
די רוגיצ'ובער גאון'ס מהלך
ער נעמט פילסופישע געדאנקען, מ'חקרנט מיט דעם אין די תורה
לדוגמא, זיי האבן געהאט א טעאריע: כל המשתנה מתחלק [א טויש ווערט צוטיילט אין חלקים]
למשל. ווען מ'קאכט אויף וואסער. נישט די גאנצע וואסער ווערט צוזאמען מער און מער הייס ביז ס'קאכט. נאר קליינע חלקים פון די וואסער ווערען און גאנצען געקאכט, בשעת די איבריגע זענען נאך אינגאנצען קאלט, ווי מער חלקים זענען שוין אינגאנצען געקאכט – זעהט זיך די וואסער אהן קאכעדיג.
אזוי אויך ווערט נישט די גאנצע וואסער אפגעקילט צוזאמען, נאר ס'ווערט נתחלק, שטיקל ביי שטיקל ווערט אינגאנצען קאלט. [ס'שטומט לכאו' מיט די היינטיגע סייענס – מאלעקיאל'ס? אטאם'ס?. אויף דעם דארף מען שוין חכם הרזים @מי אני]
אמאל געמאכט א קאווע און פאָךךך! די מילך איז האלבוועג'ס פארדארבען!! לאמיר גרעסער מאכן דעם צרה... אין אמת'ן ס'איז נישט האלבוועג'ס פארדארבן. האלב איז אינגאנצען פריש - און האלב איז אינגאנצען פארדארבן
פרעגט די רוגיצו'בי פארוואס זאגט די תורה אז מ'קען נישט עסן קרבן פסח סיי האלב געקאכט און סיי אינגאנצען געקאכט [אל תאכל ממנו נא ובשל]
ס'איז דאך נישטא קיין האלב געקאכט! יענע האלב איז דאך אינגאנצען אפגעקאכט...
ער נעמט פילסופישע געדאנקען, מ'חקרנט מיט דעם אין די תורה
לדוגמא, זיי האבן געהאט א טעאריע: כל המשתנה מתחלק [א טויש ווערט צוטיילט אין חלקים]
למשל. ווען מ'קאכט אויף וואסער. נישט די גאנצע וואסער ווערט צוזאמען מער און מער הייס ביז ס'קאכט. נאר קליינע חלקים פון די וואסער ווערען און גאנצען געקאכט, בשעת די איבריגע זענען נאך אינגאנצען קאלט, ווי מער חלקים זענען שוין אינגאנצען געקאכט – זעהט זיך די וואסער אהן קאכעדיג.
אזוי אויך ווערט נישט די גאנצע וואסער אפגעקילט צוזאמען, נאר ס'ווערט נתחלק, שטיקל ביי שטיקל ווערט אינגאנצען קאלט. [ס'שטומט לכאו' מיט די היינטיגע סייענס – מאלעקיאל'ס? אטאם'ס?. אויף דעם דארף מען שוין חכם הרזים @מי אני]
אמאל געמאכט א קאווע און פאָךךך! די מילך איז האלבוועג'ס פארדארבען!! לאמיר גרעסער מאכן דעם צרה... אין אמת'ן ס'איז נישט האלבוועג'ס פארדארבן. האלב איז אינגאנצען פריש - און האלב איז אינגאנצען פארדארבן

פרעגט די רוגיצו'בי פארוואס זאגט די תורה אז מ'קען נישט עסן קרבן פסח סיי האלב געקאכט און סיי אינגאנצען געקאכט [אל תאכל ממנו נא ובשל]
ס'איז דאך נישטא קיין האלב געקאכט! יענע האלב איז דאך אינגאנצען אפגעקאכט...
- שעפטאל
- שריפטשטעלער
- הודעות: 889
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 19, 2023 6:40 pm
- געפינט זיך: אין די גרויסע דשונגל
- האט שוין געלייקט: 7215 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2418 מאל
שיר שבח הודאה - דעפינאציע
הודאה איז פשוט, א שכוח.
שיר מ'באזינגט זיינע מעשים, פעולות. [דיין שרייבן איז גאלד וכדו']
שבח מ'איז עם פערזענדליך משביח. [איר האט א גוטע הארץ, איר זענט קליג, וכדו']
---
יעדער האט ליב א שיר קאמפלמענט, אבער נישט יעדער וויל מ'זאל זאגן שבחים, באקס מיך נישט אריין אין קיין פרעים'ס.
א גוטע בדחן רימט אויס די מחותן מיט דעם שיר וואס ברענגט ארויס זיין שבח, מ'רעדט פון זיין פעולת החסד - דאס ווייזט שוין אויף זיין פערזענדליכע גוטס'קייט.
ס'דערמאנט פון די גמ' ברכות. איינער האט געדאווענט שמונה עשרה און געזאגט הא-ל הגדול הגבור והנורא האמיץ החזק וכו'
און מ'האט עם געפרעגט כבר סיימת לכולהו שבחא דמרך? מ'לייגט נישט צו קיין שבחים פארן באשעפער וואס איז בעצם העכער פון סיי וועלכע שבח.
וואס איז מיט די פייטנים. אהן א שיעור חרוזים, שירים, און פיוטים? זיי מעגן? אה, זיי רעדען שיר שיר, דאס מעג מען וויפיהל מ'וויל
---
יעצט פארשטייט מען וואס זענען די 3 חלקים פון שמונה עשרה. שבח. בקשה. הודאה.
שיר מ'באזינגט זיינע מעשים, פעולות. [דיין שרייבן איז גאלד וכדו']
שבח מ'איז עם פערזענדליך משביח. [איר האט א גוטע הארץ, איר זענט קליג, וכדו']
---
יעדער האט ליב א שיר קאמפלמענט, אבער נישט יעדער וויל מ'זאל זאגן שבחים, באקס מיך נישט אריין אין קיין פרעים'ס.
א גוטע בדחן רימט אויס די מחותן מיט דעם שיר וואס ברענגט ארויס זיין שבח, מ'רעדט פון זיין פעולת החסד - דאס ווייזט שוין אויף זיין פערזענדליכע גוטס'קייט.
ס'דערמאנט פון די גמ' ברכות. איינער האט געדאווענט שמונה עשרה און געזאגט הא-ל הגדול הגבור והנורא האמיץ החזק וכו'
און מ'האט עם געפרעגט כבר סיימת לכולהו שבחא דמרך? מ'לייגט נישט צו קיין שבחים פארן באשעפער וואס איז בעצם העכער פון סיי וועלכע שבח.
וואס איז מיט די פייטנים. אהן א שיעור חרוזים, שירים, און פיוטים? זיי מעגן? אה, זיי רעדען שיר שיר, דאס מעג מען וויפיהל מ'וויל
---
יעצט פארשטייט מען וואס זענען די 3 חלקים פון שמונה עשרה. שבח. בקשה. הודאה.